הערט אַ מעשׂה? איך געפֿעל זיי נישט!

Would You Believe They Rejected Me?

Yehuda Blum

פֿון חנה־פֿײַגל טערטלטויב

Published May 10, 2017, issue of May 26, 2017.

נאָך דער ראַנדקע אין פֿלאָרידע מיטן שרײַבער/פֿאָטאָגראַף האָב איך זיך געפֿילט ווי אַן אויסגעדרונגענע שמאַטע. כ׳וואָלט געוואָלט זיך אַ ביסל אָפּשפּאַנען און גוט דורכטראַכטן וואָס גייט דאָ אָן מיט מיר, מיט מײַן לעבן, פֿאַר וואָס אַלץ פֿאַלט בײַ מיר מיט דער פּוטער אַראָפּ, אָבער כ׳האָב נישט געהאַט צו פֿיל צײַט צו באַקלאָגן מײַן נעבעכדיקן גורל, ווײַל פֿינף אַ זייגער, אין ווייניקער פֿון צוויי שעה אַרום דאַרף דער דריטער פֿלאָרידער קאַוואַליר אָנקומען מיך אַרויסנעמען עסן. כ׳בין געווען זייער הונגעריק, הונגעריק ווי אַ הונט אין די נײַן טעג, ווײַל כ׳האָב מײַן גאַנצן מיטאָג געהאַט אַוועקגעגעבן דעם אויסגעדאַרטן שרײַבער.

מיד בין איך געווען, טויט הונגעריק בין איך געווען, שטאַרק אַנטוישט בין איך אויך געווען, און נאָר דאָס טראַכטן פֿון אויפֿהייבן זיך פֿון בענקל איז געווען צו שווער פֿאַר מיר. מע זאָגט דאָך: גײַסט איבער גוף! האָב איך זיך געצוווּנגען צו טראַכטן וועגן דעם מאַן וואָס וועט קומען. כ׳האָב געוואָלט געפֿינען אין זיך כאָטש אַ פֿונק, כאָטש אַ ברעקעלע פֿון באַגײַסטערונג, און כ׳האָב אָנגעהויבן זיך מונטערן: וואָס איז ער, דער ברוך, שולדיק וואָס די לעצטע צוויי טעג זענען מיר געווען אַזוי ווי אַ סצענעס פֿון אַ שוידערפֿילם: איין מאַן האָט מיך כּמעט דערהרגעט מיט זײַן משוגענעם אויטאָ־פֿירן און דער צווייטער האָט אויסגעזען מער טויט ווי לעבעדיק, גרויער ווי אַ מת. מיט ברוכן האָב איך געהאַט גוטע שמועסן, און עטלעכע מאָל האָט ער געזאָגט ווי פֿיל ער קוקט אַרויס אויף זיך טרעפֿן מיט מיר. אויפֿן בילד זײַנעם האָט ער נישט אויסגעזען צו זײַן קיין מיאוסער און ער איז געשטאַנען מיטן קאָפּ הויך, די אַקסלען צוריק ווי אַ סאָלדאַט און גלײַך ווי אַ סלופּ. און ס׳האָט זיך אין מיר אויפֿגעוועקט אַ קליינעם געפֿיל פֿון יושר. פֿאַר וואָס זאָל איך וועגן אים טראַכטן נעגעטיווע געדאַנקען? מיט וואָס האָט ער דאָ געזינדיקט? און טראַכטנדיק אַזוי האָב איך געפֿונעם דעם כּוח זיך אָפּצושפּריצן, זיך איבערצוטאָן, זיך אָנרוזשעווען און זיך מאַכן אַ סך שענער ווי דאָס וואָס איז געווען אין מײַן האַרץ.

