(די 2 טע זײַט פֿון 2)
דזשיאַלאָשיץ, לעבן קראָקע, איז געווען אַ ייִדיש שטעטל. פֿאַר דער צווייטער וועלט־מלחמה האָבן דאָרט געלעבט אַן ערך 6,000 ייִדן, 80 פּראָצענט פֿון דער גאַנצער באַפֿעלקערונג. דאָס שטעטל איז געווען אַ וויכטיקער צענטער פֿאַר דער גאַנצער געגנט. לאָמיר דערמאָנען בלויז דעם פֿאַקט, אַז נישט איינס, נישט צוויי, נאָר גאַנצע דרײַ ייִדישע פֿאַבריקן האָבן דאָרט פּראָדוצירט ציגל פֿאַר די אַרומיקע דערפֿער.
אָפֿטמאָל ווערט באַטאָנט אין פּוילן, אַז נישט די פּאָליאַקן, נאָר פֿרעמדע — אוקראַיִנער, ליטווינער און אַנדערע, האָבן געהאָלפֿן די דײַטשן מיטן אומברענגען די פּוילישע ייִדן. אין דזשיאַלאָשיץ אין יאָר 1942 האָבן דווקא די יונגע פּאָליאַקן געהאָלפֿן אומצוברענגען די אָרטיקער ייִדישע באַפֿעלקערונג. די וואָס האָבן נישט געקאָנט אַרבעטן — קינדער און עלטערע מענטשן — האָבן די פּאָליאַקן געהאָלפֿן צונויפֿטרײַבן אויפֿן ייִדישן בית־עולם, וווּ מען האָט שוין געהאַט פֿון פֿריִער צוגעגרייט מאַסן-גריבער. די ייִדן האָט מען אַרײַנגעשטופּט אין די פֿרישע גריבער און שוין דאָרטן זיי דערשאָסן.
הײַנט האָט דאָס שטעטל דזשיאַלאָשיץ בלויז אַ טויזנט אײַנוווינער. די גרויסע שיל שטייט נאָך אַלץ, אָבער אָן אַ דאַך. דער בירגערמײַסטער פֿון דזשיאַלאָשיץ, דזישסלאַוו לעקס, האָט דערמאָנט דעם 6סטן נאָוועמבער אויף אַ טרויער־אַקאַדעמיע, אין אָנדענק פֿון די דאָרטיקע ייִדן, אַז זיי, די ייִדן, האָבן אויפֿגעבויט דאָס שטעטל. אַן אָנדענק־טאָוול אויף דער וואַנט פֿון דער שיל דערציילט איצט וועגן דעם ייִדישן דזשאַילאָוויץ פֿון אַמאָל.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.