ייִדיש איבער דער וועלט

Yiddish Around The World


פֿון דזשאָרדין קוציק

Published May 16, 2014, issue of June 06, 2014.

ייִדישע ראַדיאָ־פּראָגראַמען אין מעלברון

סוף־אַפּריל האָט די נײַע אויסטראַלישער ייִדישע ראַדיאָ־סטאַנציע „J-Air‟, וואָס האָט ביז דעמאָלט שוין אַ יאָר לאַנג טראַנסמיטירט בלויז דורך דער אינטערנעץ, אויך אָנגעהויבן טראַנסמיטירן אויפֿן ראַדיאָ. זייערע פּראָגראַמען קען מען איצט הערן אין און אַרום מעלבורן בײַ דער פֿרעקווענץ 87.8 FM.

צווישן די פּראָגראַמען, וועלכע מע קען הערן אויף J-Air, זענען צוויי אויף דער ייִדישער שפּראַך.

די פּראָגראַם „קדימה‟ איז דער ראַדיאָ־אָרגאַן פֿון דער מעלבורנער „קדימה ביבליאָטעק און קולטור־צענטער‟ אין מעלבורן. די פּראָגראַם ווערט אָנגעפֿירט פֿון אַלעקס דאַפֿנער אויף ייִדיש און ענגליש און איז זייער ענלעך צו זײַן געוועזענער פּראָגראַם אויף דער אויסטראַלישער ראַדיאָ־סטאַנציע SBS, וואָס מע האָט געשלאָסן מיט אַ יאָר צוריק. „קדימה‟ קען מען הערן יעדן דאָנערשטיק פֿון 4 ביז 6 נאָכמיטאָג.

יעדן זונטיק פֿון 3 ביז 4 אַזייגער נאָכמיטאָג אויף דער זעלביקער סטאַנציע קען מען אויך הערן „אַמאָל און הײַנט‟, די ראַדיאָ־פּראָגראַם פֿונעם מעלבורנער „בונד‟. די פּראָגראַם שטעלט צו דיסקוסיעס וועגן ייִדישער קולטור און פּאָליטיק, ווי אויך נײַעס־באַריכטן. די פּראָגראַם ווערט אָנגעפֿירט פֿון מיכאל זילבערמאַן.

ביידע פּראָגראַמען קען מען הערן ווען נאָר מע וויל אויף דער אינטערנעץ בײַ //www.j-air.com.au/program-guide.html

ס׳איז אויך כּדאַי צו דערמאָנען, אַז ס׳איז דאָ נאָך אַ ראַדיאָ־פּראָגראַם אויף ייִדיש אין מעלבורן: יעדן זונטיק פֿון 11 ביז 12 אין דער פֿרי קען מען הערן אַ ייִדישע אוידיציע אויף 92.3 FM. די פּראָגראַם ווערט אָנגעפֿירט פֿון באָבי און מיכאל זילבערמאַן.

„אַמעריקע די פּרעכטיקע‟: קאָנצערט פֿונעם „ייִדישן פֿילהאַרמאָנישן פֿאָלקס־כאָר‟

זונטיק, דעם ערשטן יוני, וועט דער „ייִדישער פֿילהאַרמאָנישער פֿאָלקס־כאָר‟ אויפֿטרעטן מיט אַ קאָנצערט „אַמעריקע די פּרעכטיקע‟, לכּבֿוד 360 יאָר ייִדיש לעבן אין אַמעריקע. דער קאָנצערט וועט זיך פֿאָקוסירן אויף אַמעריקאַנער זשאַנערס: „בלוז‟, „דזשעז‟, „פּאָפּ‟, אַרבעטס־לידער און מוזיק פֿון בראָדוויי און דער צווייטער עוועניו. דער כאָר האָט געמאָלדן אין אַ בליצבריוו, אַז זיי ווילן באַווײַזן דורכן קאָנצערט די השפּעות פֿון דער אַמעריקאַנער קולטור אויף דער ייִדישער קולטור און פֿאַרקערט, ווי די ייִדישע קולטור האָט באַווירקט די ברייטערע אַמעריקאַנער קולטור.

