הענריעט כּהן, אַ לעבן געבליבענע פֿון אױשװיץ, איז געשטאָרבן אין פֿראַנקרײַך צו 101 יאָר.
פֿערציק יאָר לאַנג האָט פֿרוי כּהן געשוויגן וועגן די גרוילן וואָס זי האָט מיטגעמאַכט אינעם אומברענג־לאַגער ביז זי האָט מסכּים געווען צו פֿאָרן אין די עפֿנטלעכע שולן און דערציילן די תּלמידים וועגן איר איבערלעבונג, „כּדי קיינער זאָל נישט קענען לייקענען דעם חורבן.‟
פֿרוי כּהן איז געבױרן געװאָרן אין מאַרסײ, פֿראַנקרײַך אין 1917. אין מײַ 1944, ווען זי איז געווען 27 יאָר אַלט, האָט די געסטאַפּאָ זי אַרעסטירט מיט איר שװיגער און זיי דעפּאָרטירט קיין אוישוויץ. זי האָט מען געשיקט אין שקלאַפֿן־לאַגער; די שוויגער — גלײַך אין גאַזקאַמער.
אין 1945 האָט כּהן זיך אומגעקערט קיין פֿראַנקרײַך, וועגנדיק בלויז 35 ק״ג (77 פֿונט). על־פּי־נס האָט איר מאַן מיט זייערע צוויי טעכטערלעך אויך איבערגעלעבט דעם חורבן, דורכן באַהאַלטן זיך אויף אַ פֿאַרם. אַחוץ די צװײ מײדעלעך האָבן כּהן מיט איר מאַן דערצויגן נאָך פֿיר קינדער.
„הענריעט כּהן איז געווען אַ מוטיקע, ברייטהאַרציקע און איבערגעגעבענע פֿרוי,‟ האָט דער פֿראַנצייזישער פּרעזידענט עמאַנועל מאַקראָן דערקלערט פֿרײַטיק אין אַן אָפֿיציעלן קאָמוניקאַט. „זי איז מער נישטאָ אָבער איר קאַמף קעגן די כּוחות פֿון שׂינאה זענען ווײַטער פֿאַרבליבן. אין איר אָנדענק און אין אָנדענק פֿון אַלע וואָס האָבן מיטגעמאַכט דעם נאַצישן באַרבאַריזם וועלן מיר אָן אויפֿהער ממשיך זײַן איר קאַמף.‟
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.