„אָבער וואָס טויג אײַך צו וווינען דאָ בײַ אונדז?‟

"But Why Do You Want to Move Here?"

Yehuda Blum

פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published July 14, 2017, issue of July 28, 2017.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

מײַנע גוטע פֿרײַנט איז דער פּזמון דווקא געפֿעלן, זיי האָבן פֿרײַער אָפּגעאָטעמט. איין זאַך האָט זיי געפּלאָגט, צו וואָס אַזאַ אַרײַנפֿיר? אַלץ וואָס זיי ווילן איז קויפֿן די אויבערשטע דירה אָן שום קונצן און לעקציעס. אָבער ס’איז זיי נישט אָנגעקומען אַזוי גרינג די מעשׂה.

נאָך אַ שעה צײַט רופֿט זיך אָפּ דער אויבערשטער פֿון שטייסל, דער קאָמיסאַר פֿון הויז, מיט דער לעצטער פֿראַגע:

„צו וואָס טויג אײַך, ליבע מענטשן, צו וווינען אויף פֿיפֿטער עוועניו און דווקא אין אונדזער הויז דערצו?‟

דאָ האָט זיך שוין בײַ מײַנע גוטע פֿרײַנד אָנגעצונדן די ריגזה. סטײַטש, נישט גענוג מען שטעלט זיי אַזעלכע קלאָץ־קשיות, נאָך אַלעמען, זיי זײַנען גוט פֿאַרזאָרגט, קיין היפּאָטעק דאַרפֿן זיי נישט, זיי זענען גרייט צו קויפֿן די דירה אַזוי ווי זי שטייט און גייט פֿאַר מזומן געלט, וואָס נאָך דאַרף מען?

איינער פֿון די פֿאַרוואַלטערס האָט זיי אונטערגעטראָגן דאָס לעצטע פֿראַגעלע: „צו וואָס טויג אײַך צו וווינען דאָ צווישן אונדז?‟

ווי איינער זאָגט, גייט אײַך מיט אַ טיר ווײַטער, איר פּאַסט זיך נישט אַרײַן אין אונדזער געזעלשאַפֿט.

מוניעלע האָט זיך אַוועקגעשטעלט ווי אַ סאָלדאַט, אויסגעגלײַכט די פּלייצע און דערלאַנגט סחורה:

„וועמען דאַרף מען דאָ אָפּגעבן רעכענונג צוליב וואָס און צוליב ווען? איך האָב מײַנע יונגע יאָרן אָנגעוווירן בײַ די דײַטשן אין אַ בונקער, זיך באַהאַלטן אין שטרוי בײַ די אוקראַיִנער שׂונאי־ישׂראל, מ’האָט פֿאַר מײַנע אויגן דערשאָסן מײַן מאַמען, איך בין געבליבן מיטן טאַטן אין פֿעלד און זיך דערנערט אויף מערעלעך וואָס זײַנען געוואַקסן אין פֿעלד, נישט געוווּסט צי די ביקסן וואָס זוכן אונדז אַרום געהערן צו די דײַטשן אָדער צו די אוקראַיִנער. און איר, איבערגעפֿרעסענע און אָנגעזשליאָקעטע אַמעריקאַנער גבֿירים דערוועגן זיך אונדז צו פֿרעגן פֿאַרוואָס מיר ווילן וווינען אויף פֿיפֿטער עוועניו? בעסער אויף פֿיפֿטער עוועניו ווי אויף אַ שטרויענעם דאַך!…‟

נישט בחינם האָבן די מולטי־מיליאָנערן נאָך מוניעלעס אויסברוך געפֿונען זייערע צונגען און באַוויליקט דאָס פאָר־פֿאָלק, ניצול געוואָרענע פֿון חורבן און מע האָט גוט געהײסן זייער פֿאָרשלאָג. זיי האָבן זיך אויפֿגעהויבן און געדרוקט מוניעלעס הענט מיט די רייד: „זײַט באַגריסט צו אונדזער און אײַער הויז און זאָל אײַך ווויל באַקומען!‟