ידיעות פֿון מעלבורן

News From Melbourne

פֿון שרה זילבערמאַן

Published March 16, 2015, issue of April 03, 2015.

גרױסער פֿעסטיװאַל „אין אײן קול‟ אין מעלבורן

שױן אַ גוטע צען יאָר װי דער „אין אײן קול‟־פֿעסטיװאַל איז ניט פֿאָרגעקומען אין מעלבורן. פֿאַר דעם איז דער פֿעסטיװאַל פֿאָרגעקומען אינעם פּאָפּולערן קאָלפֿילד־פּאַרק אַ גוטע צען יאָר. ער האָט דעמאָלט צוגעצױגן אַן עולם פֿון העכער 15,000 מענטשן יאָר אױס, יאָר אײַן. האָבן זײַנע אָרגאַניזאַטאָרן, דער „סקיף‟ (די יוגנט־גרופּע פֿונעם ייִדישן אַרבעטער־בונד) און דער „קדימה‟ ייִדישער קולטור־צענטער און פֿאָלקס־ביבליאָטעק באַשלאָסן, אַז דער פֿעסטיװאַל זאָל װידער פֿאָרקומען הײַיאָר, און דװקא אױף די גאַסן, װוּ עס געפֿינען זיך די שלום־עליכם פֿאָלקשול און קינדער-גערטנער, דער ייִדישער חורבן־מוזעום און פֿאָרשצענטער, און די „קדימה‟ אַלײן.

די היגע ייִדישע אָרגאַניזאַציעס האָבן אױסגעשטעלט טישן מיט אינפֿאָרמאַציע פֿאַר פֿאַראינטערעסירטע פֿאַרבײַגײער, װעלכע האָבן זיך אָפּגעשטעלט צװישן דעם עסן די טראַדיציאָנעלע ייִדישע מאכלים, װעלכע זײַנען פֿאַרקױפֿט געװאָרן בײַם פֿעסטיװאַל, און דעם צוהערן זיך צו אָרטיקע ייִדישע קאַפּעליעס, טאַנץ־גרופּעס, שולכאָרן — דעם „סקיף‟־כאָר, דעם „מיר קומען אָן‟־כאָר און אַנדערע כאָרן. עס זײַנען אױך געװען כּלערלײ רײַטן פֿאַר קינדער, האַנט־אַרבעט און קונסט־אַקטיװיטעטן, ווי אױך פֿאַר דערװאַקסענע.

די אָנפֿירער פֿון לאָקאַלע ייִדישע יוגנט־גרופּעס האָבן אָנגעפֿירט מיט די אַקטיװיטעטן פֿאַר קינדער, און דער עולם האָט זיך געפֿרײט מיט דער הײמישער סבֿיבֿה, װאָס איז געשאַפֿן געװאָרן. הלװאַי אױף איבעראַיאָר!

ערשטער „לימוד אָז‟— געװעזענער סאָװעטן־פֿאַרבאַנד

דער ערשטער „לימוד אָז‟ — געװעזענער סאָװעטן־פֿאַרבאַנד אין אױסטראַליע איז פֿאָרגעקומען אין לאָרן, אַ שטעטעלע בײַם ים, װאָס געפֿינט זיך אַ דרײַ שעה פֿון מעלבורן. די צװיי־טאָגיקע אונטערנעמונג איז דורכגעפֿירט געוואָרן אַ װאָך נאָך אַן אָװנט פֿאַר ייִדן פֿונעם געװעזענעם סאָװעטן־פֿאַרבאַנד, אין סידנעי. אַן ערך 200 מענטשן האָבן אָנטײלגענומען אין דער מעלבורנער אונטערנעמונג און אַ 150 מענטשן — אין דער סידנעיער אונטערנעמונג.

די סעסיעס, װעלכע זײַנען פֿאָרגעקומען אין רוסיש און אין ענגליש, זײַנען געװען דערציִעריש און פֿאַרװײַלעריש, געצילט אױף קינדער און אױף דערװאַקסענע. די רעדנער און די פֿאַרװײַלער זײַנען געקומען פֿון אױסטראַליע, רוסלאַנד און ישׂראל.

דער מיטװאָך־קלוב גײט אױף פּענסיע

שױן 30 יאָר װי די פּענסיאָנירטע ייִדיש־רעדערס טרעפֿן זיך יעדן מיטװאָך בײַ דער „קדימה‟ אױף מיטאָג, בינגאָ און פֿאַרװײַלונג. די ערשטע אָנפֿירערין פֿונעם קלוב איז געװען די פּאָפּולערע ייִדישע אַקטריסע רחל לעװיטאַ. דערנאָך איז צוגעקומען צעשע גאָלדבערג, און מיט דער צײַט אױך איר געהילף, די לערערין, מוזיקער און אַקטריסע אירקע (טאָמי) קאַלינסקי. די „קדימה‟ האָט לעצטנס געמאָלדן, אַז דער מיטװאָך־קלוב אַלײן װעט גײן אױף פּענסיע און האָט אײַנגעאָרדנט אַ ספּעציעלן געזעגענונגס־מיטאָג פֿאָר די, װעלכע האָבן אָנטײלגענומען אינעם מיטװאָך־קלוב במשך פֿון די פֿאָריקע 30 יאָר.

