ידיעות פֿון מאָסקווע

News from Moscow

פֿון אלכּסנדרה פּאָליאַן

Published March 09, 2016, issue of April 01, 2016.

די ידיעות פֿון מאָסקווע, ווי אויך ייִדישע נײַעס פֿון אַנדערע לענדער איבער דער וועלט, קאָן מען הערן יעדן טאָג אין אונדזער ראַדיאָ־פּראָגראַם „דער פֿאָרווערטס־קול‟.

אַ סעמינאַר וועגן סובאָטניקעס

דאָס רובֿ ידיעות קומען די וואָך פֿון דער אַקאַדעמישער וועלט. דער צענטער פֿון ייִדישע און תּנ״כישע לימודים בײַם רוסלענדישן מלוכישן הומאַניטאַרן אוניווערסיטעט, וואָס ווערט געשטיצט פֿון דער „ייִדישער טעאָלאָגישער סעמינאַריע‟, האָט דורכגעפֿירט אַ פֿאָרשערישן סעמינאַר, געווידמעט די סובאָטניקעס — אַ גרופּע רוסישע פּויערים, וואָס האָבן אָנגענומען יהדות און רעכנט זיך פֿאַר ייִדן.

דער סעמינאַר האָט אײַנגעשלאָסן 2 רעפֿעראַטן. די דאָצענטין פֿון דעם וולאַדימירער מלוכישן אוניווערסיטעט, טאַטיאַנאַ כיזשאַיאַ, האָט דערציילט וועגן דער געשיכטע פֿון סובאָטניקעס אין רוסלאַנד אין דער תּקופֿה פֿון אַלעקסאַנדער דעם ערשטן און ניקאָלאַס דעם ערשטן. זי האָט זיך באַזונדערס קאָנצענטרירט אויף פּערזענלעכע געשיכטעס פֿון סובאָטניצעס און פֿאָרגעשטעלט אַ ריי אַרכיוו־מאַטעריאַלן פֿון דער ערשטער העלפֿט 19טן י״ה.

כיזשאַיאַ האָט באַשריבן די ראָלע פֿון די פֿרויען אין איבערגאַנג פֿון דער משפּחה אין יהדות; ניט זעלטן איז דאָס געווען דווקא די ווײַבלעכע איניציאַטיוו, און אין קהילה־לעבן פֿון די סובאָטניקעס. די דאָצענטין פֿונעם רוסלענדישן מלוכישן הומאַניטאַרן אוניווערסיטעט, ליודמילאַ זשוקאָוואַ, האָט גערעדט וועגן דער געשיכטע פֿון דער סובאָטניק־באַוועגונג און אירע שטראָמען אין רוסלאַנד.

„ספֿר‟: לעקציעס וועגן באַשעוויסן

דער צענטער פֿון פֿאַרשפּרייטן פֿון לערנען ייִדישע לימודים „ספֿר‟ האָט דערקלערט אַ נײַעם טייל פֿון זײַן פּראָגראַם וועב־סעמינאַרן. דער נײַער קורס וועט זײַן געווידמעט דעם שאַפֿן פֿון יצחק באַשעוויס־זינגער אויף צוויי שפּראַכן: אויף ייִדיש און אויף ענגליש. לערנען אים וועט די לינגוויסטין, איבערזעצערין און ייִדיש־קענערין פֿון סאַנקט־פּעטערבורג וואַלענטינאַ פֿעדטשענקאָ. אין די ראַמען פֿונעם קורס וועט זי באַטראַכטן זינגערס ווערק אינעם קאָנטעקסט פֿון ייִדישער און אַמעריקאַנער ליטעראַטור, פֿאַרגלײַכן זינגערס שרײַבערישע סטראַטעגיעס אויף די צוויי שפּראַכן און דערציילן וועגן פּראָבלעמען פֿון איבערזעצן זינגערן אויף רוסיש. די לעקציעס וועלן זיך אָנהייבן אין מערץ און געדויערן 2 חדשים.

אַ גרופּע פֿון פּעטערבורג קומט אין שטעטל בעשענקאָוויטש

נאָך אַ ידיעה, פֿאַרבונדן מיט די פּעטערבורגער ייִדישע לימודים: אַ גרופּע וואָלאָנטירטע פֿון סאַנקט־פּעטערבורג איז אָנגעקומען קיין ווײַסרוסלאַנד, אין שטעטל בעשענקאָוויטש, וויטעבסקער געגנט, וווּ עס לעבן הײַנט 8 ייִדן, כּדי צו העלפֿן אויפֿהיטן דעם אַלטן ייִדישן בית־עולם.

זיי האָבן גערייניקט די טעריטאָריע פֿונעם בית־עולם פֿון מיסט און געפֿאַלענע קוסטן, אויפֿגעהויבן און אַוועקגעשטעלט די געפֿאַלענע מצבֿות, נומערירט זיי און געשאַפֿן אַ מאַפּע פֿונעם בית־עולם. לעבן אַרײַנגאַנג האָבן זיי געשטעלט אַ פּלאַקאַט, וואָס דערציילט וועגן דער געשיכטע פֿונעם אָרט און פֿון דער בעשענקאָוויטשער ייִדישער קהילה. כּדי מקבל־פּנים צו זײַן די וואָלאָנטירטע, איז קיין בעשענקאָוויטש אָנגעקומען דער פֿאָרזיצער פֿונעם פֿאַראיין פֿון ווײַסרוסישע ייִדישע געזעלשאַפֿטלעכע אָרגאַניזאַציעס, באָריס גערסטן.

אַן „אָפֿענער טאָג‟ אינעם ייִדישן מוזיי

אינעם נײַעם ייִדישן מוזיי אין מאָסקווע איז פֿאָרגעקומען דער „אָפֿענער טאָג‟ — דעם 7טן מערץ איז דער אײַנטריט אין מוזיי געווען פֿרײַ. די פּראָגראַם האָט אײַנגעשלאָסן עקסקורסיעס איבערן מוזיי, אונטערנעמונגען פֿאַר קינדער און אַ רעפֿעראַט, וואָס האָט אָרגאַניזירט דער צענטער פֿונעם אַוואַנגאַרד. געהאַלטן אים האָט דער היסטאָריקער מיכאַיִל דוכאָווני. ער האָט דערציילט וועגן די צוויי סטילן אין אַרכיטעקטור, וואָס האָבן געבליט אין די 30ער יאָרן אין מאָסקווע און אין תּל־אָבֿיבֿ, און האָבן אָפּגעשפּיגלט די נײַע אידעאָלאָגיעס פֿון די צוויי לענדער, דעם מאָסקווער קאָנסטרוקטיוויזם און דעם תּל־אָיבֿיבֿער באַוהאַוס. דאָס אָרט פֿונעם האַלטן דעם רעפֿעראַט איז טאַקע פּאַסיק צו דער טעמע: דער ייִדישער מוזיי, וואָס געפֿינט זיך אין באַכמעטעווער גאַראַזש, אַ קאָנסטרוקטיוויסטישן בנין פֿון סוף 1920ער יאָרן.

„קניזשניקי‟ האָט דערקלערט זײַן נײַעם פּראָיעקט

און די לעצטע ידיעה פֿאַר הײַנט: דער ייִדישער ביכער־פֿאַרלאַג „קניזשניקי‟ האָט דערקלערט זײַן נײַעם פּראָיעקט — אַן אויסגאַבע פֿונעם תּלמוד אין אַ נײַער רוסישער איבערזעצונג. די וואָך איז אַרויס דער ערשטער באַנד, „מסכת־ברכות‟. בסך־הכּל זענען פּלאַנירט 75 בענד.