ידיעות פֿון מעלבורן

News From Melbourne

פֿון שרה זילבערמאַן

Published June 22, 2015, issue of July 10, 2015.

ייִדישע זיכערהײט־דינסט װאָרנט װעגן אַ מעגלעכער סכּנה

די מעלבורנער קהילה זיכערהײט־גרופּע און דער ייִדישער קהילה־ראַט פֿון װיקטאָריע האָבן געװאָרנט, אַז די מעלבורנער ייִדישע קהילה שטײט פֿאַר אַ מעגלעכער סכּנה פֿון אַ ראַדיקאַליזירטן פּערזאָן, װאָס האַלט אפֿשר אין מיטן פּלאַנירן אַ טעראָריסטישן אָנפֿאַל. זײ האָבן גערופֿן אַלע ייִדן און ייִדישע אינסטיטוציעס צו זײַן אָפּגעהיט. זײ זאָגן אױך, אַז זײ האָבן שױן געמאָלדן דער לאָקאַלער און פֿעדעראַלער פּאָליצײ װעגן דער מעגלעכער סכּנה.

ענדערונגען אין דער אָנפֿירערשאַפֿט פֿונעם ישיבֿה־צענטער

די אױסטראַליש־ייִדישע װאָכנשריפֿט „די אױסטראַלישע ייִדישע נײַעס‟ האָט די װאָך געמאָלדן, אַז אַ בריװ איז אַרױסגעשיקט געװאָרן צו די עלטערן פֿון די תּלמידים פֿונעם ישיבֿה־קאָלעדזש אין מעלבורן, זאָגנדיק, אַז דער אױספֿיר־קאָמיטעט בײַם מעלבורנער ישיבֿה־צענטער װערט פֿאַרביטן מיט אַ צײַטװײַליקן קאָמיטעט, װאָס װעט דינען ביז אַ נײַע קאָנסטיטוציע װעט אָנגענומען װערן פֿאַרן 31סטן דעצעמבער ה”י; און אַ נײַער קאָמיטעט װעט װערן דערװײלט. די צײַטונג האָט אױך געמאָלדן, אַז דעם צענטערס פּרנסים־ראַט װעט פֿאַרביטן װערן מיט אַ נײַעם ראַט מיט נײַע מיטגלידער במשך פֿון די קומענדיקע זעקס חדשים.

בעת די סעסיעס פֿון דער קיניגלעכער קאָמיסיע װעגן דעם אָפּרוף פֿון אָרגאַניזאַציעס צו באַשולדיקונגען, אַז סעקסועלע מיסברױכן זײַנען באַגאַנגען געװאָרן קעגן קינדער אין זײער רשות, איז געװאָרן קלאָר, אַז דער אָפּרוף פֿונעם דעמאָלטיקן אױספֿיר־קאָמיטעט צו די באַשולדיקונגען איז געװען פּראָבלעמאַטיש. אַ גרופּע געליטענע, געװעזענע תּלמידים פֿון דער טאָגשול, האָבן געפֿאָדערט, אַז נײַע קאָמיטעטן זאָלן דערװײלט װערן. לעצטנס, האָט אַ גרופּע עלטערן פֿון איצטיקע תּלמידים געפֿאָדערט, אַז עלטערן זאָלן דערלױבט װערן צו שפּילן אַ ראָלע כאָטש אױפֿן אױספֿיר־קאָמיטעט. די קיניגלעכע קאָמיסיע װעט מעלדן אירע אױספֿירן במשך פֿון די קומענדיקע זעקס חדשים.

די „אױסטראַלישע ייִדישע נײַעס“ האָט אױך געמאָלדן, אַז דער פּרנסים־ראַט פֿונעם מעלבורנער ישיבֿה־צענטער װעט רעזיגנירן נאָך דעם װי די נײַע קאָנסטיטוציע װעט אָנגענומען און פֿאַרביטן װערן מיט אַ נײַעם ראַט מיט נײַע מיטגלידער.