צװײ ייִדישע לײענקרײַזן טרעפֿן זיך בײַ דער „קדימה‟ יעדן דינסטיק, אין דער פֿרי און אין אָװנט.

נײַע כּשרות־רשימה דערשינען

די אָרגאַניזאַציע „כּשר אױסטראַליע‟ האָט פֿאַרעפֿנטלעכט „כּשר אױסטראַליע שפּײַז־רשימה 20015-5775/6‟. די רשימה גיט איבער דעם לײענער, װעלכע כּשרע עסנס מע קען קױפֿן אין אױסטראַליע און אױך די נעמען פֿון די אָרגאַניזאַציעס, װעלכע זי געטרױט צו פּסקענען כּשרות. אַבאָנאַמענטן קענען באַקומען דערהײַנטיקונגען פֿון דער רשימה במשך פֿונעם יאָר.

נאָך רעזיגנאַציעס בײַ דער מעלבורנער ישיבֿה

פֿֿינף מיטגלידער פֿונעם אױספֿיר-קאָמיטעט בײַ דער מעלבורנער ישיבֿה האָבן רעזיגנירט פֿון זײערע אַמטן אין ליכט פֿון די אױספֿאָרשונגען פֿון דער קיניגלעכער קאָמיסיע אױסצופֿאָרשן די רעאַקציעס פֿון אינסטיטוציעס צו סעקסועלע מיסברױכן, װעלכע זײַנען באַגאַנגען געװאָרן קעגן קינדער אין זײער רשות. געליטענע האָבן געפֿאָדערט די רעזיגנאַציעס פֿון די, װעלכע האָבן געדינט אין דער צײַט, װען די מיסברױכן זײַנען באַגאַנגען געװאָרן קעגן זײ, און בעת די אָנפֿירערשאַפֿט פֿון דער ישיבֿה האָט פֿאַרדעקט די מיסברױכן. דער געװעזענער פֿאָרזיצער דאָן װאָלף, חיים ניו, ירמי לאָבענשטײן, בנימין אַלטהױז און סו סוסקינד האָבן שױן רעזיגנירט. הרבֿ שמשון יורקאָװיטש װעט אַװעק פֿונעם קאָמיטעט אין דער נאָענטער צוקונפֿט. אײנער פֿון די געליטענע, װעמענס נאָמען איז נישט פֿאַרעפֿנטלעכט געװאָרן, האָט געפֿאָדערט, אַז דער גאַנצער קאָמיטעט זאָל רעזיגנירן.

סיכסוך צװישן רבנים און קהלישע אָרגאַניזאַציעס

דער נײַער ועד־הרבנים פֿון אַסטראַלאַזיע (אױסטראַליע און נײַ־זעלאַנד), װאָס עקסיסטירט שױן גאַנצע דרײַ װאָכן, פֿירט אַ סיכסוך מיטן עקזעקוטיװ־ראַט פֿון אױסטראַלישן ייִדנטום און מיטן ראַט פֿון אָרטאָדאָקסישע סינאַגאָגעס אין אױסטראַליע. הרבֿ סעלװין פֿרענקלין, דער פּרעזידענט פֿונעם ועד, איז אױך דער װיצע־פּרעזידענט פֿון כּשרות ניו־סאַוט װײלס. צװײ מיטגלידער האָבן רעזיגנירט פֿון כּשרות ניו־סאַוט װײלס די פֿאָריקע װאָך, װי אַ פּראָטעסט קעגן דעם מאַנגל אין פּראָצעדור אױפֿן ועד. בײדע קהלישע אָרגאַניזאַציעס האַלטן, אַז עס פּאַסט נישט, אַז דער פּרעזידענט פֿונעם ועד הרבנים זאָל אױך דינען װי דער װיצע־פּרעזידענט פֿונעם ועד הכּשרות פֿון ניו־סאַוט װײלס. הרבֿ פֿרענקלין זאָגט, אַז ער װעט װײַטער דינען אױף בײדע ועדן.

די ידיעות פֿון מעלבורן, ווי אויך ייִדישע נײַעס פֿון אַנדערע לענדער איבער דער וועלט, קאָן מען הערן יעדן טאָג אין אונדזער ראַדיאָ־פּראָגראַם „דער פֿאָרווערטס־קול‟.