סיגלית לאַנדאַו מיט איר „שניי‟ אין קאַנאַדע

Sigalit Landau Brings Jerusalem Snow to Canada


פֿון מיכאל קאַמינער (ייִט״אַ)

Published April 09, 2015, issue of May 01, 2015.

סגלית לאַנדאַו איז באַקאַנט מיט אירע פּראָוואָקאַטיווע אויפֿטריטן. צום בײַשפּיל, האָט זי פֿאַרחידושט די צוקוקער, דרייענדיק אַרום איר נאַקעטן קערפּער אַ רייף, געמאַכט פֿון שטעכל־דראָטן.

דער נײַער חידוש פֿון דער קינסטלערין איז נישט אַ שמאַלציקער, נאָר גיכער אַ זאַלציקער. אין טאָראָנטאָ, אין אָלגאַ קאָרפּערס גאַלעריע, קומט איצט פֿאָר לאַנדאַוס אויסשטעלונג „שניי אין ירושלים‟. אַלע אויסגעשטעלטע עקספּאָנאַטן, אַרײַנגערעכנט אַ כּלה־קלייד, אַ פֿידל און פֿיש־נעץ, זענען אינגאַנצן באַדעקט מיט שײַנענדיקע זאַלץ־קריסטאַלן פֿונעם ים־המלח.

לאַנדאַו האָט באַמערקט, אַז הגם זי האָט נישט געטראַכט ספּעציעל וועגן קאַנאַדע, ווען זי האָט געשאַפֿן אירע ווערק, קאָנען די תּושבֿים פֿונעם קאַלטן לאַנד באַזונדערס אָפּשאַצן דעם פֿינקלענדיקן כּמו־שניי. די דאָזיקע אָביעקטן שאַפֿן אַ היפּנאָטישן און אַ ביסל פּלעפֿנדיקן עפֿעקט. די קינסטלערין האָט במשך פֿון אַ סך יאָר געאַרבעט איבער איר מעטאָד, וואָס דערמעגלעכט צו באַדעקן פֿאַרשיידענע חפֿצים אויף אַ גאָר שיינעם אופֿן מיטן מינעראַל־רײַכן זאַלץ פֿונעם ים־המלח.

דעם פֿידל האָט זי אַרײַנגעלייגט אויף עלטערע חדשים, זומער־צײַט, אינעם שטאַרק געזאַלצענעם ים־וואַסער. די „כּלה־קלייד‟ איז געווען לכתּחילה שוואַרץ, גענוצט אין אַ טעאַטער־פֿאָרשטעלונג פֿון אַנ-סקיס „דיבוק‟. במשך פֿון דער צײַט, ווען דאָס קלייד איז געווען אײַנגעטונקען אינעם ים־המלח, האָט זיך באַקומען אַ ריזיקע ווײַסע קריסטאַל־פֿאָרעם, 300 קילאָגראַם די וואָג.

לאַנדאַו האָט דערציילט, אַז זי האָט באַזונדערס ליב דעם ים־המלח, ווײַל זי איז אויפֿגעוואַקסן אין ירושלים. די קינסטלערין איז געבוירן געוואָרן אין ישׂראל אין אַן אימיגראַנטישער משפּחה. איר באָבע פֿון מאַמעס צד איז אַנטלאָפֿן פֿון ווין און זיך געראַטעוועט פֿון די נאַציס אין לאָנדאָן, און איר טאַטע האָט איבערגעלעבט דעם אַרבעט־לאַגער לעבן טשערנאָוויץ, וועלכער האָט זיך געפֿונען אויפֿן שטח פֿון דער הײַנטיקער רומעניע. ווען די קינסטערין איז געווען אַ קליין קינד, האָט זי אַ סך געוואַנדערט מיט די עלטערן אַרום דער וועלט. במשך פֿון אַ קורצן פּעריאָד, האָבן זיי געוווינט אין פֿילאַדעלפֿיע און לאָנדאָן. איר מאַמע האָט זיך קיינמאָל נישט אויסגעלערנט העברעיִש, ווי געהעריק. ווי לאַנדאַו דערציילט אין איר אויטאָביאָראַפֿיע אויף דער אינטערנעץ, האָט אין דער משפּחה געהערשט אַ פֿאַרשיידנאַרטיק געמיש פֿון שפּראַכן און קולטורן.

אַ סך לאַנדאַוס ווערק האָבן צו טאָן מיט דער טעמע פֿון היימישער געמיטלעכקייט. אַ ריי אירע ווערק אויף דער הײַנטיקער אויסשטעלונג זענען באַגלייט מיט אַזעלכע אויפֿשריפֿטן, ווי „גייט אַהיים‟, „ס׳בענקט זיך אַהיים‟ אָדער „אַליין אין דער היים‟. די אַנדערע עקספּאָנאַטן ווײַזן, פֿאַרקערט, די ווילדקייט פֿון דער נאַטור און די שטאָטישע גאַסן, פֿונוואַנען עס ווילט זיך אומקערן צו די אינטימע שטוב־זאַכן.

אַ טייל מענטשן האָבן געפּרוּווט צו געפֿונען עפּעס אַ פּאָליטישן רמז אין לאַנדאַוס ווערק. די קינסטלערין האָט באַטאָנט, אַז אירע שאַפֿונגען האָבן נישט קיין שײַכות צו פּאָליטיק.

לאַנדאַוס ווערק ווערן שוין צום צווייטן מאָל געוויזן אין טאָראָנטאָ. דאָס פֿאַרגאַנגענע יאָר, איז דאָרטן געווען איר אויסשטעלונג „אויפֿן וועג צו אומבאַוועגלעכקייט‟. דאָרטן האָט זי דורכגעפֿירט דעם דערמאָנטן סקאַנדאַליעזן נאַקעטן אויפֿטריט מיט אַ שטעכלדיקער רייף. אין די פֿאַראייניקטע שטאַטן זענען אירע אויסשטעלונג נאָך קיינמאָל נישט געווען.

אָלגאַ קאָרפּער, די בעל־הביתטע פֿון דער גאַלעריע, האָט באַמערקט, אַז לאַנדאַוס שאַפֿונגען זענען זייער רירנדיק און פּאָעטיש. ווען זי האָט זיך באַקענט מיט אירע ווערק, האָט זי זיך אין זיי ממש פֿאַרליבט. ווען די קינסטלערין האָט באַזוכט די גאַלעריע בעת איר פֿאָריקן וויזיט קיין טאָראָנטאָ, איז איר דאָס דאָזיקע פּלאַץ אויך שטאַרק געפֿעלן געוואָרן. צוזאַמען מיט דער בעל־הביתטע, האָבן זיי אויספּלאַנירט אַ וווּנדערלעכע אויסשטעלונג.