דער קאָנצערט קומט פֿאָר 4:30 נאָכמיטאָג בײַ „סימפֿאָני ספּייס‟ אויף 2537 בראָדוויי אין מאַנהעטן. כּדי צו באַשטעלן אַ בילעט, באַזוכט symphonyspace.org אָדער קלינגט אָן 5400־־844־212.

„לחיים‟: אַ קאָנצערט לכּבֿוד טעאָדאָר ביקעלס 90סטן געבורטסטאָג

מאָנטיק, דעם 16סטן יוני וועט אין בעווערלי־הילס, קאַליפֿאָרניע פֿאָרקומען אַן אייגנאַרטיקער קאָנצערט, לכּבֿוד דעם זינגער און אַקטיאָר טעאָדאָר ביקעל צו זײַן ווערן אַ בנן־תּישעים.

צווישן די ספּעציעלע געסט, וואָס וועלן אויפֿטרעטן בעתן קאָנצערט, געפֿינט מען די כּלי־זמרים פֿראַנק לאָנדאָן און לאָרין סקלאַמבערג, די באַקאַנטע אַמעריקאַנער פֿאָלק־זינגער פּיטער יאַראָ, טאָם פּאַקסטאָן און אַרלאָ גאָטרי, די חזנים אַלבערטאָ מיזרחי און מײַק שטײַן און די זינגערקע פֿון ייִדישע לידער שורה ליפּאָווסקי. דער אַקטיאָר עד אַסנער וועט פֿירן די פּראָגראַם.

דער קאָנצערט קומט פֿאָר בײַם „סאַבאַן־טעאַטער‟, 7:30 אין אָוונט. אַלע געלטער, וואָס מע שאַפֿט פֿונעם קאָנצערט, וועלן איבערגעגבן ווערן צו „חסד‟־אָרגאַניזאַציעס. נאָך אינפֿאָרמאַציע, פֿאַרבינדט זיך מיט concert4theo@gmail.com.

בנימין שעכטער־פֿונדאַציע נעמט איצט אָן אַפּליקאַציעס אויף סובסידיעס

„די פֿונדאַציע פֿאַר ייִדישער שפּראַכקולטור אויפֿן נאָמען פֿון בנימין שעכטער‟ נעמט שוין איצט אָן אַפּליקאַציעס אויף סובסידיעס. מיר זוכן גוט־פּלאַנירטע פּראָיעקטן, וואָס מוטיקן מענטשן אַקטיוו צו רעדן, לייענען און שרײַבן אויף ייִדיש.

די סובסידיעס באַטרעפֿן געוויינטלעך צווישן $1,000 און $3,000.

דער טערמין אויף אַרײַנצושיקן אַפּליקאַציעס איז פֿרײַטיק, דער 7טער יוני 2014. אַלע אַפּליקאַציעס דאַרפֿן זײַן אָנגעשריבן אויף ייִדיש און אַרײַננעמען:

1) אַ קיצור פֿונעם פּראָיעקט

2) די נעמען (און קורצע ביאָגראַפֿיעס) פֿון די יחידים, וועלכע באַטייליקן זיך אינעם פּראָיעקט

3) אַ בודזשעט

4) די אַנדערע סובסידיעס, וואָס מע האָט שוין באַקומען פֿאַר דעם זעלבן פּראָיעקט

5) די געמאָנטע סומע

אַפּליקאַציעס זאָל מען שיקן צו: rukhls@gmail.com

איינמאָליקע „פֿאָלקסבינע‟ פֿאָרשטעלונג - „די גאָלדענע כּלה‟

דער ניו־יאָריקער ייִדישער טעאַטער „פֿאָלקסבינע‟ וועט פֿאָרשטעלן אַ בינע־קאָנצערט פֿון דער קלאַסישער אָפּערעטע „די גאָלדענע כּלה‟ פֿון יוסף רומשינסקי (מוזיק) און לויִס גילראָד (ווערטער). אין די הויפּט־ראָלעס וועלן שפּילן דאַני מאַרקוס, סטעפֿין מאָ האַנאַן און איל שערף. עס וועלן זיך אויך באַטייליקן שירה אייווערבוך, שׂרה־חנה קאַטשקאָ, סטואַרט מילער, נעמי מילער, אָדם שאַפּיראָ און סטיוו סטערנער. דער פּראָדוצירער און אַלגיימיינער רעזשיסאָר איז מאָטל דידנער; זלמן מלאָטעק דיריגירט די מוזיק.

