ידיעות פֿון מאָסקווע

News from Moscow

פֿון אלכּסנדרה פּאָליאַן

Published November 04, 2015, issue of November 27, 2015.

די ידיעות פֿון מאָסקווע, ווי אויך ייִדישע נײַעס פֿון אַנדערע לענדער איבער דער וועלט, קאָן מען הערן יעדן טאָג אין אונדזער ראַדיאָ־פּראָגראַם „דער פֿאָרווערטס־קול‟.

די שבתדיקע טראַגעדיע אין סיני

אין רוסלאַנד האָט מען די ערשטע צוויי טעג פֿונעם חודש נאָוועמבער געטרויערט נאָך די אומגעקומענע אין דער אַוויאַ־קאַטאַסטראָפֿע. שבת האָט אין סיני געקראַכט אַ רוסלענדישער אַעראָפּלאַן, וואָס איז געפֿלויגן פֿון שאַרם אַל־שייך קיין סאַנקט־פּעטערבורג. מע רעכנט, אַז די קאַטאַסטראָפֿע איז פֿאָרגעקומען צוליב דעם שלעכטן טעכנישן צושטאַנד. אינעם אַעראָפּלאַן זענען געווען 224 מענטשן, בתוכם 17 קינדער. אַלע זענען אומגעקומען.

די ביידע ייִׅדישע קהילות פֿון רוסלאַנד האָבן אַרויסגעברענגט זייער מיטלײַד צו די קרובֿים פֿון די אומגעקומענע און פֿאַרעפֿנטלעכט אַ ווענדונג צו אַ ברייטערן עולם, רופֿנדיק צו דאַווענען און זאָגן תּהילים לזכר די אומגעקומענע. דער פּרעמיער־מיניסטער פֿון ישׂראל, בנימין נתניהו האָט דערמאָנט די קאַטאַסטראָפֿע אין זײַן רעדע אויף דער זיצונג פֿון דער רעגירונג, און האָט געשיקט ווערטער פֿון מיטלײַד אַלעמען, ווער ס׳איז פֿאַרבונדן מיט דער טראַגעדיע.

אַנאַ טישינסקאַיאַ ז״ל
אַנאַ טישינסקאַיאַ ז״ל

צווישן די אומגעקומענע זענען געווען אויך מיטגלידער פֿון דער ייִדישער קהילה אין סאַנקט־פּעטערבורג און זייערע קרובֿים. אומגעקומען איז אויך אַ טוערין פֿון דער ייִׅדישער יוגנט־באַפֿעלקערונג, אַנאַ טישינסקאַיאַ. זי איז געווען די פּראָגראַם־דירעקטאָרין פֿונעם פּעטערבורגער „הילל‟.

אַ געשעפֿטס־פֿאָרום „ישׂראל־רוסלאַנד־2015‟

צו די אַנדערע נײַעס. אין מאָסקווער האָטעל „מערקור‟ איז דורכגעפֿירט געוואָרן אַ געשעפֿטס־פֿאָרום „ישׂראל־רוסלאַנד־2015‟, וואָס אין אים האָבן אָנטייל גענומען פֿאַרטרעטער אי פֿון געשעפֿטן, אי פֿון דער מלוכה פֿון ביידע לענדער. צווישן די בכּבֿודיקע געסט פֿונעם פֿאָרום איז געווען דער ישׂראלדיקער אַבסאָרבציע־מיניסטער זאבֿ עלקין. דער ציל פֿונעם פֿאָרום איז צו אַנטוויקלען די מיטאַרבעט צווישן די קאָמפּאַניעס פֿון ביידע לענדער, ווי אויך צווישן דער ישׂראלדיקער געשעפֿטלעכער וועלט און דער רוסלענדישער מלוכה, און צוציִען די ישׂראלדיקע אינוועסטאָרן קיין רוסלאַנד.

