פּרשת קורח, תּשע״ו

Weekly Torah Portion: Korach, 5776

Yehuda Blum

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published July 07, 2016, issue of June 25, 2016.

(די 3 טע זײַט פֿון 3)

רב צדוק לובלינער גיט צו אין זײַן ספֿר „פּרי צדיק‟, אַז נישט צופֿעליק האָט זיך קורחס חבֿרה אָנגעטאָן אין ריין בלוי. אַזאַ חידושדיקער מלבוש רעפּרעזענטירט אַ וועלט, וווּ אַלץ איז פֿול מיט הימלישער געטלעכקייט. אַפֿילו הײַנט טרעפֿן זיך צומאָל התפּעלותדיקע מאָמענטן, ווען עס אַנטפּלעקט זיך אַזאַ השׂגה, וואָס שטאַמט פֿון עתּיקא־קדישא, אַ גאָר הויכע מדרגה פֿונעם געטלעכן עולם־האַצילות.

קרח האָט אויסגעקליבן אַן אומגעראָטענעם מאָמענט און דערצו האָט זיך באַנוצט מיט צווייפֿלהאַפֿטיקע מיטלען, צוליב וועלכע זײַן פּלאַן איז בוכשטעבלעך פֿאַרפֿאַלן געוואָרן. ווען מע זאָגט אויף ייִדיש „רײַך ווי קורח‟, איז עס נישט קיין שיינער עפּיטעט. די האָפֿענונג מתּקן צו זײַן דעם חטא־עגל־הזהבֿ קומט אין סתּירה מיט קורחס עשירות; אַנשטאָט צו צעטיילן זײַן גאָלד און זיך אויפֿצופֿירן ווי אַ פּשוטער מענטש, האָט ער אויסגענוצט זײַן הויכן סטאַטוס פֿאַר מאַניפּולאַציעס קעגן משה רבינו.

בײַם ברענגען דעם קטורת, האָט קורח אונטערשטראָכן זײַן ייִחוס און געטענהט, אַז ער איז נישט ערגער פֿון זײַן קרובֿ, אַהרן. דאָס קומט ווידער אין סתּירה מיט זײַן פּלאַן צו שאַפֿן אַ געזעלשאַפֿט, וווּ יעדער איז גלײַך. אַנשטאָט צו דערקלערן זײַן פּלוראַליסטישן צוגאַנג, האָט ער באַטאָנט, אַז בלויז זײַן דעה איז גערעכט, און האָט חוזק געמאַכט פֿון משה רבינו. בקיצור, האָפֿנדיק צו שאַפֿן אַ האַרמאָנישע אידיליע, האָט ער אויסגענוצט די זעלבע מיטלען, וואָס ער אַליין האָט פֿאַרדאַמט.

מע קאָן זאָגן, אַז קורח און זײַנע אָנהענגער זענען געווען דורכגעפֿאַלענע פֿאַרברענטע רעוואָלוציאָנערן; די תּורה אילוסטרירט עס אויף אַ גאַנץ דראַמאַטישן בוכשטעבלעכן אופֿן. פֿון דעסטוועגן, שטעקט אינעם יאָדער פֿון קורחס מחלוקת אַ גוטער עלעמענט, צוליב וועלכן אונדזער פּרשה טראָגט זײַן נאָמען.

ווי ס׳איז באַקאַנט, ווערט די הײַנטיקע תּקופֿה גערופֿן „עקבֿתא דמשיחא‟. מיר זענען נאָך ווײַט פֿון דער גאולה, אָבער אין אונדזערע אייגענע טריט שפּירט זיך שוין צומאָל דער גאַנג פֿון „משיחס פּיאַטעס‟. צוליב דעם, נישט געקוקט אויף קורחס חסרונות און זײַן קאַטאַסטראָפֿישן דורכפֿאַל, קענען מיר — פֿאָרזיכטיק — זיך אָפּלערנען אַ גוטן משל פֿון זײַן מחלוקת. אַזוי צי אַזוי, בלײַבט ער איינער פֿון די סאַמע סתּירותדיקע, אָבער אינטערעסאַנטע, פּערסאָנאַזשן אין דער תּורה.