ער איז געקומען פּונקט צו דער צײַט — אַ גוטער סימן. און ער איז געווען הויך ווי אַ בוים, הויך ווי אַ מויער. ער האָט געהאַט צוויי אויסגעבויגענע פֿיס ווי ער וואָלט פֿון קינדווײַז אָן געריטן אויף אַ פֿערד, און אַ ספּאַרע צווישן די פֿאָרנטיקע ציין. פֿונדעסטוועגן האָט ער געהאַט אַ שיינעם שמייכל און אַ מילדע מינע ווען ער האָט גערעדט צו מײַן פֿרײַנדינע וואָס האָט אים געעפֿנט די טיר. נאָך ברייטער געשמייכלט האָט ער ווען ער האָט מיך דערזען. בקיצור, כ׳האָב זיך געפֿילט אַ ביסל בעסער, און אַ סך בעסער ווען ער האָט געזאָגט דאָס וואָרט ׳סטייק,׳ אַז עס שמעקט אים אַ סטייק צו עסן.

דער רעסטאָראַן איז געווען אַ פֿײַנער, דאָס עסן זייער געשמאַק. ער האָט מיך פֿאָרגעשטעלט פֿאַר זײַנע פֿרײַנד וואָס זענען אויך דאָרטן געווען און בײַם פֿאַרבײַסן האָב איך שוין מער נישט געפֿילט די שרעקלעכע אָנשטרענגונג אין די אַקסלען וואָס איך האָב געפֿילט איידער מיר זײַנען אַרויסגעגאַנגען, און ווען מיר האָבן געטרונקען אַ קאַווע נאָכן מאָלצײַט האָב איך צו אים געשמייכלט קאָקעטיש און געזאָגט, אַז איך וועל זײַן אין פֿלאָרידע נאָך צוויי טעג, איז אפֿשר קענען מיר זיך נאָך אַ מאָל טרעפֿן איידער איך פֿאָר צוריק קיין שיקאַגע.

כ׳האָב דערפֿילט ווי ער האָט מיך אַ פֿראַסק געטאָן אין פּנים ווען ער האָט מיר געקוקט גלײַך אין די אויגן אַרײַן און אויסגעשאָסן דאָס וואָרט: „ניין!“

„ניין?“ האָב איך שטילערהייט געפֿרעגט, נישט־גלייבנדיק וואָס איך האָב געהערט. „פֿאַר וואָס ניין?“

און נישט־טראַכטנדיק קיין איין סעקונדע האָט ער מיר געענטפֿערט: „דו ביסט צו קורץ.“   

„וואָס רעדסטו צו קורץ? דו האָסט מיך געפֿרעגט טעלעפֿאָניש ווי הויך איך בין און ווען איך האָב געענטפֿערט פֿינף פֿוס צוויי צאָל האָסטו געלאַכט און געזאָגט, אָז די מאַמע ע״ה איז אויך געווען פּונקט די זעלבע הייך.“

„אמת, אָבער איך האָב זיך מיישבֿ געווען און באַשלאָסן, אַז איך וויל אַ פֿרוי וואָס איז די זעלבע הייך ווי מײַן ווײַב, ע״ה, איז געווען: פֿינף פֿוס נײַן צאָל. און דערצו ביסטו אויך צו פֿרום פֿאַר מיר!“

ווען איך האָב דאָס דערהערט האָט זיך בײַ מיר דאָס מויל אויפֿגעעפֿנט און איך האָב אים אָנגעקוקט מיט אומגלייביקע אויגן. ווי ווייסטו ווי פֿרום איך בין יאָ צי נישט? מיר האָבן וועגן דעם נישט גערעדט און מיר קענען זיך פּערזענלעך נאָר אין גאַנצן נישט קיין אַנדערטהאַלבן שעה.“

