אַן אַרטיקל אינעם וואָכנשריפֿט „די אויסטראַלישע ייִדישע נײַעס‟ גיט איבער, אַז דער שׂכר-לימוד וואָס עלטערן באַצאָלן, כּדי זייערע קינדער זאָלן זיך לערנען אין די ייִדישע טאָגשולן, איז צווישן די העכסטע בײַ אַלע פּריוואַטע טאָגשולן אינעם שטאַט וויקטאָריע — ביז דרײַסיק טויזנט אויסטראַלישע דאָלאַרן אַ יאָר פֿאַר יעדן תּלמיד, וואָס לערנט זיך אויף מאַטורע אינעם צוועלפֿטן קלאַס. דער ביליקסטער שׂכר-לימוד פֿאַר אַ צוועלף-יעריק קינד אין אַ מעלבורנער ייִדישער טאָגשול איז צען טויזנט דאָלאַר אַ יאָר.
אַן ערך אַ פֿערטל פֿון די משפּחות פֿון די תּלמידים אין די ייִדישע טאָגשולן קריגן הנחות, אָבער אַן אויספֿאָרשונג ווײַזט אַז דרײַסיק פּראָצענט פֿון די ייִדישע עלטערן אין מעלבורן און סידנעי וועלכע האָבן קינדער, וואָס זײַנען ייִנגער ווי 21 יאָר זאָגן אַז זיי שיקן זייערע קינדער זיך לערנען אין די עפֿנטלעכע קינדערשולן צוליב דעם הויכן פּרײַז פֿון שׂכר-לימוד בײַ די ייִדישע טאָגשולן. פֿאָרשטייער פֿון דער מעלבורנער קהילה זײַנען זיך מודה אַז דער הויכער קאָסט פֿון שׂכר-לימוד בײַ די ייִדישע טאָגשולן איז אַ וויכטיקע פּראָבלעם נישט נאָר פֿאַר אינדיווידועלע משפּחות, נאָר אויך פֿאַר דער קהילה בכלל.
דער 8־יעריקער ייִדישער שאַך-טשעמפּיאָן פֿון מעלבורן, דזשיי לאַנדוי, האָט געוווּנען אַכט פֿון די נײַן מעטשן וועלכע ער האָט געשפּילט בײַ אַ פֿינף-טאָגיקן פֿאַרמעסט, וואָס איז פֿאָרגעקומען אין סידנעי. ווי אַ רעזולטאַט דערפֿון, אַנערקענט מען אים ווי דער בעסטער שאַך־שפּילער אין זײַן עלטער אין גאַנץ אויסטראַליע. דאָס איז געשען נאָך דעם ווי ער האָט געוווּנען דעם טיטל ווי דער בעסטער שאַך־שפּילער פֿון זײַן עלטער אינעם שטאַט וויקטאָריע אין אָקטאָבער 2013. דזשיי האָט אָנגעהויבן שפּילן שאַך אין עלטער פֿון פֿיר יאָר און האָט אָנגעהויבן צו שפּילן אין שאַך-פֿאַרמעסטן אין עלטער פֿון פֿינף יאָר. ער שפּילט קעגן עלטערע קאָנקורענטן פּנים-על-פּנים און אויך אויף דער אינטערנעץ.
די אויסטראַלישע ייִדישע היסטאָרישע געזעלשאַפֿט האָט גערופֿן זעכצן-יעריקע מיטלשול־תּלמידים צו שרײַבן עסייען אויף דער טעמע, „אַן אַספּעקט פֿון ייִדישן לעבן אין אויסטראָלאַזיע‟ (דאָס הייסט, אין אויסטראַליע אָדער אין נײַ-זעלאַנד). דער געווינער פֿונעם פֿאַרמעסט וועט געווינען טויזנט דאָלאַר. די פֿינף בעסטע עסייען וועלן פּרעמירט ווערן. די עסייען דאַרפֿן באַשטיין פֿון צווישן 1,500 און 5,000 ווערטער. די געזעלשאַפֿט האָט באַטאָנט אַז כאָטש די ייִדישע אָרגאָניזאַציעס דערמוטיקן דעם אינטערעס פֿון די תּלמידים אין מדינת־ישׂראל, איז וויכטיק אַז זיי זאָלן זיך אויך פֿאַראינטערעסיקן אינעם לאַנד וווּ זיי וווינען. אַלע ייִדישע מיטשול־תּלמידים פֿון זעכצן יאָר אין אויסטראַליע מעגן אָנטיילנעמען אין דער קאָמפּעטיציע.
דער „פֿאַראייניקטער ייִדישער אַפּיל‟ אין אויסטראַליע גרייט צו זײַן רשימה רעדנערס וועלכע וועלן אָנטיילנעמען אין זײַן הײַ-יאָריקער געלט-זאַמלערײַ לטובֿת מדינת־ישׂראל. עס קומען קיין אויסטראַליע:
מיכאל אָרען, דער געוועזענער אַמבאַסאַדאָר פֿון דער מדינה אין אַמעריקע
ראָנאַ ראַמאָן, די אלמנה פֿון ישׂראלס ערשטן קאָסמאָס-פֿליער
ד”ר ראָנען בערגמאַן, דער זשורנאַליסט און שרײַבער
ראובֿן בן-שלום, דער זשורנאַליסט
כאַלעד אַבו טאָאַמע, דער אַראַבישער זשורנאַליסט, לעקטאָר און פֿילמאָגראַף
נדבֿ בן-יהודה, דער אַטלעט
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.