די„פּראָדוסערס‟ קלינגט נאָך בעסער אויף ייִדיש

"The Producers" Is Even Better in Yiddish


פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published July 22, 2016, issue of July 27, 2016.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

איך האָב געשטוינט, דער עולם האָט געשטוינט, די אַקטיאָרן האָבן מסתּמא אויך געשטוינט, וואָס מע קען אַלץ אויפֿטאָן אויב מע פּאַצאַפּעט אַ ריזיקע פּיעסע, מיט אַזאַ פֿאַרפֿאַסער מיט לידער ווי מעל ברוקס, און כ׳מוז זיך מודה זײַן, אויף ייִדיש האָט עס געהאַט טויזנט טעמען.

צווישן די טאַלענטירטע אַקטיאָרן זענען געווען סעם סטײַן, מײַקי סאַמראַ און אַלישאַ רויִס, אונטערן רעשזי פֿון אַניסאַ קאַמעראָן; דער מוזיקאַלישער דירעקטאָר — ניק בורגעס, כאָרעאָגראַף דזשאַנאַטאַן פּעטערסאָן, און אַ שלל אַנדערע וואָס האָבן מיטגעאַרבעט הינטער די קוליסן.

אין דער פּיעסע זאָגט אונדז אויס מעל בוקס אַ סוד פֿאַר גאַנץ בראָד: וואָס אַ בראָדוויי פּראָדוסער מוז אַלץ אויסשטיין אויף צו באַקומען אַ פּאָר מיליאָן שמאָליאַרעס אויפֿצושטעלן אַ פֿאָרשטעלונג. נאָך אַ דורכפֿאַל מוז ער נעבעך אָנקומען צו אַ חבֿרה אַלטיטשקע מיט געלט וואָס איידער זיי דערלאַנגען אים דאָס טשעקעלע, מוז ער זיי קושן אין בעקעלע אויב נישט נאָך העכער.

ביידע, מעקס און בלום, זוכן צו שטעלן דאָס מאָל אַ שמאַטע, אַ פּאַסקודסטווע פֿון אַ פּיעסע, זיי זאָלן האָבן אַ דורכפֿאַל און אַנטלויפֿן מיט די צוויי מיליאָן קיין ריאָ און דאָרט לעבן ווי גאָט אין אָדעס. געפֿינען זיי עפּעס אַ משוגענעם דײַטשן דראַמאַטורג וואָס האָט אָנגעשריבן אַ פּאַסקודנע פּיעסע וואָס הייסט Springtime For Hitler, אַ זיכערער דורכפֿאַל.

וואָס ווײַזט זיך אַרויס? דער עולם הערט נישט אויף צו לאַכן אַזוי ביטער־קאָמיש, אַזוי מוזיקאַליש אָפּלאַכעריש, אַזוי ביטער־זיס טאַנצנדיק איז עס.

די מיליאָנען שיטן זיך ווי די קאָזע באָבקעס, און דער אומגליק איז גרויס. ביידע האַלטן צווייערליי ביכער, איינס פֿאַר זיך און איינס פֿאַרן צינדזן־אָפּצאָל. מע כאַפּט זיי אויף הייסן און מע גייט אין חד־גדיא.

ווער האָט געקענט בעסער אָפּלאַכן און חוזק מאַכן פֿון היטלערן ווי טשאַרלי טשאַפּלין אין ,The Great Dictator וווּ ער שפּילט זיך אַרום מיטן גלאָבוס ווי מיט אַ פּילקע. מעל ברוקס האָט זיך אַרויסגעוויזן צו זײַן טשאַפּלינס נאָכפֿאָלגער; טשאַפּלין — מיט אַ סובטילן הומאָר, ברוקס — מיט זײַן בעלקע איבערן קאָפּ, זוכנדיק דעם באַוווּסטזײַן פֿון דער וועלט וואָס האָט צוגעלאָזט אַזאַ דעספּאָט ווי היטלערן צוצוקומען צום אויבערשטן פֿון שטײַסל און פֿאַרניכטן אַ האַלבע וועלט.