מענטשן און געשעענישן, ייִדיש־וועלט

דער זיידע שלום פֿלעג מיר פֿאָרלייענען דאָס „בינטל בריוו‟

My Grandfather Sholem Would Read Me the Bintl Brief

פֿון סו אַן גראָסבערג

Scroll down for English

(דאָס איז טייל פֿון אַ סעריע פֿאָרווערטס־זכרונות פֿון אונדזערע לייענער, וואָס זענען אָפּגעדרוקט געוואָרן אינעם סאַמע לעצטן געדרוקטן נומער, אַפּריל 2019)

מײַנע זכרונות וועגן דעם פֿאָרווערטס זענען פֿאַרבונדן מיט מײַן זיידן, דער מאַמעס טאַטן, שלום געבערער. מיר זענען אויפֿגעוואַקסן אויף טעהאַמאַ גאַס אין ברוקלין, לעבן דער שול, PS 230. באָבע־זיידע האָבן געוווינט גלײַך די צווייטע טיר.

אין מײַנע צענערלינג־יאָרן האָבן מיר זיך אַריבערגעקליבן אין בראָנקס, און דער זיידע האָט געוווינט לעבן אונדז. (די באָבע איז שוין געהאַט אַוועק פֿון דער וועלט.) שבת איז דער זיידע שלום געגאַנגען אין אַ שטיבל נישט ווײַט — לעבן דזשעראָם־עוועניו און מאָשאָלו־פּאַרקוויי. ווען ער איז אַהיימגעקומען האָט ער אָפּגעגעסן מיטאָג און זיך אַוועקגעזעצט אין זײַן באַליבטן פֿאָטעל לעבן פֿענצטער, וווּ דער זונענשײַן האָט באַלויכטן זײַן באַליבטסטע צײַטונג, דעם פֿאָרווערטס.

איך פֿלעג שבת צוגיין צו אים אַהיים און ווען איך בין אַרײַנגעקומען האָט ער גענומען פֿאָרלייענען פֿאַר מיר די שאלות פֿונעם „בינטל בריוו‟. ער האָט איבערגעלייענט יעדן זאַץ אויף ייִדיש און דערנאָך עס איבערגעזעצט אויף ענגליש. ער האָט ליב געהאַט מיר צו דערקלערן דעם מוסר־השׁכּל פֿון יעדער מעשׂה און דערנאָך האָבן מיר געשמועסט וועגן דעם.

הײַנט בין איך שוין אין די 70ער. כאָטש איך קען נישט פֿליסיק רעדן ייִדיש, קען איך אַ סך ייִדישע ווערטער און אויסדרוקן און פֿאַרשטיי אַ סך!

סקענעקטאַדי, נ״י

Part of a series of Forverts memories by our readers, published in the very last paper edition of the Forverts, April 2019

My memories of the Forverts were linked to my maternal grandfather, Shulim Geberer. We grew up in Brooklyn , on Tehama Street, near PS 230. Our grandparents lived right next door to us.

In my teenage years we moved to the Bronx and my grandfather followed. (My grandmother had already passed on.) On Saturdays, Shulim went to a shtibel in the neighborhood, on Jerome Avenue and Mosholu Parkway. Upon his return home, he ate lunch and then sat in his favorite living room chair in front of a window. His chair was positioned with the light behind him so he had a perfect spot to read his favorite paper, the Forverts. Frequently I would walk over to his house in time for a session of the Bintel Brief.

Grandpa would read each question and answer to me in Yiddish and then translate it to me. He loved explaining the moral of the story and we would talk about it. Today I am in my 70’s. Although I can‘t speak Yiddish fluently, I know lots of idioms and can understand a lot!

Sue Ann Grossberg Schenectady, NY