(די 2 טע זײַט פֿון 2)
פֿאַר קוזיקן איז דאָס אַלץ בלויז אַ תּירוץ פֿאַר די בענטשליכט. ער חזרט איבער די סלאָגאַנען פֿון די פֿאַרמלחמהדיקע פּוילישע אַנטיסעמיטישע פּאַרטייען, וואָס האָבן געהאַלטן, אַז פּוילנס גרעסטע פּראָבלעם זענען די ייִדן. ספּעציעל די ייִדן, וואָס מישן זיך אַרײַן אין דער פּוילישער פּאָליטיק. און וואָס ווילן די ייִדן? דער ענטפֿער איז זייער אַ פּשוטער. די ייִדן ווילן חרובֿ מאַכן די פּוילישע מלוכה. פֿאַר וואָס? ווײַל זיי זענען ייִדן! ייִדן ווילן חרובֿ מאַכן די וועלט — דאָס איז שוין זייער נאַטור.
איך קען פּערזענלעך עטלעכע וואַרשעווער, דאָס רובֿ נישט־ייִדן, וואָס האָבן לעצטנס דעמאָנסטרירט קעגן דער נײַער רעגירונג. זיי האָבן דאָס געטאָן לשם שמים, דהײַנו, נישט צוליב געלט, נאָר פּשוט, ווײַל זיי האַלטן נישט פון דער נײַער רעגירונג.
פֿון דעסטוועגן וואָלט אפֿשר נישט געשאַט, ווען סאָראָס וואָלט געלייענט אחד העמס באַרימט בוך „עבדות בתוך חירות‟. דאָרט שרײַבט אשר גינזבורג (אחד העם) אַז ייִדן האַלטן פֿאַר זייער מיסיע צו דערציִען די וועלט. די צרה איז אָבער, גיט אחד העם צו, אַז די תּלמידים האָבן פֿײַנט זייערע לערער. אַזוי פֿירט זיך די וועלט פֿון תּמיד אָן.
אַ שאָד וואָס סאָראָס ניצט נישט זיין פֿאַרמעגן צו שטיצן, לאָמיר זאָגן, די ייִדישע דערציִונג און קולטור. ווען ער שאַפֿט בחינמדיקע דערציִונג פֿאַר ייִדישע קינדער אין אייראָפּע, וואָלט קיינער נישט געהאַט קיין טענות צו אים, נישט די ייִדן און אַפֿילו נישט די גויים.
SWIAT UTRACONY — אַ פֿאַרלוירענע וועלט — אַזוי הייסט אַ נײַער בילדער־אַלבאָם וועגן די ייִדן אין פּוילן צווישן ביידע וועלט־מלחמות. דער „ייִדישער היסטאָרישער אינסיטוט‟ אין איינעם מיט פּראָפֿעסאָר קאָנראַד זשעלינסקי און לעשעק דוליק האָבן אַרויסגעגעבן דעם דאָזיקן אַלבאָם. די בילדער ווײַזן אַלע אַספּעקטן פֿונעם פֿאַרמלחמהדיקן ייִדישן לעבן אין פּוילן: רעליגיעזן, קולטורעלן און פּאָליטישן, און טאָג־טעגלעכן ייִדישן קיום. די הײַנטיקע פֿאָטאָגראַפן, וואָס פֿאַרנעמען זיך מיט דער פּוילישער ייִדישער טעמאַטיק, קאָנצענטרירן זיך אויף ייִדישע מצבֿות און דענקמעלער. דער אַלבאָם, וואָס זשעלינסקי און דוליק האָבן אַרויסגעגעבן, איז אין לשער מער רירנדיק — ער ווײַזט לעבעדיקע מענטשן: אַלטע און יונגע, פֿרויען און קינדער, אַטלעטן און פּאָליטיקער, קינסטלער און פּעדלערס.
ווער סע וויל קויפֿן דאָס בוך זאָל געדענקען דעם פֿולן טיטל אויף פּויליש:
SWIAT UTRACONY
ZYDZY POLSCY
FOTOGRAFIE Z LAT 1918-1939
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.