ידיעות פֿון בוענאָס־אײַרעס

News from Buenos Aires

„דאַיאַ‟ איז אויפֿגענומען געװאָרן אין פּרעזידענטן־הויז
Courtesy of daia.org.ar
„דאַיאַ‟ איז אויפֿגענומען געװאָרן אין פּרעזידענטן־הויז

פֿון אַבֿרהם ליכטענבוים

Published February 04, 2016, issue of March 04, 2016.

די ידיעות פֿון בוענאָס־אײַרעס, ווי אויך ייִדישע נײַעס פֿון אַנדערע לענדער איבער דער וועלט, קאָן מען הערן יעדן טאָג אין אונדזער ראַדיאָ־פּראָגראַם „דער פֿאָרווערטס־קול‟.

דער ענין ניסמאַן: דער אמת איז שוין נאָענט

לאַוראַ אַלאָנסאָ, די נאָר װאָס באַשטימטע סעקרעטאַרין פֿון דעם ביוראָ פֿאַרן קאַמף קעגן קאָרופּציע האָט דערקלערט, אַז לויט דעם װאָס עס באַקומט זיך פֿון די פֿאָרשונגען, װאָס געפֿינען זיך אינעם געריכט, איז דער פּראָקוראָר ניסמאַן דערמאָרדעט געװאָרן. זי האַלט, אַז נאָכן אָפּװאַרפֿן דעם אָפּמאַך מיט איראַן און די שריט װאָס די רעגירונג האָט אָנגענומען, װעט מען קענען אַװאַנסירן וועגן דער אויספֿאָרשונג פֿונעם אַטענטאַט, װאָס באַאומרויִקט די גאַנצע אַרגענטינער געזעלשאַפֿט שוין 22 יאָר.

פּרעזענטאַציע פֿונעם בוך „דער לעצטער טאָג פֿון אַדאָלף היטלער‟

דאָס בוך „דער לעצטער טאָג פֿון אַדאָלף היטלער‟ פֿון דוד סאָלאַר איז פּרעזענטירט געװאָרן אינעם פֿאַרלאַג „על אַטענעאָ‟. סאָלאַר איז אַ באַקאַנטער זשורנאַליסט אין אַרגענטינע, װאָס האָט אויך מיטגעאַרבעט מיר דער „בי־בי־סי‟ אין לאָנדאָן; אַ היסטאָריקער, װאָס האָט אין זײַן בוך אַנאַליזירט די לעצטע 36 שעה אינעם לעבן פֿון אַ מענטשן װאָס האָט, אָן קיין שום בילדונג און אָן פֿאַרמעגן, באַװיזן צו פֿאַרכאַפּן די מאַכט און טעראָריזירן די װעלט, און זי ברענגען צו אַ שוידערלעכן מצבֿ.

אַ נײַער דערעקטאָר פֿון דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק

אַלבערטאָ מאַנגעל איז באַשטימט געװאָרן װי דער נײַער דירעקטאָר פֿון דער נאַציאָנאַלער ביבליאָטעק. ער איז דער זון פֿון ערשטן אַרגענטינער אַמבאַסאַדאָר אין ישׂראל. אַ געבוירענער אין בוענאָס־אײַרעס אין 1948, איז די משפּחה באַלד אָפּגעפֿאָרן קיין ישׂראל, וווּ ער האָט דאָרט געלעבט ביז 1955. װען ער האָט זיך אומגעקערט אין לאַנד, האָט ער ערשט אָנגעהויבן צו רעדן שפּאַניש; װען ער איז אַלט געװען 16 יאָר, האָט ער זיך באַקענט מיט כאָרכע לויִס באָרכעס אין דער בוכהאַנדלונג, וווּ ער האָט געאַרבעט, און פֿון דעמאָלט אָן איז ער געװאָרן אַן אָפֿטער באַזוכער אין זײַן היים, און פֿאַר אים געלייענט און געלערנט מיטן בלינדן שרײַבער. ער האָט יאָרן לאַנג געװוינט אין אויסלאַנד, וווּ ער האָט מיטגעאַרבעט מיט באַרימטע פֿאַרלאַגן. ער האָט לעצטנס געװוינט אין ניו־יאָרק. מאַנגעל װערט פֿאַררעכנט װי איינער פֿון די װיכטיקסטע אַרגענטינער אינטעלעקטואַלן.

אויפֿהערן צו אָנערקענען פּאַלעסטינע

די ישׂראלדיקע אַמבאַסאַדאָרין דורית שבֿיט האָט דערקלערט, אַז ישׂראל װעט זיך װענדן צו דער אַרגענטינער רעגירונג מיט דער בקשה זי זאָל אויפֿהערן צו אָנערקענען פּאַלעסטינע װי אַן אומאָפּהענגיקע מדינה. אירע װערטער האָבן אַרויסגערופֿן רעאַקציעס בײַ אַ טייל פֿון דער פּרעסע. די רעגירונג האָט זיך דערװײַל נישט אַרויסגעזאָגט װעגן דעם.

