קונסט און קולטור


עדיטאָריאַל

ליטעראַטור

מענטשן און געשעענישן

געשיכטע

פּובליציסטיק

ישׂראל, מיטל־מיזרח

אַנטיסעמיטיזם

ייִדיש־וועלט

רוחניות

קהילה

אין אָנדענק

טשיקאַוועסן

גלות־מאַראָקאָ

פֿון „האָרץ‟

פֿילם וועגן דער עליה פֿון די מאַראָקאַנער ייִדן ווערט באַצייכנט ווי אַ ציוניסטישע פּראָפּאַגאַנדע, אָבער דער פֿילמאָגראַף זאָגט, ס׳איז אַ „פֿאַרגעסענער טייל פֿון דער מאַראָקאַנער געשיכטע‟Read More

וולאַדימיר קאָטליאַראָוו, אַ קינסטלער-בונטאַר, געשטאָרבן אין פּאַריז

פֿון יואל מאַטוועיעוו

וולאַדימיר קאָטליאַראָוו, אַ רוסיש-פֿראַנצויזישער ראַדיקאַלער קינסטלער, געבוירן אין אַ מאָסקווער ייִדישער משפּחה, איז געשטאָרבן אין פּאַריז בײַ 75 יאָר.Read More

פּורים און „אָסקאַר‟־פֿאַרמעסט

פֿון עדמאָן ראָדמאַן

אַז מע באַקענט זיך מיט דער געשיכטע פֿון די איראַנער ייִדן, באַטײַט מגילת־אסתּר מער ווי אַ מעשׂהRead More

רעדנדיקע געפֿילטע פֿיש און אוראַלטע קעלטן

פֿון יואל מאַטוועיעוו

פֿיש, פֿאַרבונדן מיטן חודש אָדר, איז אַ פּאָפּולערער פּערסאָנאַזש פֿון פֿאָלק-מעשׂיות און אַ מיסטישער סימבאָל, וועלכער פֿאַרבינדט די אוראַלטע גריכנלאַנד און גאַליע מיט קבלה און די אַמאָליקע שילן אין מיזרח-אייראָפּע.Read More

קאַרלאָ גינזבורג וועגן זײַן ייִדישקייט

פֿון איציק גאָטעסמאַן

דער איטאַליענישער היסטאָריקער פֿון דער אינקוויזיציע, קאַרלאָ גינזבורג, האָט גערעדט וועגן זײַן ייִדישער אידענטיטעטRead More

„לאָרע‟: דײַטשע קינדער נאָך דער מלחמה

פֿון איציק גאָטעסמאַן

דער פֿילם „לאָרע‟ דערציילט וועגן פֿיר פֿאַרלאָזטע דײַטשע קינדער נאָך דער מלחמה, וועלכע וואַנדערןRead More

פּראָפֿ׳ חוה טורניאַנסקי באַקומט „פּרס־ישׂראל‟

פֿון איציק גאָטעסמאַן

די העכסטע אָנערקענונג פֿון דער ישׂראל־מלוכה, „דער ישׂראל־פּריז‟ וועט מען צוטיילן אין 2013 צו חוה טורניאַנסקי, פֿאָרשערין פֿון דער עלטערער ייִדישער ליטעראַטור.Read More

„שטרײַמל‟: קלעזמער־האַרמאָניקע פֿון מאָנטרעאָל

פֿון איציק גאָטעסמאַן

אין 2002 האָט זיך געשאַפֿן די גרופּע „שטרײַמל‟ אין מאָנטרעאָל, אָנגעפֿירט פֿונעם מויל־האַרמאָניקע־שפּילער דזשייסאָן ראָזענ­בלאַט. מיט אַן ערך צען יאָר צוריק האָבן מיר רעצענזירט די ערשטע רעקאָרדירונג פֿון דער קאַפּעליע, וואָס שטעלט פֿאָר סײַ ייִדישע מעלאָדיעס, סײַ טערקישע און רומענישע ני­גונים.Read More

„װיפֿל איר פֿאַרשטײט?”

פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

„אַזױ גאָר? שטױן איך. „דו װײסט כאָטש אַז איך עטשע־פּעטשע־מעטשע נישט, נאָר ס׳איז מיר גלאַט אינטערעסאַנט, װאָס אַ שטײ­גער קום איך דיר פֿאַר מײַן צײַט, פֿאַר מײַן מי, פֿאַר מײַן גלײבן אין מענטשן, פֿאַר מײַן נאַיִװי­טעט.‟Read More

פֿרויען, קינדער און קאָמפּיוטער־קאָד

פֿון יואל מאַטוועיעוו

מיט צוויי חדשים צוריק איז אין באַלטי­מאָר דורכגעפֿירט געוואָרן די צווייטע יערלע­כע קאָמפּיוטערײַ־קאָנפֿערענץ „דער טאָג פֿונעם אָפֿענעם קאָד אויפֿן נאָמען פֿון גרייס האָפּער”, ווי אַ טייל פֿון די „גרייס האָפּער פֿײַערונ­גען” (Grace Hopper Celebration of Women in Computing), וועלכע שטעלט דעם ציל צו ווײַזן דער וועלט, אַז פֿרויען שפּילן אַ וויכטיקע ראָ­לע אין קאָמפּיוטער־וויסנשאַפֿט און צו העלפֿן די פֿרויען צו פֿאַרנעמען אַ גרעסער אָרט אין דער הײַנטיקער עלעקטראָנישער אינדוסטריע.Read More