דורכן פֿאָרווערטס האָט דער טאַטע געפֿונען זײַן פֿעטער

Thanks to the Forverts, My Father Found His Uncle

פֿון סוזען דאַך טערמאַן

Published April 25, 2019.
עליס־אײַלענד
Library of Congress
עליס־אײַלענד

Scroll down for English

(דאָס איז טייל פֿון אַ סעריע פֿאָרווערטס־זכרונות פֿון אונדזערע לייענער, וואָס זענען אָפּגעדרוקט געוואָרן אינעם סאַמע לעצטן געדרוקטן נומער, אַפּריל 2019)

אין 1945, ווען דער טאַטע איז באַפֿרײַט געוואָרן פֿון דאַכאַו, האָט ער געטראָפֿן אַ ייִדישן אַמעריקאַנער סאָלדאַט וואָס האָט אים געפֿרעגט צי ער האָט משפּחה אין אַמעריקע.

ער האָט געענטפֿערט אַז יאָ, זײַן פֿעטער נחום און זײַן פֿרוי, רחל.

ווען דער סאָלדאַט האָט זיך אומגעקערט אַהיים האָט ער געשטעלט אַן אַנאָנס אינעם פֿאָרווערטס, זאָגנדיק אַז יוסף דאַך זוכט זײַן פֿעטער, נחום דאַך. לייענער האָבן באַמערקט דעם אַנאָנס און דערציילט מײַן עלטער־מומע וועגן דעם. זיי האָבן זיך פֿאַרבונדן און מײַן טאַטנס פֿעטער האָט אים טאַקע ספּאָנסאָרירט צו קומען קיין אַמעריקע.

דער טאַטע האָט ערשט באַקומען די פּאַפּירן אין 1949 און דעמאָלט האָט ער שוין געהאַט אַ פֿרוי וואָס האָט שוין געשוואַנגערט — מיט מיר. זיי זענען אַוועק מיט דער שיף פֿון דײַטשלאַנד און אָנגעקומען אין באָסטאָן מיט צוויי וואָכן שפּעטער, דעם 22סטן פֿעברואַר 1949, פּונקט אויף וואַשינגטאָנס געבוירן־טאָג און אַפֿילו געזען אַ פּאַראַד לכּבֿוד דעם יום־טובֿ. יאָרן לאַנג האָט די מאַמע געזאָגט אַז דער פּאַראַד איז אין דער אמתן געווען לכּבֿוד זייער אָנקומען קיין אַמעריקע.

פֿאָרנדיק מיט דער באַן פֿון באָסטאָן קיין ניו־יאָרק האָט די מאַמע אַ דערשטוינטע דערזען ווי פֿון די פֿענצטער אין האַרלעם טריקנט מען קליידער פֿון אַ שטריק אין דרויסן. „אָט דאָס איז אַמעריקע?‟ האָט זי געפֿרעגט.

סוזען דאַך טערמאַן טענאַפֿלײַ, ניו־דזשערזי

Part of a series of Forverts memories by our readers, published in the very last paper edition of the Forverts, April 2019

In 1945 when my father was liberated from Dachau he met a Jewish American soldier who asked him if he had any family in America, he said yes, he had his uncle Nahum and his wife Rukhl.

The soldier returned home and placed an ad in the Yiddish Forverts saying that Joseph Dach was looking for his uncle Nahum Dach. People saw the ad and told my great aunt about it and they got in touch and my father’s uncle sponsored him to come to America.

By the time the papers came through it was 1949 and my father was married and his wife was pregnant with me. They left by ship from Germany and spent two weeks on the ship arriving in Boston February 22, 1949. My mother saw a parade on the street celebrating George Washington‘s birthday and she always said that the parade was for their arrival in America.

While sitting on the train from Boston to New York my mother was astonished to see clothes hanging outside to dry from windows in Harlem. “So this is America?” she asked.

Susan Dach Terman Tenafly, NJ