„יאָ, יאָ, אָבער איך ווייס.“

אַן אַנדערט מאָל וואָלט איך זיך אײַנגעטענהט מיט אים, אָבער אין ווייניקער ווי פֿינף סעקונדעס האָב איך ווידער דערפֿילט ווי מײַן שיפֿל זינקט און איך צוזאַמען מיט אים, ווי ס׳איז נישטאָ קיין טרוקענער באָדן אונטער די פֿיס, ווי דאָס ביסל כּוח וואָס איז מיר געהאַט צוגעקומען וועפּט זיך פֿון מיר אויס. די גאַנצע זאַך האָט נישט קיין זינען געהאַט, פּונקט ווי איך וואָלט באַוווינט איינע פֿון קאַפֿקעס קאָשמאַרן. כ׳האָב פּאַמעלעך אויסגעשטרעקט אַ האַנט צו נעמען מײַן גלאָז וואַסער, און ווען איך האָב דערזען אַז די האַנט ציטערט נישט האָב איך גענומען אַ זופּ וואַסער און אים געפֿרעגט: „אויב אַזוי, פֿאַר וואָס האָסטו געוואָלט אַרויסגיין מיט מיר?“ האָט ער מיר געענטפֿערט, אַז ער וווינט נאָר אין פֿלאָרידע עטלעכע וואָכן און ער קען נאָך נישט קיין סך מענטשן. ער האָט געהערט אַז דער רעסטאָראַן איז אַ גוטער און אים געפֿעלט נישט צו גיין עסן אין אַ רעסטאָראַן אַליין.

איך געדענק אַפֿילו נישט ווי אַזוי איך בין צוריק אַהיימגעקומען.

מיט עטלעכע חדשים שפּעטער קלינגט מיר אָן אַ מאַן, וואָס איך בין מיט אים נישט געווען זייער אַנטציקט זיך צו באַקענען. אַ פֿרײַנדינע מײַנע האָט מיר שוין געהאַט דערציילט וועגן אים עטלעכע מאָל. ער איז אַן אַלמן, נישט צו אַלט, אַ פּענסיאָנירטער אַפּטייקער, וואָס האָט געהאַט זײַן אייגן אַפּטייק מיט דרײַ אָנגעשטעלטע. נאָך דעם וואָס ער האָט פֿאַרלוירן דאָס ווײַב האָט ער שוין מער נישט געוואָלט וווינען אין באָלטימאָר און האָט זיך לעצטנס געהאַט איבערגעצויגן קיין שיקאַגע וווּ זײַן זון וווינט. דאָ זענען דאָ עטלעכע ישיבֿות, און אַ גאַנצן טאָג זיצט ער און לערנט.

 איך האָב די פֿרײַנדינע מײַנע שוין צען מאָל אָפּגעזאָגט, און זי האָט נישט געהערט קיין איין וואָרט וואָס איך זאָג, נישט אַנדערש ווי איך וואָלט געפֿײַפֿט אין ווינט. זי האָט גערעדט איריקס: „אַזאַ גמרא־קאָפּ! אַ סך מענטשן פֿאַרבעטן אים אויף אַ שבת סעודה. דאַרפֿסט הערן ווי ער גיט אַ דרשה…פֿון אַרבל אַרויס. ער רעדט פֿאַר פֿײַער און פֿאַר וואַסער. אַלצדינג ווייסט ער. און נאָך און נאָך. וואַסער וואָס קאַפּיעט כּסדר אויף אַ שטיין קען מיט דער צײַט אַפֿילו אָפּרײַבן אַ לאָך, און אַזוי איז טאַקע געווען — זי האָט מיר געמאַכט אַ לאָך אין קאָפּ, ביז איך האָב אויפֿגעהערט ענטפֿערן דעם טעלעפֿאָן ווען איך האָב געזען אַז זי קלינגט מיר אָן. ווען איך האָב אײַנגעזען אַז איך וועל פֿון דעם קלעם זיך נישט אַרויסדרייען האָב איך מסכּים געווען אַז זי מעג אים געבן מײַן טעלעפֿאָן.

מיט צוויי וואָכן שפּעטער האָט ער אָנגעקלונגען. מיר האָבן אַ ביסל גערעדט, דאָס הייסט געפּרוּווט רעדן. ווען איך האָב אים געפֿרעגט אַ פֿראַגע האָט ער מאָנאָסילאַביש געענטפֿערט: יאָ, ניין, אַ מאָל, אפֿשר. פֿאַר מיר איז דאָס געווען מאָדנע ווײַל איך רעד מיט אַ סך מענטשן און עס גייט מערסטן ווי געשמירט. אַבער מיט אים זענען געווען אַזוינע לאַנגע פּויזעס, אַז ס׳איז מיר געוואָרן אומבאַקוועם צו שפּילן די ראָלע פֿון אַן אויספֿרעגער פֿון אַ קעגנערישער עדות אין געריכט. סוף־כּל־סוף, האָב איך אים געזאָגט אַז איך האָב זאַכן צו טאָן און איך מוז גיין.

