„סעלפֿי‟ — הײַנטצײַטיקער נאַרציסיזם

Selfie – Today’s Narcissism


פֿון יצחק לודען

Published October 21, 2015, issue of November 13, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

זוכנדיק אין די לאַבירינטן פֿון די נעכטיקע טעג און בלעטערנדיק צווישן די אָנגעזאַמלטע אַרטיקלען און נאָטיצן פֿון די נישט ווײַטע צײַטן, האָב איך זיך אָנגעשטויסן אויף אַ פּאָליטישן רעפּאָרטאַזש פֿון שוין פֿאַרגעסענע פּאַסירונגען פֿון סך־הכּל דרײַצן יאָר צוריק אין מדינת־ישׂראל, װען קיין פֿאָטאָגראַפֿישער „סעלפֿי‟ איז נאָך נישט געווען.

געװען איז אָבער אין יענע טעג די אַזוי גערופֿענע „צװײטע אינטיפֿאַדע‟, װאָס איז אויסגעבראָכן אַן ערך צװײ װאָכן נאָכן דורכפֿאַל פֿון דעם „צווײטן קעמפּ דייוויד‟ (די שלום־פֿאַרמיטלונג פֿון פּרעזידענט ביל קלינטאָן צווישן דעמאָלטיקן פּרעמיער־מיניסטער אהוד ברק און יאַסיר אַראַפֿאַט, דעם פּאַלעסטינער מנהיג), און נאָכן דעמאָנסטראַטיוון אויפֿמאַרש פֿון דעם דעמאָלטיקן מיניסטער פֿאַר װוינונגס־בוי אַריאל (אַריק) שרון אויפֿן פֿאַרהייליקטן הר־הבית. זײַן פּראָװאָקאַטיװער אויפֿטריט נעבן דעם מעטשעט „אַל אַקצאַ‟, מיט דער צושטימונג פֿון דעם פּרעמיער ברק, האָט אַרויסגערופֿן בלוטיקע אומרוען אין דעם אַראַבישן סעקטאָר אין מדינת־ישׂראל. אין די צוזאַמענשטויסן מיט דער פּאָליציי זײַנען דעמאָלט דערהרגעט געװאָרן 13 אַראַבער ישׂראלדיקע בירגער, און איין פּאַלעסטינער תּושבֿ פֿון די באַזעצטע שטחים.

די יאָרן פֿון שרונס מיליטערישער און דערנאָך זײַן ציװילע פּאָליטישע קאַריערע, באַזונדערס די פֿערצן יאָר, װאָס זײַנען פֿאַרבײַגעלאָפֿן זינט זײַן אויסװאַל ווי אַ פּרעמיער־מיניסטער פֿון ישׂראל אין פֿעברואַר 2001, זענען געװען די דראַמאַטישסטע יאָרן אין דער געשיכטע פֿון דער מדינה.

נישט געווען אין דער געשיכטע פֿון מדינת־ישׂראל נאָך אַזאַ אַניגמאַטישער מנהיג מיט אַזאַ שטאַרק אײַנגעבילדעטער נאַרציסיסטישער זעלבסטזיכערקייט, װי אָט דער נישט געהאָרכזאַמער גענעראַל, וועלכער האָט נישט אָנערקענט קיין שום העכערע אויטאָריטעט איבער אים, און איז צום סוף, געשטאָרבן אין אומבאַהאָלפֿנקייט נאָך אַכט יאָר לעטאַרגישן שלאָף. אַזוי װי יענער לעגענדאַרער העלד, װאָס איז געפֿאַלן א קרבן פֿון זײַן אייגנליבע, האָט אויך שרון נישט דערלעבט צו געניסן פֿון איר טעם. פֿון זײַן אייגנליבע. ער האָט אָבער באַװיזן צו דערגרייכן דעם ציל פֿון זײַן אָבסעסיווער שטרעבונג, װאָס עס האָט אויסגעדריקט אין זײַן נאָמען זײַן געטרײַער כּלים־טרעגער, דער זשורנאַליסט אורי דן: „איר האָט אים נישט געװאָלט האָבן ווי דעם הויפּט־קאָמאַנדיר פֿון דער אַרמיי, האָט איר אים באַקומען װי דעם קריגס-מיניסטער, דעם מיניסטער פֿאַר זיכערהייט; איר האָט אים געפּסלט ווי אַ מיניסטער פֿאַר זיכערהייט, װעט איר אים נאָך קרוינען װי דעם פּרעמיער־מיניסטער פֿון דער מדינה.‟

און אַזוי איז טאַקע געשען. אין זיין לאַנג־יאָריקער מיליטערישער און פּאָליטישער קאָריערע האָט ער זיך דערשלאָגן ביז צו דער מאַכט, ביז צו דעם העכסטן אָפּעראַטיװ אַמט.

