ייִדן אין דער אַסטראָנויטן־משפּחה

Astronaut Members of the Tribe

סקאָט האָראָוויץ
סקאָט האָראָוויץ

פֿון זעלינאַ איסקאַנדעראָוו

Published April 12, 2016, issue of April 29, 2016.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

מיט די קאָסמישע ענינים האָב איך זיך ענג פֿאַרנומען נאָך מײַן עמיגרירן קיין קאַנאַדע אין 1992. שוין מיט אַ יאָר שפּעטער האָב איך אָנגעהויבן אַרבעטן אינעם אינסטיטוט פֿון אַעראָפֿאָרשונגען בײַם טאָראָנטער אוניווערסיטעט (UTIAS) און אין דער לאַבאָראַטאָריע פֿון אינטעגראַלער טעסטירונג (ITL Inc) אויפֿן געביט פֿון קאָסמישער שטאָפֿערײַ. גאָר אין גיכן, אַרײַנגייענדיק אין אַ לאַבאָראַטאָריע, האָב איך דערזען ווי אַ הויכער יונגערמאַן אין אַן אוניפֿאָרם פֿון אַ מיליטערישן פֿליִער האָט זיך אויסגעצויגן גלײַך אויפֿן דיל, לעבן צעשפּרייטע בויגנס מיט צייכענונגען און דערקלערט די סטודענטן די סכעמע פֿון אַ קאָסמישן לאַזער־מכשיר. מײַן חידוש איז געוואָרן נאָך גרעסער, ווען כ‘האָב זיך דערוווּסט, אַז דער יונגער אָפֿיציר איז נישט אַבי ווער, נאָר דער קאַנאַדער אַסטראָנויט סטיוו מאַקלין. פּערזענלעך האָב איך זיך באַקענט מיט אים מיט יאָרן שפּעטער, ווען ער האָט באַקומען דעם דירעקטאָר־פּאָסטן פֿון דער קאַנאַדער קאָסמישער אַגענץ (CSA).

אויף דער אינטערנעץ האָב איך זיך פֿרײַנדלעך איבערגעשריבן מיט דרײַ „ייִדישע זיידעס‟, באַקאַנטע געלערנטע, וועלכע זײַנען געשטאַנען בײַם יסוד פֿון UTIAS; זיי האָב מיר גענוי דערציילט וועגן זייער העלדישער באַטייליקונג אינעם ראַטעווען די קאָסמישע שיף „אַפּאָלאָ־13‟, נאָכן אויפֿרײַס אויפֿן וועגן צו דער לבֿנה. ווען כ׳האָב פֿאַראַיאָרן אָנגעקלונגען צום קאָמאַנדיר פֿון „אַפּאָלאָ־13‟ און אים דערציילט וועגן דעם, האָט ער זייער באַדויערט, וואָס ער האָט די געשיכטע נישט געוווּסט פֿריִער, בשעתן פֿילמירן דעם אַמעריקאַנער פֿילם „אַפּאָלאָ־13‟, וווּ ער איז געווען דער הויפּט־קאָנסולטאַנט.

מײַן גרעסטע פֿרייד ווי אַ געלערנטע איז געשען, ווען דער מוסטער־שטאָף, באַקומען פֿון אונדזערע אינאָוואַציע־טעכנאָלאָגיעס און אויסגעפּרוּווט אין דעם לאַבאָראַטאָרישן קאָסמאָס־סימולאַטאָר, זײַנען אָפּגעשיקט געוואָרן אין קאָסמאָס צו ווערן אויסגעפּרוּווט דאָרט בעת די געפֿערלעכסטע יאָרן פֿון זון־אַקטיווקייט. ווי אַן ערן־גאַסט בין איך פֿאַרבעטן געוואָרן בײַצוזײַן בעתן אַרויסשיקן דעם „שאָטל Discovery‟ אין 2001. צווישן די אָפּגעשיקטע „פּעקלעך‟ צו דער קאָסמאָס־סטאַנציע איז געווען אויך דאָס בילד פֿון מײַן אייניקל שיינדל. אויך דעמאָלט האָב איך זיך באַקענט מיט דער רוסיש־רעדנדיקער משפּחה פֿונעם היוסטענער אינזשעניר באָריס בערעזין און זײַנע דרײַ זין, וועלכע האָבן זיך גיך פֿאַרחבֿרט מיט מײַן אייניקל. מיט צוויי יאָר שפּעטער, שוין נאָך דער טראַגעדיע פֿון דער „Columbia‟־שיף האָב איך באַזוכט בערעזינס משפּחה און בײַגעווען אויף דער בר־מיצווה פֿון זייער עלטערן זון.

ווי ס׳האָט זיך אַרויסגעוויזן האָט די בערעזין־משפּחה לאַנגע יאָרן געפֿירט אַ פֿרײַנדשאַפֿט מיט דער משפּחה פֿונעם אומגעקומענעם אילן רמון. מיט צוויי וואָכן פֿריִער האָט מען אין דער זעלבער שיל געפּראַוועט די בר־מיצווה פֿון רמונס זון טל. ווי אַ מתּנה האָב איך דעמאָלט געבראַכט אַהיים פֿון היוסטאָן די עמבלעם פֿונעם פֿלי STS-105 און דעם אויפֿלאָג פֿון אילן רמון…

איך בין זיכער, אַז אין דער רשימה פֿון ייִדישע אַסטראָנויטן וועלן זיך נאָך באַווײַזן נײַע נעמען.