ווי עס גיט איבער אַ דערקלערונג פֿאַר דער פּרעסע, איז די פּרעמיערע פֿון דער אָפּערעטע געווען דעם 3טן פֿעברואַר, 1923 און איז געוואָרן איינער פֿון די סאַמע גרעסטע דערפֿאָלגן אויף דער דעמאָלטיקער ייִדישער בינע. די אָפּערעטע באַהאַנדלט אַ מיידל, וואָס הייסט גאָלדע, וועלכע דערויסט זיך, אַז זי וועט באַקומען אַ ריזיקע ירושה און זאָגט די יונגע בחרים אין איר שטעטל, אַז זי וועט חתונה האָבן מיט יענעם, ווער ס׳וועט נאָר געפֿינען איר פֿאַרשוווּנדענע מוטער אין אַמעריקע.

ניט געקוקט אויף דעם, וואָס די אָפּערעטע האָט געהאַט אַ ריזיקן דערפֿאָלג מיט 91 יאָר צוריק, האָט דידנער דערקלערט אין אַ בליצבריוו צום „פֿאָרווערטס‟, אַז קיינער האָט די אָפּערעטע ניט פֿאָרגעשטעלט שוין 70 יאָר.

די פּיעסע וועט פֿאָרקומען דינסטיק, דעם 27סטן מײַ, 7 אַזייגער אין אָוונט בײַם „ברוך־צענטער פֿאַר פֿאָרשטעלונגס־קונסט‟ אויף 55 לעקסינגטאָן עוועניו. דער אַרײַנטריט איז אומזיסט, אָבער מע מוז זיך רעזערווירן אַ זיץ־אָרט פֿון פֿריִער. כּדי צו מאַכן אַ רעזערוואַציע, קלינגט אָן דעם „ברוך־צענטער פֿאַר פֿאָרשטעלונגס־קונסט‟ בײַ 5073־312־646. כּדי זיך צו דערוויסן מער פּרטים וועגן דער פֿאָרשטעלונג פֿאַרבינדט זיך מיט מאָטל דידנער בײַ 2120 213 212 X202

דער ייִדישער „גאָדאָ‟ אין צפֿון־אירלאַנד

לויט אַ באַריכט אינעם „ניו־יאָרק טײַמס‟ וועט דער „נײַער ייִדישער רעפּערטואַר־טעאַטער‟ פֿאָרן קיין צפֿון־אירלאַנד, כּדי פֿאָרצושטעלן זײַן ייִדישן נוסח פֿון סאַמועל בעקעטס באַרימטער פּיעסע „וואַרטן אויף גאָדאָ‟. די פֿאָרשטעלונגען וועלן פֿאָרקומען פֿונעם 31סטן יולי ביזן 10טן אויגוסט, אין עניסקילין, צפֿון־אירלאַנד, ווי אַ טייל פֿונעם יערלעכן פֿעסטיוואַל לכּבֿוד דעם גרויסן אירלענדישן דראַמאַטורג סאַמועל בעקעט. די אָריגינעלע אַקטיאָרן, וועלכע האָבן געשפּילט אין דער ערשטער פּראָדוקציע, וואָס מע האָט געמאַכט בײַם „קאַסטילאָ־טעאַטער‟, וועלן אַלע ווידער אַ מאָל אָנטיילנעמען. דער אַנסאַמבל איז באַשטאַנען פֿון שיין בייקער, וועלכער האָט אויך איבערגעזעצט די פּיעסע, דוד מאַנדלבוים, אַבֿי האָפֿמאַן, רפֿאל גאָלדוואַסער און ניקאָלאַס דזשענקינס. רעזשי: משה יאַסור.

ניו־יאָריקער ייִדישער „שרײַבקרײַז‟

מיטוואָך, דעם 28סטן מײַ, 7:30 אין אָוונט, וועט זיך טרעפֿן דער ניו־יאָריקער ייִדישער שרײַבקרײַז אין דער שיל „אַנשי חסד‟ (251 וועסט 100סטע גאַס אין מאַנהעטן, ניו־יאָרק). נאָך מער אינפֿאָרמאַציע קלינגט אָן לאה ראָבינסאָן אויף 663-2069 (212) אָדער שרײַבט Cnydorf@aol.com