(די 2 טע זײַט פֿון 2)
די פּאָליאַקן קענען נישט זײַן אין גאַנצן ערלעך, וואָס שייך דעם חורבן.
דער שער־בלאַט פֿון דער פּוילישער ווערסיע פֿון „ניוזוויק‟ טראָגט דעם טיטל: „דער חורבן, ייִדן און פּאָליאַקן‟. אונטערן טיטל שטייט אַ בילד פֿון יאַן טאָמאַש גראָס, וואָס איז באַקאַנט געוואָרן אין אַמעריקע, אַ דאַנק זײַן בוך וועגן דעם יעדוואַבנע־פּאָגראָם. גראָס האַלט, אַז די פּאָליאַקן קענען נאָך אַלץ נישט זײַן אין גאַנצן ערלעך, וואָס שייך דעם חורבן.
ער דערציילט אַן עפּיזאָד, וואָס איז פֿאָרגעקומען אין דײַטשלאַנד מיט צען יאָר צוריק. ער האָט צופֿעליק דערהערט אַ שמועס צווישן איגנאַץ בוביס, דער דעמאָלטיקער פֿאָרזיצער פֿון דער דײַטשישער ייִדישער קהילה און וואָלפֿגאַנג שויבעלע, דער דעמאָלטיקער דײַטשישער אינערן-מיניסטער.
בוביס האָט באַדאַנקט שויבעלען פֿאַר דעם, וואָס ער איז געווען גרייט צו געבן די רוסישע ייִדן אַ מקום־מיקלט אין דײַטשלאַנד. שויבעלעס ענטפֿער איז געווען, אַז ער, שויבעלע, מוז זײַן דאַנקבאַר, וואָס בוביס האָט אים, אַ דײַטש, געגעבן די מעגלעכקייט צו טאָן כאָטש עפּעס פֿאַרן ייִדישן פֿאָלק נאָך די מוראדיקע געשעענישן פֿון דער צווייטער וועלט־מלחמה.
אַזאַ שמועס, זאָגט גראָס, איז נאָך אַלץ נישט מעגלעך אין פּוילן. בכלל, וויל ער גלייבן, אַז עס וועט קומען די צײַט, ווען מען וועט דערמאָנען דעם יאָרטאָג פֿונעם חורבן פֿון די פּוילישע ייִדן נישט נאָר אין דער פּוילישער ייִדישער סבֿיבֿה, נאָר אין אַלע מעסעס אין אַלע פּוילישע קירכן.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.