„שוין? אַזוי גיך?“ 

איך בין געווען שאָקירט און האָב אים געפֿרעגט: „ווילסט מיט מיר טאַקע רעדן?“

„אַוודאי, דערפֿאַר האָב איך אײַך געקלונגען. עטלעכע מענטשן האָבן מיר געזאָגט ווי קלוג איר זײַט, וויל איך מיט אײַך רעדן.“

„אָבער איך האָב אײַך שוין געפֿרעגט אַ סך פֿראַגעס…“

„האָב איך דען נישט געענטפֿערט?“

„יאָ, אָבער כ׳האָב געמוזט האָרעווען ווי די ייִדן אין מצרים אַרויסצוקוועטשן אַ וואָרט. אפֿשר ווילט איר מיך פֿרעגן עטלעכע פֿראַגעס.“

ער האָט ווייך אָפּגעזיפֿצט און כ׳האָב כּמעט געקענט זען ווי די אַקסלען זײַנע האָבן זיך אַראָפּגעלאָזט און ער האָט זיך אַ ביסל אָפּגעשפּאַנט. געזאָגט האָט ער, מיט אַ שמייכל אין קול, „אָט דאָס האָב איך געוואָלט הערן.“ 

„נו גוט, פֿרעגט. וואָס ווילט איר וויסן?“

איך האָב געמיינט אַז ער וועט וועלן וויסן וויפֿל קינדער איך האָב, וואָסער אַרבעט איך טו, בײַ וועמען איך דאַווען, אָבער געפֿרעגט האָט ער גאָר: „צי זאָגט מען תּחנון יום־כּיפּור?“ „צי מע זאָגט תּחנון יום־כּיפּור?“ האָב איך איבערגעחזרט די קשיא פֿאַרחידושט.

„מע האָט מיר געזאָגט אַז די ביסט אַ פֿרומער, ווייסטו אַליין אַז קיין תּחנון זאָגט מען נישט יום־כּיפּור ווײַל כאָטש מע פֿאַסט, איז דער טאָג בעיקר אַ פֿריילעכער ווײַל מע האָט נאָך דער לעצטער געלעגנהייט זיך אויסצובעטן בײַם רבונו־של־עלום, אונזער פֿאָטער אין הימל, אַ גוט יאָר, און ווי אַ פֿאָטער ווייסט מען ער וועט זײַן גוט צו אונדז. נישט אַזוי?“

ער האָט געגעבן אַ קליינעם הוסט און געזאָגט: „יאָ, יאָ, פּונקט אַזוי.“

„האָט איר נאָך אַ פֿראַגע?“ האָב איך אים געפֿרעגט, נישט־פֿאַרשטייענדיק וואָס גייט דאָ אָן.

„די צווייטע קשיא איז: וווּ אין דער גמרא שטייט אַז אַ מאַן מוז טראָגן אַ יאַרמלקע?“

„איר לאַכט זיכער אָפּ פֿון מיר, דאָס געפֿינט זיך נישט אין דער גמרא ווײַל ס׳איז נישט קיין דין, נאָר זייער אַ פֿאַרשפּרייטער אָנגענומענער מינהג. ווילסט נישט וויסן עפּעס וועגן מיר פּערזענלעך?“

„הממם, צי קעמט איר זיך די האָר שבת?“

„דאָס הייסט בײַ אײַך אַ פּערזענלעכע פֿראַגע?“

„יאָ, זיכער.“

„וועל איך אײַך ענטפֿערן, אַז ס׳רובֿ רבנים האַלטן אַז ס׳איז אַסור ווײַל ס׳איז כּמעט זיכער אַז מע וועט אויסרײַסן כאָטש צוויי הערעלעך און מסתּמא מער און דאָס איז פֿאַרווערט, אָבער עס זענען דאָ רבנים וואָס האַלטן אַז מע מעג ניצן אַ בערשטל מיט זייער ווייכע בערשטלהאָר, אַפֿילו חזיר־האָר.“

