(די 2 טע זײַט פֿון 3)
ד״ר נאָרמאַן בלומענטאַל, איינער פֿון די הויפּט־רעדנער אויף דער קאָנפֿערענץ, האָט מיט סענסיטיווקייט געגעבן דעם עולם אַ בליק אין דער נשמה פֿונעם פּאַציענט. „מע דאַרף אין זינען האָבן, אַז דער פּאַציענט געפֿינט זיך פּלוצלינג אין אַ מצבֿ, וווּ ער איז זייער פּאַסיוו און אָפּגעריסן פֿון דער וועלט, ווײַל אין שפּיטאָל קען מען אַפֿילו נישט דערקענען, צי ס׳איז טאָג, צי נאַכט,‟ האָט ער געזאָגט. „דאָס פֿאַרלירן דעם קאָנטראָל איבער דעם אַרום איז ספּעציעל שווער פֿאַר יענע, וועלכע זענען בטבֿע אַקטיווע, דרייסטע מענטשן, ווי, למשל, דירעקטאָרן פֿון אַ געשעפֿט אָדער שול־פּרינציפּאַלן. מײַן ראָלע איז צו העלפֿן זיי זיך בעסער אָריענטירן, און זיי צוריקגעבן אַ געפֿיל פֿון קאָנטראָל. איך ברענג זיי, למשל, נײַעס פֿון דער וועלט, אָדער וועגן זייער קהילה, אַפֿילו אויב די ידיעות זענען סתּם קלייניקייטן — פּשוט כּדי זיי זאָלן ווײַטער זיך פֿילן ווי אַ טייל פֿונעם ציבור.‟ אַ מאָל לאָזט ער איבער אַ טאָוול מיט דער פּרשה פֿון דער וואָך און אַ חנעוודיקע אילוסטראַציע.
ד״ר בלומענטאַל און פֿרוי ראָז האָבן ביידע אַ סך גערעדט וועגן די שוועריקייטן פֿונעם פּאַציענטס נישט האָבן קיין שליטה איבער זײַן מצבֿ. „שטעלט זיך פֿאָר: ער האָט בכלל נישט קיין פּריוואַטקייט; ער מוז טראָגן אַ שפּיטאָל־העמד אָדער פּיזשאַמע; מענטשן גייען אַרײַן און אַרויס פֿון צימער טאָג און נאַכט; ער מוז טיילן אַ צימער מיט אַ פֿרעמדן, מוז טאָלערירן יענעמס טעלעוויזיע־פּראָגראַמען און זײַנע טומלדיקע באַזוכער, און צו דעם אַלעם — פֿילט ער זיך פֿיזיש שלעכט…
„דערפֿאַר, ווען מיר קומען דעם פּאַציענט מבֿקר־חולה זײַן, קאָנען מיר דינען ממש ווי אַ קעגנמיטל צו אָט דעם דוחק פֿון קאָנטראָל,‟ האָט פֿרוי ראָז געזאָגט, און דערקלערט ווי אַזוי זי פּרוּווט העלפֿן דעם פּאַציענט.
„ערשטנס, קלאַפּ איך אין דער טיר, אַפֿילו אויב זי איז שוין אָפֿן. איך זאָג דעם פּאַציענט: ׳איך בין חווה ראָז און איך באַזוך ייִדישע פּאַציענטן אין שפּיטאָל׳.
„דערנאָך פֿרעג איך אים, אויב דאָס איז אַ גוטע צײַט אים צו באַזוכן, כּדי צו געבן אים אַ געלעגנהייט צו זאָגן ניין, ווײַל קיינער אַנדערש אין שפּיטאָל גיט זיי נישט אַזאַ מעגלעכקייט. פֿאַרקערט — אַ גאַנצן טאָג באַפֿעלט מען: ׳קום, ס׳איז צײַט צו נעמען בלוט׳ אָדער ׳ס׳איז צײַט פֿאַר אַ רענטגען׳. ווען מיר פֿרעגן אים, צי ער וויל, אַז מיר זאָלן בלײַבן, איז עס אָפֿט דאָס ערשטע מאָל אין שפּיטאָל, וואָס מע לאָזט אים אַליין עפּעס באַשליסן. געוויינטלעך, איז דער פּאַציענט טאַקע איבערראַשט פֿון דער פֿראַגע און ענטפֿערט: ׳יאָ, אַוודאי׳.‟
אין יענע פֿאַלן, ווען דער פּאַציענט האָט אַ טייטלעכע קראַנקייט, שפּילט דער מבֿקר־חולה אַ ספּעציעל וויכטיקע ראָלע, האָט ד״ר בלומענטאַל דערקלערט דעם עולם וואָלונטירן: „אָפֿט מאָל זענט איר דער איינציקער, פֿאַר וועמען דער פּאַציענט קען זיך אויסגיסן דאָס האַרץ, ווײַל ער וויל נישט איבערשרעקן זײַנע נאָענטע קרובֿים און פֿרײַנד. אַ מאָל וועט דער חולה אײַך זאָגן, אַז ער האָט מורא פֿאַרן טויט, אָבער ווען איר פֿרעגט אים פּינקטלעך וואָס שרעקט אים, וועט ער כּמעט שטענדיק זאָגן: ׳כ׳זאָרג זיך, ווי מײַן משפּחה וועט זיך אַן עצה געבן אָן מיר׳. פֿרומע ייִדן זאָרגן זיך, אַז זייערע קינדער וועלן אפֿשר פֿאַרלירן זייער אמונה. איר דאַרפֿט נישט גיבן דעם פּאציענט קיין ענטפֿערס; לאָזט אים פּשוט רעדן וועגן דעם, און געוויינטלעך, איז דאָס בײַ אים די גרעסטע טרייסט.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.