די „נאַכט פֿון קונסטן‟

אין מאָסקווער קולטער־לעבן קומט די טעג פֿאָר אַ וויכטיקע געשעעניש — די „נאַכט פֿון קונסטן‟. דעם 3טן נאָוועמבער זענען אַ סך מוזייען געווען אָפֿן ביז חצות (דער אײַנטריט איז פֿרײַ); אין טעאַטערס און אַנדערע זאַלן זענען פֿאָרגעקומען קאָנצערטן, פֿאָרלייענונגען פֿון קינסטלערישער ליטעראַטור, באַגעגענישן מיט שרײַבער, רעזשיסאָרן, אַקטיאָרן און אַנדערע פּראָמינענטע טוער. אין דער אַקציע „די נאַכט פֿון קונסטן‟ האָט זיך אויך באַטייליקט דער נײַער מאָסקווער ייִׅדישער מוזיי. מ‘האָט געקאָנט פֿרײַ באַזוכן די אויסשטעלונג „לאַסט פֿאָליאָ‟, וואָס וועגן איר האָבן מיר שוין דערציילט, ווי אויך אַניש קאַפּורס אויסשטעלונג. אין די זאַלן פֿונעם מוזיי האָבן זיך געהערט די ווערק פֿון באַבעל, וואַסילי אַקסיאָנאָוו און סאָלזשעניצין, אויסצוגן פֿון וואַסילי גראָסמאַנס ראָמאַן „לעבעדיקע און טויטע‟. עס זענען פֿאָרגעקומען דיסקוסיעס, געווידמעט סקולפּטור אין דער מאָדערנער צײַט.

הויפּט־רבֿ פֿונעם רוסלענדישן חב״ד טרעפֿט זיך מיטן הויפּט פֿון עוואַנגעלישער אַסאָציאַציע

אַ ידיעה פֿונעם רוסלענדישן חב״ד: אין מאָסקווע, אין מאַריׅנאַ ראָשטשאַ, האָט דער הויפּט־רבֿ פֿונעם רוסלענדישן חב״ד, בערל לאַזאַר, זיך געטראָפֿן מיט אַן אומגעוויינטלעכן גאַסט, דעם הויפּט פֿון דער עוואַנגעלישער אַסאָציאַציע, פֿראַנקלין גרעם. די באַגעגעניש איז געווען געווידמעט די פּערספּעקטיוון פֿונעם דיאַלאָג צווישן קריסטנטום און יהדות. צווישן אַנדערע פֿראַגן, וואָס ר’ בערל לאַזאַר און פֿראַנקלין גרעם האָבן אַרומגערעדט, איז געווען דער מצבֿ פֿון רעליגיע אין דער הײַנטיקער תּקופֿה, באַצייכנט מיט וועלטלעכקייט און אַסימילאַציע. די רייד איז אויך געגאַנגען פֿון דער וווילטעטיקייט, מיט וועלכער עס באַטייליקן זיך די ביידע רעליגיעזע אָרגאַניזאַציעס. פֿראַנקלין גרעם האָט אויסגעדריקט זײַן סאָלידאַריטעט מיט מדינת־ישׂראל און דערקלערט, אַז אינעם תּנ״ך איז בפֿירוש אָנגעשריבן, אַז גאָט האָט געגעבן דאָס לאַנד דווקא די ייִׅדן, און דערפֿאַר האָט גרעם ניט קיין ספֿקות אין די רעכט, וואָס די ייִדן האָבן אויף ארץ־ישראל.

ראָסטאָוו־אויף־דאָן: אַ מוזיי, געווידמעט סאַבינאַ שפּילריין

און די לעצטע ידיעה פֿאַר הײַנט קומט פֿון ראָסטאָוו־אויף־דאָן, אַ גרויסע שטאָט אין דרום־רוסלאַנד. דאָרטן האָט זיך געעפֿנט אַ מוזיי, געווידמעט סאַבינאַ שפּילריין — אַ פּסיכאָלאָגין, תּלמידה פֿון זיגמונד פֿרויד און קאַרל גוסטאַוו יונג, די ערשטע פּסיכאָאַנאַליטיקערין אין רוסלאַנד. סאַבינאַ שפּילריין איז אומגעקומען בעתן חורבן. אין אויגוסט 1942 איז זי דערשאָסן געוואָרן אין זמיעווסקאַיאַ באַלקאַ לעבן ראָסטאָוו.

דער מוזיי, וואָס דערציילט וועגן שפּילריינס לעבן און וויסנשאַפֿטלעכער טעטיקייט, איז געעפֿנט געוואָרן אין דער דירה, וווּ זי האָט געוווינט.