„אַהה!“ האָט ער געזאָגט ווי אויפֿגעלעבט. „האָט איר נישט קיין ספּעציעלן שבת־בערשטל?“

שוין גענוג, האָב איך געטראַכט צו זיך. וואָס בין איך, אַ ישיבֿה־בחור וואָס מע מוז אים פֿאַרהערן? האָב איך אים אַזוי אַרײַנגעזאָגט: „איך ווייס אַז מע מעג ניצן אַ האַמער אויפֿצוקנאַקן ניס אויף שבת, און אַ האַמער ניצט מען אויך אַרײַנצוקלאַפּן טשוועקעס די גאַנצע וואָך, איז מוז מען האָבן אַ ספּעציעלן שבתדיקן האַמער ווען מע וויל עסן ניס אויף שבת? גענוג! נאָר וועגן דעם ווילסט מיך פֿרעגן?“ מײַן קול האָט אָפּגעשפּיגלט מײַן דענערווירטקייט.

„ניין, ניין! זײַט מיר מוחל, איך בעט אײַך. נאָך איין זאַך וויל איך וויסן — צי איר דערהרגעט לײַז אויף שבת.“

„דאָס איז שוין צו פֿיל! אַזאַ חוצפּה! איך וויל נישט רעדן פֿון לײַז. עס עקלט מיך. כ׳האָב נישט קיין לײַז! איך האָב קיין מאָל נישט געהאַט קיין לײַז. מײַנע קינדער אין שול האָבן אויך נישט געהאָט לײַז ווען די קעפּ פֿון די אַנדערע קינדער און אַפֿילו די לערערס זענען געווען פֿול מיט לעבעדיקע סחורה! איך האָב נישט קיין לײַז שבת און נישט אין די אַנדערע טעג פֿון וואָך. אַזוי רעדט מען צו אַן אָרנטלעכער פֿרוי? וועגן לײַז? קוקט אין נזיר 42. קלינגט אײַער רבֿ אָבער קלינגט מיך נישט מער!“ מײַנע געדערעם האָבן זיך געוואָרפֿן ווי אַ פֿיש אָן וואַסער.

און די קאָמישע זאַך איז וואָס די פֿרײַנדינע מײַנע האָט מיר דערציילט אַז דער מאַן האָט איר גלײַך אָנגעקלונגען און געזאָגט אַז ער איז אין מיר נישט פֿאַראינטערעסירט ווײַל ער זוכט אַ פֿרוי, נישט קיין חבֿרותא. „אויב אַזוי, פֿאַר וואָס האָט ער מיך געשטעלט אַזעלכע גמרא קשיות?“

„איך קען אים שוין גאַנץ גוט און איך וואָלט געזאָגט אַז ער האָט געמיינט דו וועסט נישט וויסן וואָס צו ענטפֿערן, וועט ער דיר קענען דערקלערן און זיך שטאָלצירן מיט וואָס ער לערנט אין כּולל. ווען ער פֿרעגט מיר עפּעס זאָג איך אַלע מאָל אַז איך ווייס נישט. שמייכלט ער און גיט מיר איבער וואָס ער האָט זיך געלערנט אין כּולל. פֿון דעם באַקומט ער גרויס הנאה, אָבער דאָס האָסטו פֿון אים צוגענומען מיט דײַנע קלוגע ענטפֿערס. איז טו מיר אַ טובֿה דאָס צווייטע מאָל, ווײַז נישט….“

„דאָס צווייטע מאָל? עס וועט נישט זײַן קיין צווייט מאָל! ער זוכט נישט קיין חבֿרותא, און איך זוך ניט קיין עגאָ־טעראַפּיע פּאַציענטן.“

