אַ קרייצצוג אין מאַנהעטן

A Crusade in Manhattan


פֿון דזשאָרדין קוציק

Published April 08, 2014, issue of April 25, 2014.

נאָך אַן אומגעהויער שטאַרקן ווינטער פֿון זאַווערוכעס און ברענענדיקע פֿראָסטן הייבט זיך שוין צוביסלעך אָן דער פֿרילינג בײַ אונדז אין ניו־יאָרק. און צוליב דעם, וואָס עס ווערט איצט וואַרעמער, בלײַבן די מענטשן לענגער אויף דער גאַס און מע זעט, אַז מע האָט מער צו טאָן איינער מיטן צווייטן. מיט אַ פּאָר טעג צוריק, אָנהייב אַפּריל, בין איך געזעסן אין „יונאָין סקווער פּאַרק‟ און געזען ווי די מענטשן דרייען זיך אַרום אין פֿאַרשידענע גרופּעס: מע מאַכט קונצן מיטן „סקייטבאָרד‟, און די „האַרע־קרישניקעס‟ פּלאַפּען זייער ענדלאָזער ניגון און קלאַפּן אויף פּײַקלעך. אַ גרופּע פֿון צענדליקער סבֿיבֿה־אַקטיוויסטן מאַכy אַ פּראָטעסט און פֿאַרשידענע קליינע באַנדעס יונגע־לײַט, ס׳רובֿ, אַ פּנים, סטודענטן פֿונעם דערבײַיִקן ניו־יאָריקער אוניווערסיטעט, „באָדן זיך‟ אויף דער זון. אַ מיטליעריקע פֿרוי מיט אַ פּאָפּוגײַ אויפֿן אַקסל גייט פֿאַרבײַ און סוחרים פּרובירן אויסצופֿאַרקויפֿן מאָדנע פֿליִענדיקע פּלאַסטישע שפּילעכלעך, וואָס זיי רופֿן אָן „העליקאָפּטערס‟. בקיצור, ס׳איז געווען אַ נאָרמאַלער פֿרילינג־טאָג אין מאַנהעטן, אַזאַ ווי מע האָט שוין לאַנג ניט געזען.

מיט אַ מאָל האָב איך דערזען אַ גרופּע פֿון הונדערטער יונגע־לײַט גייענדיק אויף דער 14סטער גאַס. אַפֿילו פֿון אַ בלאָק אַוועק האָט מען געקענט בולט זען, אַז עס האַנדלט זיך אין איין גרויסער כאָפּטע מענטשן ווײַל אַלע האָבן געטראָגן דעם זעלביקן בלויען סוועטער און געהאַלטן בראָשורן אין די הענט. די יונגע־לײַט זענען אַלע געווען אַרום 15 יאָר אַלט, אַזיאַטיש, און האָבן זיך „אָנגעטשעפּנט‟ אין די פֿאַרבײַגייער. פֿאַרכאַפּט פֿון דער מאָדנער סצענע, בין איך צוגעגאַנגען צו זיי, כּדי זיך צו דערוויסן וואָס אַזוינס טוט זיך (אפֿשר גאָר אַ פּאַראַד מיט עסנוואַרג?). איך האָב אָבער חרטה געהאַט וויבאַלד איך האָב געזען, אַז זיי זענען געווען אויף אַ מיסיע (אָדער „קרייצצוג‟ ווי זיי האָבן עס גערופֿן).

פֿאַרשטייט זיך, אַז אָט די מיסיע איז ניט געווען אַזש, ווי די בלוטיקע קרייצצוגן, וואָס די אייראָפּעער האָבן געמאַכט אויף מײַנע אָבֿות אין מיטלעלטער. אָבער קיין אײַנגענעמענע איבערלעבונג איז ער פֿאָרט ניט געווען. אויף שריט און טריט האָבן די „קרייצצוגער‟ אָפּגעשטעלט פֿאַרבײַגייער אויף דער גאַס און געפֿרעגט עפּעס אויף אַ שווער־אַקצענטירטן ענגליש. דאָס וואָס איך האָב לכתּחילה געהערט איז געווען „אַלע פֿליגן פֿון זינד‟ (All fly of sin) אָבער נאָכן גוט אײַנהערן זיך אַ פּאָר מאָל און וויסנדיק, אַז ווי אַ סך אַזיאַטיקער, פֿאַרפּלאָנטערן זיי R און L, האָב איך פֿאַרשטאַנען, אַז זיי האַלטן באמת אין איין זאָגן „צי ביסטו פֿרײַ פֿון זינד?‟ (?Are you free of sin).

ווען עס איז מיר קלאָר געוואָרן, אַז פֿון דעם המון וואָלט איך ניט געקענט אַנטרינען, האָב איך באַשלאָסן, אַז איך זאָל כאָטש אַ ביסל הנאה האָבן פֿון דער סיטואַציע און פּרובירן אַרײַנצולייגן אין איר אַ ביסל הומאָר. ווען מע האָט מיך אָפּגעשטעלט און געפֿרעגט, צי איך בין פֿרײַ פֿון זינד האָב איך געענטפֿערט, ווי אַ גוטער קריסט, „חלילה ניט. קיינער פֿון אונדז איז ניט פֿרײַ פֿון זינד.‟ מע האָט אויף מיר געשמייכלט, געהערט ווי איך רעד אויף זייער עוואַנגעליסטישן שטייגער און, אַ פּנים, געמיינט, אַז איך בין אַן אייגענער.

„צי האָסטו שוין אָנגענומען יעזוסן ווי דײַן פּערזענלעכן דערלייזער?‟ האָט מען מיך דערנאָך געפֿרעגט.

„חבֿרה‟, האָב איך געזאָגט „צי האַלט איר ניט, אַז ס׳איז אַ ביסל פֿרי, אָנצוהייבן מיט אַזעלכע פּערזענלעכע פֿראַגעס? בעסער איר זאָלט אָנהייבן ניט אויף אַזאַ דירעקטן אופֿן. רעדט, למשל, פֿונעם וועטער אָדער וועגן עפּעס אין דער נײַעס. אויב איר ווילט ראַטעווען אַמעריקאַנער נשמות, דאַרפֿט איר צו ערשט אַרײַנכאַפּן זיי אין אַ שמועס, וואָס האָט גאָרניט קיין שײַכות צו זייערע נשמות… פֿון וואַנען זענט איר, אַ שטייגער?‟ פֿאַרפּלעפֿט, האָט אַ גראָבער ייִנגל מיט לאַנגע האָר און אַ בינטל פֿאַרפֿאַלדעוועטע בראָשורן מיט בילדער אויף דער הילע פֿון ליכטיקע הימל־פּאַנאָראַמעס מיך געענפֿערט: