גאַסטפֿרײַנדלעכקייט אויפֿן אוזבעקישן שטייגער

Hospitality, Uzbek Style

מאַנדי (הינטן, טראָגנדיק דאָס פּערפּעלע טיכל) מיט אַן אוזבעקישער משפּחה און עטלעכע פֿרײַנד
מאַנדי (הינטן, טראָגנדיק דאָס פּערפּעלע טיכל) מיט אַן אוזבעקישער משפּחה און עטלעכע פֿרײַנד

פֿון מירע־רבֿקה קאַן

Published September 08, 2016, issue of September 30, 2016.

(די 2 טע זײַט פֿון 3)

מײַן חבֿרטע מאַנדי רעדט אוזבעקיש אָבער נישט קיין קירגיזיש. זעענדיק ווי די קירגיזן װערן אָפֿט דענערווירט צו הערן ווי זי רעדט אוזבעקיש, האָט זי באַשלאָסן זיך איבערצוקלײַבן קיין אַרסלאַנבאָב, אַ קליין אוזבעקיש שטעטל אין קירגיזסטאַן, װײַט פֿון די פּראָסטע קירגיזן. אַרסלאַנבאָב איז ארומגערינגלט מיט שניי־באַדעקטע בערג; און דאָרט געפֿינט זיך דער גרעסטער נאַטירלעכער נוסנבױם־װאַלד אין דער װעלט. די תּושבֿים דערציילן, אַז אַלכּסנדר מוקדון איז אַ מאָל געקומען אַהין, און אים איז דאָרט אַזױ גוט געווען, אַז ער האָט תּיכּף באַשלאָסן װײַטער נישט צו קעמפֿן, און אױסגעלעבט זיינע יאָרן צװישן די נוסנביימער און װאַסערפֿאַלן. די אוזבעקער װאָס װױנען אין אַרסלאַנבאָב, פֿרומע מאַכמעדאַנער, האָבן ענלעכע מנהגים ווי די ייִדן: די מענער דעקן צו דעם קאָפּ, ענלעך צו ייִדן וואָס טראָגן אַ יאַרמולקע, און חתונה־געהאַטע פֿרויען טראָגן טיכלעך. דערצו, טאָרן חתן־כּלה פֿאַר דער חתונה זיך נישט געפֿינען אַליין צוזאַמען, פּונקט אַזױ װי דער איסור קעגן ייִחוד בײַ פֿרומע ייִדן.

פֿון צײַט צו צײַט האָבן מאַנדי און איר פֿרומע אוזבעקישע לערערין, זאַמירע, זיך צערעדט וועגן די פֿאַרשידענע מנהגים אין אַמעריקע און צענטראַל־אַזיע. נאָך אַ פּאָר חדשים זיינען זיי געװאָרן נאָענטע חבֿרטעס; פֿלעגן זיי אָפֿט שטעלן איינע דער צווייטער גאַנץ פּערזענלעכע פֿראַגעס. איין מאָל, װען זאַמירע האָט גערעדט װעגן איר אייגענער חתונה, האָט מאַנדי, צווישן אַנדערע שאלות, אויך געפֿרעגט װעגן דער ערשטער נאַכט מיט איר מאַן: „האָסטו מורא געהאַט?‟

האָט זאַמירע גלײַך געענטפֿערט: „אַװדאַי נישט. איך בין געװען אַזױ צופֿרידן צו שלאָפֿן מיט אַ מאַן!‟ מאַנדי האָט זיך צעשמייכלט, אָבער נאָך זאַמירעס קומעדיקער פֿראַגע, איז דער שמייכל פֿאַרשװוּנדן. „און דו — האָט זאַמירע געפֿרעגט — האָסטו מורא פֿאַר דער ערשטער נאַכט נאָך דער חתונה?‟

מאַנדי, אַ פֿרוי אין די דרײַסיקער, און נישט קיין פֿרומע, איז שױן לאַנג נישט געװען קיין בתולה. אָבער זי האָט געוואָלט אַרויסווײַזן דרך־ארץ פֿאַר דער אָרטיקער קולטור, און האָט אױך נישט געװאָלט אַז דאָס גאַנצע שטעטל זאָל װיסן, אַז זי איז אַזאַ „פֿרײַע‟. האָט זי פֿאָרזיכטיק געענטפֿערט: „אָפֿט מאָל אין אַמעריקע, זײַנען מיידלעך מער נישט קיין בתולות נאָך 18 אָדער 20.‟

זאַמירע האָט זיך פֿאַרטראַכט אַ ביסל, און מיט גרױסע אױגן געזאָגט: „אָבער דו ביסט שױן 30!‟

„יאָ, איך װייס.‟ דערבײַ האָט מאַנדי געגעבן אַ זיפֿץ. „ס׳איז אמת אַז איך בין נישט קיין בתולה, אָבער זאָג קיינעם נישט אין אַרסלאַנבאָב. איך װיל נישט אַז מע זאָל מיינען אַז איך בין …‟

„איך פֿאַרשטיי,‟ האָט זאַמירע איבערגעריסן. „איך װעל עס האַלטן בסוד.‟

דעם צװײטן טאָג האָט זאַמירע פֿרי געקלאַפּט אין מאַנדיס טיר. „מאַנדי,‟ האָט זי, אַ פֿאַרסאָפּעטער, געזאָגט. „נאָך דעם װאָס דו האָסט מיר נעכטן דערציילט, האָב איך אַ גאַנצע נאַכט נישט געקענט שלאָפֿן.‟