די קיניגלעכע קאָמיסיע װאָס פֿאָרשט אױס װי אַזױ אינסטיטוציעס אין אױסטראַליע האָבן זיך געגעבן אַן עצה מיט פֿאַלן, װען קינדער אין זײער רשות האָבן געליטן סעקסועלע מיסברױכן, האָט פֿאָרגעזעצט איר אַרבעט די װאָך אין מעלבורן. צװישן די ענינים, װעלכע װערן אױסגעפֿאָרשט, איז דער אָפּרוף פֿון דער חב״ד־אָנפֿירערשאַפֿט אין מעלבורן און אין סידנעי, װען אַזעלכע פֿאַלן זײַנען פֿאָרגעקומען אין זײערע קינדער־שולן אין די צװײ גרעסטע אױסטראַלישע שטעט במשך פֿון די 1980ער יאָרן און די 1990ער יאָרן. צװײ פֿון די פֿאַרברעכערס זײַנען פֿאַרמישפּט געװאָרן אין 2013 צו זיצן אין טורמע צוליב זײערע פֿאַרברעכנס. דער דריטער פֿאַרברעכער האָט אױסגעמיטן צו זיצן אין טורמע.
די װאָך זײַנען גערופֿן געװאָרן װי עדות די געליטענע, װי אױך זײערע משפּחות און אײן רבֿ. מער רבנים װעלן גערופֿן װערן די קומענדיקע װאָך, װײַל די געליטענע טענהן, אַז זײ אַלײן האָבן אָנגעזאָגט זײערע רבנים װאָס מיט זײ איז געשען, און אַז די רבנים האָבן דאָס פֿאַרשװיגן.
די פֿרױ פֿון אײנעם פֿון די געליטענע האָט געטענהט, אַז זי װערט „געהאַסט און באַזײַטיקט‟ פֿון דער חב”ד־קהילה, װײַל איר מאַן האָט געמאָלדן דער פּאָליצײ װעגן די פֿאַרברעכנס, װעלכע זײַנען באַגאַנגען געװאָרן קעגן אים.
די געליטענע האָבן געמאָלדן די מיטגלידער פֿון דער קאָמיסיע, אַז זײ זײַנען געקומען צו זײערע רבנים שױן מיט יאָרן צוריק זיי אָנזאָגן, װאָס מיט זײ איז געשען, און אַז די רבנים האָבן זײ אָדער נישט געגלײבט, אָדער זײ האָבן בכּיװן פֿאַרשװיגן דעם ענין.
צװישן די עדות איז געװען הרבֿ משה גוטניק. ער האָט פֿריִער געהאַט געזאָגט אין דער לאָקאַלער ייִדישער פּרעסע, אַז דאָס איבערגעבן דער פּאָליצײ די פּרטים פֿון אַ סעקסועלן אָנפֿאַל קעגן אַ קינד, איז נישט קײן מסירה, און אַז די געליטענע אין אַזאַ פֿאַל מוזן גײן רעדן מיט דער פּאָליצײ. ער האָט געזאָגט, אַז די באַהאַנדלונג פֿון די געליטענע װי מסורים מצד דער חב”ד־קהילה, איז „אַ פֿאַרברעכן‟. דאָס װאָס אַ טײל פֿון די געליטענע און זײערע משפּחות האָבן פֿאַרלאָזט אױסטראַליע װײַל זײ פֿילן, אַז זײער קהילה האָט זײ אַװעקגעשטױסן, איז „אַ פֿאַרברעכן‟. ער איז זיך מודה געװען, אַז ער אַלײן האָט אין אָנהײב נישט געגלײבט װאָס מע זאָגט אים. שפּעטער האָט ער זיך אַנטשולדיקט פֿאַרן געליטענעם, װאָס ער האָט אים גלײַך נישט געגלײבט אױפֿן װאָרט.
די לאָקאַלע ייִדישע װאָכנשריפֿט „די אױסטראַלישע ייִדישע נײַעס‟ האָט זיך באַקלאָגט, אַז נאָר הרבֿ גוטניק און דער איצטיקער פֿאַרװאַלטער פֿונעם מעלבורנער ישיבֿה־קאָלעדזש צװישן אַלע רבנים אין לאַנד, זײַנען בײַגעװען די ערשטע דרײַ טעג פֿון דער קאָמיסיע. זי האָט זיך אױך באַקלאָגט, װאָס די אָנפֿירערשאַפֿט פֿון אױסטראַלישע ייִדישע אָרגאַניזאַציעס איז אױך נישט געװען פֿאַרטראָטן אין זאַל.
נאָך דעם װי פֿאָרשטײער פֿון דער ייִדישער קהילה פֿון ניו־סאַוט װײלס האָבן אױסגעפֿאָרשט דעם לאָקאַלן „ועד הכּשרות‟, האָבן זײ געמישפּט, אַז ער דאַרף פֿאַרבעסערן זײַן סטרוקטור ביזן 13טן מאַרץ הײַיאָר. טאָמער נישט, װעט געעפֿנט װערן אַ נײַער „ועד הכּשרות‟ אין ניו־סאַוט װײלס. די אױספֿאָרשער האָבן געמישפּט, אַז כּשר פֿלײש אין ניו־סאַוט װײלס קאָסט 30% מער, װי אין װיקטאָריע, און אַז די אַלגעמײנע ייִדישע באַפֿעלקערונג האָט נישט קײן גענוגיקע דעה אין דער אָנפֿירערשאַפֿט פֿונעם לאָקאַלן „ועד הכּשרות‟ אין ניו־סאַוט װײלס — צװישן אַנדערן.
מיטגלידער פֿונעם רעפֿאָרם־טעמפּל אין דער מעלבורנער פֿאָרשטאָט סיינט קילדאַ, ק”ל בית־ישראל, װעלן קענען הערן אַלץ װאָס עס טוט זיך אינעם גרעסטן רעפֿאָרם־טעמפּל אין מעלבורן יעדן פֿרײַטיק־צו־נאַכטס אױף דער אינטערנעץ. דאָס װעט באַדינען די קראַנקע און די, װעלכע װױנען צו װײַט פֿונעם טעמפּל צו קענען דאַװענען בציבור.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.