אַ קרייצצוג אין מאַנהעטן

A Crusade in Manhattan


פֿון דזשאָרדין קוציק

Published April 08, 2014, issue of April 25, 2014.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

„קאָרעע.‟

„נו,‟ האָב איך געזאָגט, „דאָס לייגט זיך שטאַרק אויפֿן שׂכל. דאָרטן זענען דאָ אַ סך ענטוזיאַסטישע קריסטן. איר זענט נאָר וואָס אָנגעקומען?‟

„יאָ.‟

„וויפֿל זענט איר?‟

„איך ווייס ניט. כאָטש דרײַ הונדערט‟.

„אַזוי גאָר! און פֿאַר וואָס זענט איר געקומען?‟

„צו מאַכן אַ קרײצצוג‟.

„נו,‟ האָב איך געזאָגט, מיט אַזאַ גרויסן שמייכל, ווי איך האָב נאָר געקענט מאַכן, „אויב אַזוי דאַרפֿט איר שווערד, פֿערד און אַ ברעטל מיט וואָס אומצוברענגען די פּאַגאַנער, וועלכע ווילן ניט אָננעמען יעזוסן.‟ אין קאָרעע, אַ פּנים, האָט מען ניט קיין חוש פֿאַר סאַרקאַזם ווײַל די חבֿרה לעבן מיר איז דערשראָקן געוואָרן.

„וועגן וואָס רעדסטו אייגנטלעך?‟ האָט דער זעלביקער יונגערמאַן מיך געפֿרעגט.

„נו,‟ האָב איך געזאָגט. „איך בין, איר זאָלט וויסן, אַ ייִד. און אַזוי ווײַט ווי איך ווייס, דאָס לעצטע מאָל, וואָס אַ גרופּע פֿײַנע יונגטלעכע אַזוי ווי איר האָבן געמאַכט אַ קרייצצוג, איז אַ גרויסער טייל פֿון מײַן משפּחה דערהרגעט געוואָרן אין דײַטשלאַנד. איז, אויב איר האָט בדעה צו מאַכן אַ קרייצצוג, זאָלט איר זיך…‟

איידער איך האָב זיי געקענט ראָטן, ווי אַזוי אָנצופֿירן מיט זייער קרייצצוג ווי געהעריק, האָט אַ מיידל אָפּגעהאַקט מײַנע רייד און געזאָגט: „ניין, מיר רעדן ניט פֿון אַזאַ קרייצצוג, נאָר פֿון אַ ׳ביבל־קרייצצונג׳‟.

„אַזוי גאָר‟, האָב איך געזאָגט. „איז, אַז עמעצער האָט באַצאָלט הונדערטער טויזנטער דאָלאַר אײַך אַריבערצוברענגען קיין אַמעריקע, כּדי צו ראַטעווען מײַן נשמה ־ עפּעס וואָס איר וועט, דרך־אַגבֿ, ניט קענען טאָן, ווײַל איך האָב שוין איין רעליגיע, וועלכע איך האַלט ניט אויף ווי עס באַדאַרף צו זײַן און קיין צווייטע וויל איך ניט ־ זאָלט איר כאָטש עפּעס אַ ביסל זיך אויסלערנען וועגן דער אַמעריקאַנער קולטור: אין אַמעריקע איז דאָ אַזאַ פּאָפּולערער באַגריף פֿון „פּאָליטישער קאָרעקטקייט‟. דאָס מיינט, בעצם, אַז אויב עפּעס וואָס מע זאָגט באַליידיקט עמעצן, מוז מען עס זאָגן אויף אַ מער סענסיטיוון אופֿן. און איך, ווי אַ ייִד, בין באַליידיקט פֿון דעם, וואָס איר מאַכט חוזק פֿון די עכטע קרייצצוגן, דורכן אָנרופֿן אײַער איצטיקע שליחות אַ ׳קרייצצוג׳. ס׳איז פּשוט ניט שיין און אַוודאי ניט פּאָליטיש קאָרעקט. איז, זײַט אַזוי גוט און קלײַבט אויס אַ נאָמען, וואָס וועט מיך ניט באַליידיקן‟. איך האָב שוין פֿאַרשטאַנען אין מיטן פֿון מײַן נאַרישער דרשה וועגן די פּאָליטיש־צוגעפּאַסטיקייט פֿון קרייצצוגן, אַז זיי פֿאַרשטייען נאָך ניט, אַז איך וויצל זיך און נעם די גאַנצע סיטואַציע ניט אָן ערנסט. אָבער זייער אָפּקלאַנג אויף דעם האָט מיר סײַ ווי סײַ שאָקירט.

„גאָט, הימל און גיהנום זענען ניט קיין ענינים פֿאַר פּאָליטישער קאָרעקטקייט,‟ האָט אַ ייִנגל צווישן זיי געזאָגט אויף אַ פּערפֿעקטן אַמעריקאַנער ענגליש. „פּאָליטיש־קאָרעקט צי ניט, איז עס בײַ אונדז אַ חובֿ יעדן איינעם מודיע צו זײַן, אַז די וואָס נעמען ניט אָן יעזוסן ווי זייער פּערזענלעכן דערלייזער, וועלן אייביק ברענען און פֿאַרברענט ווערן צווישן די קוילן־פֿײַערס פֿון גיהנום. און דו וועסט זיך אויך געפֿינען גלײַך צווישן זיי‟.

ס׳קען זײַן, אַז מיט דערוואַקסענע אַמעריקאַנער וואָלט איך זיי עפּעס מיאוס געהאַט געעטנפֿערט. אָבער איך האָב די יונגע קאָרעאַנער פּשוט געזאָגט, אַז עס פֿאַרדריסט מיך, וואָס זיי האָבן אַזוי פֿיל שׂינאה צו ס׳רובֿ מענטשן אויף דער וועלט און אַז יעזוס אַליין וואָלט פֿון זייער אויספֿירונג דווקא ניט געהאַלטן. דערנאָך האָב איך זיי געוווּנטשן, אַז זיי זאָלן גוט פֿאַרברענגען אין ניו־יאָרק.

אַ ביסל דערשראָקן פֿונעם אינצידענט, בין איך ווידער אַ מאָל געגאַנגען זיך באָדן אויף דער זון אין „יוניאָן־סקווער פּאַרק‟. אָבער אַ גאַנצן טאָג מיט אַ האַלבער נאַכט האָבן אין מיר געקלונגען יענעמס גרויליקע ווערטער: „וועסט אייביק ברענען און פֿאַרברענט ווערן צווישן די קוילן־פֿײַערס פֿון גיהנום‟.

איך האַלט, אַז צוליבן אייגענעם גײַסטיקן געזונט, וועל איך ווײַטער ניט רעדן מיט קיינעם, וואָס קומט קיין ניו־יאָרק אויף אַ קרייצצוג.