„דאַיאַ‟ אויפֿגענומען געװאָרן אין פּרעזידענטן־הויז

פֿרײַטיק, דעם 29סטן יאַנואַר איז די „דאַיאַ‟ אויפֿגענומען געװאָרן אין פּרעזידענטן־הויז פֿון מאַרקאָס פּעניאַ, קאַבינעט־שעף, װאָס איז אַ מין פּרעמיער־מיניסטער אין דער רעגירונג. די טעמעס, װאָס זײַנען באַהאַנדלט געװאָרן אויף דער טרעפֿונג, האָבן געהאַט צו טאָן מיט ניסמאַנס טויט, זיכערקייט, אַנטיסעמיטיזם און פּראָיעקטן צו לערנען װעגן חורבן אין די אַרגענטינער שולן. אַריאל כּהן־סבן, פֿאָרזיצער פֿון דער „דאַיאַ‟, האָט אויסגעדריקט זײַן צופֿרידנקייט בײַם אַרויסגיין פֿון דער טרעפֿונג.

אַ חשובֿער גאַסט אין „דאַיאַ‟

הוגאָ מאָזשאַנאָ, גענעראַל־סעקרעטאַר פֿון דער אַרגענטינער סינדיקאַלער צענטראַלע האָט באַזוכט מאָנטיק, דעם 1טן פֿעברואַר, די „דאַיאַ‟. בײַם אַרײַנגאַנג צום בנין פֿון דער קהילה האָט ער באַערט די אומגעקומענע 85 קרבנות אינעם אַטענטאַט; אויף דער טרעפֿונג האָט מען אָנגעהויבן אויסצואַרבעטן פּלענער צו קעמפֿן קעגן דיסקרימינאַציע און אַנטיסעמיטיזם. „איך האָב גאָר נישט געװוּסט װעגן די טעטיקייטן פֿון דער „דאַיאַ‟, און איך בין זיכער, אַז די אַרבעט װאָס מיר הייבן הײַנט אָן, איז ביז גאָר װיכטיק פֿאַר אַלעמען‟, האָט ער דערקלערט. ער האָט אויך אויסגעדריקט זײַן קאָמפּראָמיס מיטצוהעלפֿן אינעם פֿאָדערן דעם אמת אין שײַכות מיט אַלע טעמעס, װאָס מען האָט נישט דערליידיקט אין די לעצטע 25 יאָר.

מעקסיקע: באַפֿרײַט פֿון קינד אַ פֿאַרכאַפּונג

שלמה, אַ 19־יעריקער רעליגיעזער בחור, איז פֿרײַטיק, דעם 29סטן יאַנואַר באַפֿרײַט געװאָרן אין מעקסיקע, װוּ ער איז פֿאַרכאַפּט געװאָרן דעם 12טן נאָװעמבער. די משפּחח האָט באַצאָלט אַ העכערע סומע געלט די פֿאַרכאַפּערס, װאָס האָבן אים בדרך־כּלל גוט באַהאַנדלט, לויט די דערקלערונגען פֿונעם באַפֿרײַטן.

טעאַטער־פֿאָרשטעלונגען גייען אָן ווײַטער

די בוענאָס־אײַרעסער קהילה זעצט פֿאָר מיט די טעאַטער־פֿאָרשטעלונגען פֿאַר קליינװאַרג בעת די זומער־חדשים. מיטװאָך דעם 3טן פֿעברואַר איז אין טעאַטער־זאַל פֿאָרגעקומען אַ צירק־ספּעקטאַקל מיט לידער, טענץ, און קונצן־מאַכערס. דער אַרײַנטריט איז געװען אַן אומזיסטער, און דער זאַל איז געװען איבערגעפּאַקט.

פֿרײַטיק. דעם 29סטן יאַנואַר, האָט אַ דעלעגאַציע פֿון דער „דאַיאַ‟ באַזוכט דעם באַרימטן אָפּעראַ־טעאַטער „קאָלאָן‟ און זיך געטראָפֿן מיט דער גענעראַל־דירעקטאָרין מאַריאַ װיקטאָריאַ אַלקאַראַז. זיי האָבן אָנגעהויבן פּלאַנירן אַ ריי ספּעקטאַקלען, װאָס דער ייִשובֿ און דער טעאַטער „קאָלאָן‟ װעלן בשותּפֿות דורכפֿירן במשך דעם סעזאָן 2016.