וואָס טראַכטן די ישׂראלים וועגן אַמעריקאַנער?

What Do Israelis Think of Americans?

Anya Ulinich

פֿון נעמי זעוועלאָף (Forward)

Published March 11, 2015, issue of April 03, 2015.

ירושלים. — די ישׂראלדיקע געזעלשאַפֿט איז באַקאַנט פֿאַר איר שטענדיקן אַמפּערן זיך, אָבער מיט איין זאַך זענען אַלע ישׂראלים מסכּים: די אַמעריקאַנער, זייערע געטרײַסטע שטיצער, קען מען גרינג אָפּנאַרן.

„ס׳רובֿ ישׂראלים האַלטן, אַז צוליב דעם וואָס די אַמעריקאַנער זענען פּראָ־ישׂראל, קענען מיר זיי אַלץ פֿאַרקויפֿן — אַפֿילו בלאָטע פֿונעם ים־יהמלח,‟ האָט באַמערקט דוד ליפֿשיץ, דער הויפּט־שרײַבער פֿון דער ישׂראלדיקער טעלעוויזיע־קאָמעדיע, „ארץ נהדרת‟ (דאָס וווּנדערלעכע לאַנד).

אָבער נישט בלויז די אַמעריקאַנער טוריסטן ווערן באַטראַכט פֿאַר נאַיִוו. מ׳איז דאָ אויך מבֿטל די אַמעריקאַנער אויסלאַנד־פּאָליטיק, כאָטש ישׂראל באַקומט יעדעס יאָר ביליאָנען דאָלאַר אויסלענדישע שטיצע פֿון די פֿאַראייניקטע שטאַטן.

אין 2001 האָט מען בסוד רעקאָרידירט אַ דיסקוסיע אין אופֿרה, אַ ייִשובֿ אויפֿן מערבֿ ברעג, צווישן דעם איצטיקן פּרעמיער בנימין נתניהו און אַ גרופּע געליטענע פֿון טעראָריסטישע אַטאַקן. אויף דער פֿראַגע, צי אַ גרויסער ישׂראלדיקער אַטאַק אויף די פּאַלעסטינער וואָלט אַרויסגערופֿן פֿאַרדאַמונג בײַ די לענדער פֿון דער וועלט, האָט נתניהו געענטפֿערט שוואַרץ־אויף־ווײַס: „איך קען אַמעריקע גוט. מע קען זי גרינג פֿאַרקערעווען, אין וועלכער ריכטונג מע וויל. לאָמיר זאָגן, אַז זיי [די בוש־אַדמיניסטראַציע] וועלן עפּעס זאָגן. נו, איז וואָס? 80% אַמעריקאַנער שטיצן אונדז!‟

די סתּירה, אַז די ישׂראלים זענען אָפּהענגיק פֿון דער אַמעריקאַנער שטיצע, און דאָך האָבן זיי נישט קיין צוטרוי צו אַמעריקעס שטעלונגען וואָס שייך די ענינים פֿון מיטעלן מיזרח, דערקלערט, צום טייל, דעם חילוקי־דעות וועגן נתניהוס רעדע פֿאַרן אַמעריקאַנער קאָנגרעס, דעם 3טן מאַרץ.

„אָבאַמאַ האָט פֿײַנט ישׂראל,‟ האָט באַמערקט אפֿי כאַסוט, אַ 50־יאָריקער פֿריזער, וועלכער האָט גערייכערט אַ פּאַפּיראָס אויף דער וועראַנדע פֿון זײַן סאַלאָן אין צענטער פֿון ירושלים. „ער האָט געפּרוּווט צופֿרידנשטעלן די אַראַבישע וועלט אויף אונדזער חשבון. ער פֿאַרשטייט זיי בכלל נישט.‟

אַ טייל פֿון דער סיבה פֿאַר וואָס די ישׂראלים האַלטן, אַז די אַמעריקאַנער פֿאַרשטייען נישט דעם מיטעלן מיזרח, איז ווײַל זיי האַלטן זיך ווי „צוקוקער אין דער ערשטער ריי‟ פֿון אַ ראַיאָן, וואָס איז במשך פֿון די לעצטע עטלעכע יאָר געוואָרן אַלץ בלוטיקער און מער אומסטאַביל, האָט דערקלערט אַלעקס מינץ, אַ פּאָליטישער פּסיכאָלאָג בײַם אינסטיטוט IDC Herzlia.