די צװײ שינדלער־ייִדן, װעלכע לעבן אין אױסטראַליע

אַ גאַנצער גרופּע ייִדן, װעמען דער דײַטש אָסקאַר שינדלער האָט געראַטעװעט פֿון די נאַציס בעתן חורבן, האָט זיך באַזעצט אין אױסטראַליע נאָכן חורבן. לעצטנס, אַז די פֿרױ אַנאַ רײַך איז געשטאָרבן, האָט מען געמײנט, אַז אַלע אױסטראַלישע שינדלער־ייִדן געפֿינען זיך שױן אױפֿן עולם־האמת, נאָר איצט װײסט מען, אַז צװײ געװעזענע שינדלער־ייִדן װױנען נאָך אַלץ אין מעלבורן.

הענריק נײַפֿעלד איז געבױרן געװאָרן אין קראָקע, פּױלן, דעם 14טן אױגוסט, 1920. ער האָט אָנגעװױרן זײַן גרױסע משפּחה נאָך דעם װי די קראָקעװער געטאָ איז אָפּגעשאַפֿן געװאָרן אין 1943. נײַפֿעלד האָט אָנגעהויבן אַרבעטן אין שינדלערס פֿאַבריק אין ברונליץ אין 1944. זײַן נאָמען איז פֿאַרשריבן געװאָרן אױף שינדלערס ליסטע, װײַל ער איז געװען אַ מעטאַל-אַרבעטער. ער איז באַפֿרײַט געװאָרן דעם 19טן מײַ, 1945 און איז צוריקגעפֿאָרן קײן קראָקע. דאָרט האָט ער געזען, אַז ער האָט נישט קײן צוקונפֿט אין זײַן הײמשטאָט. ער איז אָנגעקומען אין מעלבורן אין 1948. ער האָט צװײ קינדער און צװײ אײניקלעך.

אַהרן שטײן איז געבױרן געװאָרן אין לאָדזש, פּױלן, אין 1920. די משפּחה איז פֿאַרשיקט געװאָרן קײן קראָקע אין 1942. דאָרט זײַנען שטײן און זײַנע ברידער פֿאַרשיקט געװאָרן אין לאָקאַלע לאַגערן. ער האָט אָנגעהױבן אַרבעטן פֿאַר די שינדלערס אינעם לאַגער פּלאַשוווּ אין 1943. אין 1944 איז ער פֿאַרשיקט געװאָרן קײן ברונליץ. בײַם סוף פֿון דער מלחמה איז ער געבליבן אַ פּאָר חדשים אין טשעכאָסלאָװאַקײַ אײדער ער איז צוריק געפֿאָרן קײן לאָדזש. דאָרט האָט ער חתונה געהאַט מיט זײַן פֿרױ, אַנאַ. זײ האָבן פֿאַרלאָזט פּױלן אין 1958 און זיך באַזעצט אין אױסטראַליע. אַהרן און אַנאַ האָבן צװײ טעכטער, דרײַ אײניקלעך און דרײַ אור־אײניקלעך.

פּלענער פֿאַר אַ נײַעם דענקמאָל

רוסלאַן קאָגען
רוסלאַן קאָגען

דער מעלבורנער געשעפֿטסמאַן רוסלאַן קאָגען זאַמלט געלט אױפֿצובױען אַ דענקמאָל נאָך די אומגעקומענע ייִדן פֿון זײַן הײמלאַנד, בעלאַרוס (ווײַסרוסלאַנד). קאָגען איז געקומען קײן מעלבורן מיט די עלטערן און זײַן שװעסטער אין 1989. ער רופֿט מעלבורנער ייִדן זיך בײַצושטײַערן אױפֿן פֿאָנד, װאָס װעט בױען דעם דענקמאָל אױפֿן מעלבורנער בית־עולם אין דער פֿאָרשטאָט ספּרינגװײל. אַן ערך 375,000 ייִדן האָבן געװױנט אין בעלאַרוס פֿאַרן חורבן. אַן ערך 245,000 זײַנען אומגעקומען. די מעלבורנער חבֿרה־קדישא טיילט אויס דאָס אָרט, װוּ דער דענקמאָל װעט שטײן.

צו בײַשטײַערן זע: www.gofundme.com/BelarusMemorial

די ידיעות פֿון מעלבורן, ווי אויך ייִדישע נײַעס פֿון אַנדערע לענדער איבער דער וועלט, קאָן מען הערן יעדן טאָג אין אונדזער ראַדיאָ־פּראָגראַם „דער פֿאָרווערטס־קול‟.