דער זיגזאַגישער וועג פֿון אַריאל שרון, דעם גיבור פֿון קיביע און גרינדער פֿון דער „איינהייט 101‟, דעם „בולדאָזער פֿון דער קאָלאָניזאַציע‟ און דעם גרעסטן עלעקטאָראַלן מנצח אין די װאַלן צו דער כּנסת, האָט אָבער נאָך זײַן פֿאַרשװינדן פֿון דער אַרענע נישט איבערגעלאָזט קיין וועזנטלעכע שפּורן אין דעם קאָלעקטיוון זכּרון פֿונעם פֿאָלק אין ישׂראל. איצט, נאָך אָנדערטהאַלבן יאָרצענדליק, קומט ווידער צו דער אויטענטישער איבערחזרונג פֿון דעם ספּאָנטאַנישן פּאַלעסטינעזישן װידערשטאַנד און דער באַנײַטער כװאַליע פֿון טעראָר, אָבער דאָס מאָל אין דער פֿאָרעם פֿון אַ מאַסיװן שטיינער־ און מעסער־טעראָר פֿון מינדער־יעריקע יחידים אין אַ פּרעצעדענטלאָזן פֿאַרנעם; און אַזוי װי אין יענעם מאָל אונטערן צייכן פֿון דעם הײליקן הר־הבית אויף דער געפֿערלעך אָנגעגליטער שוועל פֿון אַ רעליגיעזער מלחמה.

שרונס װעג צו דער מאַכט און זײַן טראַגישער טויט האָבן אין אַ גרויסער מאָס אָפּגעשפּיגלט זײַן נאַרציסיסטישע אייגנליבע, דאָס נאַרציסטישע לעבן און טויט פֿון דעם מיטאָלאָגישן „סעלפֿי‟.

עס האָט אויסגעזען, אַז די פּערזאָן פֿון אריאל שרון האָט מיט זיך פֿאָרגעשטעלט דעם העכסטן אויסדרוק פֿונעם הײַנטצײַטיקן נאַרציסיזם. ער איז אָבער נישט געװען דער ערשטער און נישט דער איינציקער נאַרציציסטישער מלוכה־מנהיג אין דער (פֿאַרהעלטנישמעסיק) קורצער פּאָליטישער געשיכטע פֿון מדינת־ישׂראל. פּאָליטיק, אַזוי װי די נאַטור, פֿאַרטראָגט אָבער נישט קיין װאַקווּם: צװישן די ישׂראלדיקע „קאַנדידאַטן” צו דעם דאָזיקן „טיטל” האָט אַמאָל, אין די אָנהײב־יאָרן פֿון דער מדינה זיך געהאַט אויסגעצײכנט אין אָט דער ראָלע דער „אײַדאָל”, דער אידעאַלער „מאָדעל” פֿאַר דער היגער סאַברישער יוגנט, משה דיין; אין דער איצטיקער עפּאָכע װאָלט צום טיטל פֿון אייגנליבע און אַראָגאַנץ געקענט פּרעטענדירן דער געוועזענער פּרעמיער אהוד ברק.

עס שטײַגט זײ אָבער אַלעמען איבער מיט זײַן אַראָגאַנטישער אָנגעבלאָזנקייט דער איצטיקער פּרעמיער־מיניסטער בנימין נתניהו, װאָס זײַן מלוכהשער לעבנס־ציל איז איבערבלײַבן מיט אַלע מיטלען בײַ דער מאַכט, און װעלכער איז מיט צװײ יאָר צוריק געקרוינט געװאָרן דורך דעם פּאָפּולערן אַמעריקאַנער זשורנאַל „טײַם” ווי דער „קעניג ביבי”.