די געוועזענע אָלימפּישע גימנאַזיסטקע און חורבן־געליטענע אַגנעס קעלעטי האָט צו 96 יאָר געוווּנען די ישׂראל־פּרעמיע אויפֿן פֿעלד פֿון ספּאָרט.
לויט אַ באַריכט אין „הארץ“ האָט דער פּרעמיר־קאָמיטעט געהאַט דערקלערט אַז קעלעטי איז „אַ יחיד־במינו, אַ מעכטיקע און געניאַלע פֿרוי, אַ פּיאָניר, אַ פֿירער און אַ ראָלמאָדעל, וואָס איז אַרײַן אין דער געשיכטע און לעבט דאָך צווישן אונדז.״
קעלעטי, אַ געבוירענע אין אונגערן, האָט עולה געווען אין 1957 און איז איינע פֿון די גרינדערס פֿונעם גימנאַסטיק־פֿעלד אין ישׂראל. פֿופֿציק יאָר לאַנג איז זי געווען אַ פֿירער אויפֿן תּחום און אויסטרענירט עטלעכע דורות גימנאַסטן און טשעמפּיאָנען.
אַ געבוירענע אין בודאַפּעשט אין 1921 האָט קעלעטי אָנגעהויבן פּראַקטיצירן שווימען און גימנאַסטיק צו פֿיר יאָר, אָבער האָט ערנצט אָנגעהויבן זיך טרענירן ערשט צו זעכצן יאָר.
דעם חורבן האָט זי איבערגעלעבט מיט דער הילף פֿון געפֿעלשטע דאָקומענטן און אַן אַליאַס, און האָט געאַרבעט סײַ ווי אַ דינסט אין דער פּראָווינץ סײַ ווי אַ פֿאַבריק־אַרבעטער. איר מאַמע און שוועסטער זענען געראַטעוועט געוואָרן דורך דעם שוועדישן דיפּלאָמאַט ראַול וואַלענבערג, איינעם פֿון די חסידי־אומות־העולם. איר טאַטע, מומעס און פֿאַרצווײַגטע משפּחה זענען אָבער אַלע אומגעקומען אין אוישוויץ.
נאָך דער צווייטער וועלט־מלחמה האָט זי, צו 24 יאָר, פֿון ס׳נײַ אָנגעהויבן זיך טרענירן און האָט אין 1946 געוווּנען דעם טיטל „טשעמפּיאָן פֿון אונגערן“ פֿאַר גימנאַסטיק. זי האָט געהאַלטן דעם טיטל צען יאָר כּסדר ביז 1956.
אָלימפּישע מעדאַלן האָט זי געוווּנען סך־הכּל צען: פֿיר אין דער העלסינקי־אָלימפּיאַדע אין 1952, און נאָך זעקס אין דער מעלבורן־אָלימפּיאַדע אין 1956. זי האָט אויך געוווּנען דרײַ מעדאַלן אינעם גימנאַסטיק־וועלט־טשעמפּיאָנאַט אין 1954.
אַ דאַנק אירע צען אָלימפּישע מעדאַלן ווערט זי פֿאַררעכנט אין דער צענטער מדרגה פֿון אָלימפּישע גימנאַסטן פֿון אַלע צײַטן.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.