וווּהין גייט „כעזבאָלאַ‟?

Where Does Hezbollah Go From Here?

Getty Images

פֿון שבֿע כּהן

Published June 10, 2015, issue of June 26, 2015.

אַנומלט האָט מען אָפּגעמערקט 15 יאָר זינט מדינת-ישׂראל האָט זיך צוריקגעצויגן פֿון דעם זיכערהייט-פּאַס אין דרום-לבֿנון, און עפּעס מאָדנע איז געשען. דער טאָן פֿון „כעזבאָלאַ‟, וואָס פֿלעג אַלע יאָר זײַן פֿול מיט גאווה, איז מיטאַמאָל געוואָרן מער באַשיידן, זיך מער פֿאַרטיידיקט. כאַסאַן נאַסראַלאַ האָט גערעדט ווייניקער פֿון נצחון און אָנשטאָט דעם, אויסגענוצט די געלעגנהייט צו דערלאַנגען תּירוצים. די סיבה דערצו איז געוואָרן אין גיכן קלאָר: אַרום 3% פֿון די אַלע „כעזבאָלאַ‟־קעמפֿער זײַנען אומגעקומען אין דעם הײַנטיקן שוואַרצן לאָך — סיריע.

מען קען נישט וויסן, וויפֿל מיטגלידער פֿון „כעזבאָלאַ‟ זײַנען אומגעקומען אין סיריע. די אָרגאַניזאַציע האָט שוין אָנגעהויבן צו באַהאַלטן די קערפּער שטילערהייט, בסוד. דאָס ישׂראלדיקע מיליטער רעכנט אָבער, אַז די צאָל אומגעקומענע איז נישט ווייניקער ווי 700 און אפֿשר 1,000 זעלנער; אַנדערע זאָגן, אַז ס‘איז מעגלעך אויך — ביז 2,000 אומגעקומענע.

אויפֿן פֿראָנט מיט ישׂראל איז געוואָרן שאַ־שטיל: „כעזבאָלאַ‟ האָט אַ מאָל געהאַט 5,000 זעלנער אין סיריע. איצט איז די צאָל געשטיגן ביז 6,000 אָדער 8,000. כּדי צו שיקן אַזוי פֿיל קעמפֿער קיין סיריע, האָט מען געדאַרפֿט זיי אָפּציִען פֿון דער אַמאָליקער „קריגס-ליניע‟, דער גרענעץ מיט ישׂראל. די לבֿנונישע בירגער, וואָס האָבן שוין יאָרן געליטן אונטערן פֿויסט פֿון „כעזבאָלאַ‟, „די פֿאַרטיידיקער פֿון לבֿנון קעגן ישׂראל‟, חוזקן אָפּ פֿון „כעזבאָלאַ‟ און טענהן, אַז די שיִיִטישע מיליץ איז אין דער אמתן גאָר „די פֿאַרטיידיקער פֿון סיריע.‟

מען האָט דאָס געקענט זען קלאָר אין כאַסאַן נאַסראַלאַס רעדעס אויפֿן 15טן יאָרטאָג פֿון ישׂראלס פֿאַרלאָזן לבֿנון. דער פֿירער פֿון „כעזבאָלאַ‟ האָט געפּרוּווט איבערצײַגן לבֿנון, אַז אויב ISIS וועט זיגן אין סיריע, וועט די איסלאַמישע מדינה אויך באַזיגן לבֿנון און שעכטן אַלע קריסטן, דרוזן, שיִיִטן און אַפֿילו ס׳רובֿ סוניטן. לויט נאַסראַלאַ הייסט דאָס, אַז די איסלאַמישע מדינה איז פּונקט אַזוי געפֿערלעך פֿאַר לבֿנון ווי מדינת-ישׂראל, און דעריבער האָט „כעזבאָלאַ‟ דאָס רעכט זיך רופֿן „די פֿאַרטיידיקער פֿון לבֿנון‟.

פֿאַרשטייט זיך, אַז אַלץ איז בלויז תּירוצים פֿאַר די בענטשליכט. „כעזבאָלאַ‟ מוז קעמפֿן אין סיריע ביזן ביטערן סוף, ווײַל אָן סיריע וועט דער פּראָצעס פֿון קריגן געווער פֿון איראַן ווערן שטאַרק פּראָבלעמאַטיש. פֿאַקטיש איז דאָך „כעזבאָלאַ‟ די איינציקע סיבה פֿאַרוואָס עס עקזיסטירט נאָך אַזאַ באַגריף ווי „סיריע‟. אַסאַדס אַרמיי איז שוין כּמעט נישטאָ. זי האָט געליטן גרויסע מפּלות אין די לעצטע וואָכן קעגן די רעבעלן אין דרום און אין צפֿון — קעגן דער איסלאַמישער מדינה אין תּדמור (פּאַלמיראַ). לויט דער חשבונות פֿון דער ישׂראל־אַרמיי וועט דויערן 50 יאָר פֿון הײַנט ביז די סירישער אַרמיי וועט קענען זײַן אַזוי שטאַרק ווי זי פֿלעג זײַן. צוריק גערעדט, איז זי קיין מאָל נישט געווען אײַ-אײַ-אײַ.

דער מצבֿ איז געוואָרן אַזוי שלעכט, אַז די ישׂראל־אַרמיי איז זיכער, אַז „כעזבאָלאַ‟ וועט נישט אָנהייבן אַ מלחמה איצטער, נישט געקוקט אויף דעם, וואָס די אָרגאַניזאַציע האָט 100,000 ראַקעטן הינטער די דערפֿער פֿון דרום־לבֿנון.

פֿון וואַנען וועט „כעזבאָלאַ‟ קריגן הילף? אויב 3% פֿון די קעמפֿער זײַנען שוין דערהרגעט געוואָרן, וועט „כעזבאָלאַ‟ זײַן זייער שווער זיך אומצוקערן אין לבֿנון און איבערלאָזן סיריע אין די הענט פֿון די רעבעלן און דער איסלאַמישער מדינה. אָבער עס איז זייער קלאָר, אַז איראַן איז נישט גרייט צו שיקן אירע אייגענע סאָלדאַטן קיין סיריע. איראַן האָט פּשוט גאָרנישט צו פֿאַרדינען אין סיריע. כּל־זמן ישׂראל האַלט דעם גולן, איז לבֿנון אַ בעסערער פֿראָנט צו קעמפֿן קעגן ישׂראל; דערצו, וועט איראַק תּמיד זײַן וויכטיקער פֿאַר איראַן, נישט ווי אַ רעליגיעזער פּרינציפּ, נאָר ווײַל זי האָט מורא, אַז עס זאָל נישט זײַן נאָך איין נאַרישע מלחמה, ווי די פֿריִערדיקע מלחמה צווישן איראַן און איראַק אין די 1980קער יאָרן.

„כעזבאָלאַ‟ האָט זיך אַרײַנגעכאַפּט אין דער סירישער בלאָטע און קען פֿון דאָרטן נישט אַרויסקריכן. זי קען נישט פֿאַרלאָזן סיריע, אָבער זי געפֿינט זיך אַליין אינעם קאַמף סײַ קעגן די סירישע רעבעלן און סײַ קעגן דער איסלאַמישער מדינה. וואָס לענגער עס דויערט די מלחמה אין סיריע, אַלץ ערגער ווערט „כעזבאָלאַס‟ שם אין לבֿנון. וואָס איז זיכער, אַז סיריע האָט שוין כּמעט אויפֿגעהערט צו עקזיסטירן.