עס איז פֿון אָנהייב אָן געווען זייער אײַנגענעם צו רעדן מיטן מאַן פֿון אינדיענאַפּאָליס. ער פֿאַרנעמט זיך מיט פּירסום פֿאַר פֿירמעס און אויך גרונט־מיסחר. דורך זײַנע געשעפֿטן באַקענט ער זיך מיט אַ סך אינטערעסאַנטע מענטשן און ער האָט מיך פֿאַרווײַלט אַ צײַט מיט זײַנע מעשׂיות. צוויי וואָכן האָט ער מיך געקלונגען יעדן צווייטן טאָג אַרום זיבן אַ זייגער אין אָוונט. דערנאָך האָט ער געוואָלט וויסן ווען איך לייג זיך שלאָפֿן ווײַל ער האָט געוואָלט קלינגען יעדע נאַכט אַ האַלבע שעה פֿריִער כּדי זײַן קול זאָל זײַן די לעצטע זאַך וואָס איך הער איידער איך שלאָף אײַן. דערנאָך האָט ער געוואָלט וויסן ווען איך וועק זיך אויף. ער האָט געוואָלט זײַן מײַן וועקזייגער. מיט אַ וואָך שפּעטער האָט ער מיך אָנגעהויבן קלינגען אין מיטן טאָג אויך, איך זאָל אים זאָגן וואָס איך פּלאַניר צו עסן אויף מיטאָג. ער איז געווען אַזוי פֿאַרטאָן אין מײַן לעבן, ווען האָט דער מאַן געהאַט צײַט צו אַרבעטן? ביז כ׳האָב דערפֿילט ווי ער נאָגט דעם זויערשטאָף אַרויס פֿון צימער ווען ער קלינגט. האָב איך אָנגעהויבן אָפּדרייען דאָס קלינגען פֿון טעלעפֿאָן. אַ שטיקל צײַט איז דאָס טאַקע געווען אַ פֿאַרגעניגן. איך האָב אַ סך מער אויפֿגעטאָן, נישט־רעדנדיק טעלעפֿאָניש, אָבער נאָך עטלעכע טעג אַיז מיר אײַנגעפֿאַלן אַז מײַנע פֿרײַנד וועלן מיינען אַז איך בין אין אויסלאַנד און מענטשן וואָס זוכן אַן איבערזעצער וועלן קלינגען עמעצן אַנדערש, און אויב אַזוי קאָסט ער מיר אָפּ געלט.

ווער דאַרף אים האָבן? ער איז מיר צו קאַמאַנדירנדיק. פֿון דער ווײַטנס שפּילט ער זיך מיט מיר ווי איך וואָלט געווען זײַנע אַ מאַריאָנעטקע.

ווען איך האָב מיט אים נאָך עטלעכע טעג שוין יאָ גערעדט האָט ער מיר געזאָגט, אַז ער איז געווען אויס מענטש, איבערקלערנדיק פֿון מיר, און ער קען דאָס נישט פֿאַרנעמען. איך האָב זיך שטילערהייט דערפֿרייט און געזאָגט אַז איך בין זייער פֿאַרנומען מיטן ראַמען פֿאַר פּסח.

„אָבער דו האָסט מיר געזאָגט אַז בײַ דיר איז שוין אַלץ פּסחדיק.“ ס׳איז אמת געווען. איך האָב זיך געהאַט פֿאַר אים באַרימט אַז איך גרייט זיך געוויינטלעך צו מיט צען טעג פֿריִער ווײַל איך וויל נישט דאָס יאָגעניש די לעצטע מינוט. ווען כ׳האָב אַ רגע געשוויגן האָט ער אַרויסגעשאָסן מיט די ווערטער: „גענוג זיך אַרומצושפּילן! מאָרגן צען אַ זייגער אין דער פֿרי וועל איך זײַן בײַ דיר.“

„אוי, קום נישט!“ האָב איך געזאָגט, כּמעט געשריגן: „מיר זענען נישט קיין גוטער שידוך.“ אָבער די רייד האָבן מיר געהאָלפֿן ווי אַ טויטן באַנקעס. ער האָט שוין געהאַט איבערגעריסן די פֿאַרבינדונג און מיך נישט געהערט. ווען כ׳האָב אים צוריקגעקלונגען האָט ער נישט געענטפֿערט.

איך בין געוואָרן זייער אויפֿגערעגט. ווער דאַרף אים דאָ? האָב איך געטראַכט. כ׳האָב געוווּסט אַז איך וועל נישט קענען שלאָפֿן, האָב איך אײַנגענומען אַ שלאָפֿמיטל, און אַפֿילו אַזוי האָב איך זיך געדרייט כּמעט אַ האַלבע נאַכט ווי אַ וואָרעם. דרײַ אַ זייגער בין איך אײַנגעשלאָפֿן און זיך אויפֿגעכאַפּט אין אַ פּאַניק ווען דער טעלעפֿאָן האָט געקלונגען. דאָס איז ער און ער זאָגט אַז ער זעצט זיך יעצט אַרײַן אין א טאַקסי און וועט באַלד זײַן בײַ מיר. כ׳האָב גיך עפּעס אָנגעטאָן, וואָס איז נאָך געלעגן אויף דער קאַנאַפּע פֿון נעכטן, גיך זיך געפּוצט די צײן און ווען כ׳האָב נאָר מיט עטלעכע מינוט שפּעטער אַרויסגעקוקט פֿון פֿענצטער זע איך אַ מאַן גייט אַרויס פֿון אַ טאַקסי און קומט שוין צו דער טיר. כ׳האָב נישט געטראָגן קיין שמינקע און איך געדענק אַפֿילו נישט צי איך האָב אויסגעקעמט די האָר. אָבער וואָס אַרט מיך? איך האָב אים נישט פֿאַרבעטן און כ׳וויל אים דאָ נישט האָבן. אַלץ מער איך געפֿעל אים נישט, אַלץ גיכער וועט ער אַוועקגיין.

און דאָ הייבט זיך אָן אַן אינטערעסאַנטע מעשׂה. פֿון דער ערשטער איז ער געווען אַזוי העפֿלעך און אַזאַ דזשענטלמאַן אַז כ׳וואָלט נישט דערקענט אַז ער איז דער זעלביקער נודניק וואָס האָט מיך אַזוי דערנעווירט טעלעפֿאָניש.

איך זע אויס נאָך שענער ווי מײַן בילד, האָט ער מיר געזאָגט. כ׳האָב אים אָנגעקוקט ווי משוגע. „קום, מיר וועלן גיין אין קאַפֿע איבערבײַסן, אויב דו ווילסט. „האָסטו אַן אויטאָ? איך וועל זײַן דער שאָפֿער.“ ס׳האָט מיר אָפּגענומען דאָס לשון.֜ נאָכן עסן האָט ער מיך געפֿירט אין קונסטמוזיי און גערעדט זייער אינטעליגענט וועגן די גרעכישע סטאַטועס און די אימפּרעסיאָניסטישע בילדער. מיר האָבן ביז פֿיר אַ זייגער פֿאַרברענגט אין מוזיי און דערנאָך האָט ער ווידער געוואָלט פֿירן מײַן אויטאָ צוריק צו מיר אָבער דער זונדעק (sun visor) אויף זײַן זײַט איז מיט אַ מאָל אַראָפּגעפֿאַלן. נישט אין גאַנצן, נאָר גענוג אים צו פֿאַרשטעלן אַ האַלבן פֿענצטער ווײַל ער איז העכער פֿון מיר. כ׳האָב שוין לאַנג אין זינען געהאַט דאָס צו פֿאַרריכטן אָבער צײַטווײַליק האָב איך פֿאַרקלעפּט מיט קלעפּלענטע, וואָס ווײַזט אויס האָט זיך שוין געהאַט אָפּגעקלעפּט. ער האָט נישט געזאָגט קיין קרום וואָרט, נאָר געפֿירט מיט דער רעכטער האַנט און די גאַנצע פֿינף־און־צוואַנציק מינוט אַהיים אַרויפֿגעהאַלטן דעם דאַשיק מיט דער לינקער. דער מאַן איז אַ צדיק, האָב איך געטראַכט. כ׳האַב בשום־אופֿן נישט פֿאַרשטאַנען ווי דער מענטש קען זײַן דער זעלבער ווי דער וואָס האָט טעלעפֿאָניש מיך שיִער נישט דערשטיקט. דער מאַן איז אַ צדיק. איך בין דערשטוינט געווען. איך מוז די גאַנצע זאַך ווידער באַטראַכטן.

ווען מיר זענען צוריקגעקומען צו מיר אַהיים האָט ער מיר געשטעלט אַ מאָדנע פֿראַגע: „קענסטו מיט עפּעס זיך פֿאַרנעמען אויבן בײַ זיך אין ביוראָ אַ האַלבע שעה צײַט?“

„אויב דו ווילסט, אַוודאי, איך קען בײַ זיך אין ביוראָ פֿאַרברענגען אַ גאַנצן מעת־לעת. אָבער איך פֿאַרשטיי נישט.“

„דאָס מאַכט נישט אויס. גיי שוין.“

בין איך אַרויפֿגעגאַנגען, זיך אַוועקגעזעצט אין מײַן פֿאָטעל און געטראַכט: ער זאָל זײַן אַ גנבֿ, וואָלט ער מיך געהייסן וואַרטן אונטן ווײַל פֿרויען האָבן געוויינטלעך דאָס צירונג אין שלאָפֿצימער. ער וויל זיך דען אָפּשפּריצן איידער מיר גייען עסן וועטשערע? זיכער נישט! ער האָט מיט זיך אַפֿילו נישט מיטגעברענגט קיין רענצל. נאָך עטלעכע מינוט האָב איך אָנגעהויבן ענטפֿערן מײַן בליצפּאָסט. בײַ איינעם פֿון די בריוו האָב איך געדאַרפֿט גיין נעמען אַ געוויסע קבלה וואָס ליגט בײַ מיר אויפֿן קיכטישל. ער האָט געזאָגט אַז איך זאָל אַ האַלבע שעה נישט אַראָפּקומען, אָבער איך בין בײַ זיך אין דער היים, און וואָס ער זאָל נישט טאָן וועל איך אים זיכער נישט שטערן ווען איך גיי אַראָפּ שטילערהייט, אָן די שיך, אויף די שפּיץ פֿינגער. און אַזוי האָב איך געטאָן, אָבער די קיך מײַנע און דער סאַלאָן זענען איינער לעבן דעם אַנדערן, בין איך אַרײַן אין סאַלאָן און דערזען ווי ער ליגט אויפֿן טעפּעך אין סאַלאָן, די הענט און פֿיס צעשפּרייט, מיטן קאָפּ אויף איינעם פֿון מײַנע זײַדענע קישעלעך.

אַ דערשראָקענע האָב איך אויסגעשריגן: „רבונו־של־עולם, ברוך דיין אמת!“ און צוגעלאָפֿן צו אים. כ׳האָב נאָך העכער און ווילדער געשריגן ווען דער מת האָט געעפֿנט די אויגן און געפֿרעגט: „ווילסטו מיר געבן אַ האַרצאַטאַק? קענסט נישט זען אַז איך שלאָף?“

ער איז אויפֿגעשפּרונגען פֿון ד׳רערד, אַרויסגענומען די מאָבילקע און געקלונגען אַ טאַקסי וואָס זאָל אים פֿירן צום פֿליפֿעלד, זאָגנדיק צו מיר: „איך קען דאָ נישט בלײַבן קיין איבעריקע מינוט. דו ביסט גײַסטיק אומסטאַביל!“ און ער איז אַרויסגעלאָפֿן אויף דער גאַס פּונקט ווי דער טאַקסי אין אָנגעקומען, לאָזנדיק מיך מיט אַ שווייס־באַפֿלעקטן זײַדענעם קישן אין דער האַנט.

כּדי זיך צו פֿאַרבינדן מיט חנה־פֿײַגל טערטלטויב, שרײַבט איר אויף דעם אַדרעס: doctorkf@gmail.com