די טעג ווערט אַ סך געזאָגט און אָנגעשריבן וועגן אַ מאָדנער דערשײַנונג: דער נאַפֿט ווערט ביליקער. ס׳איז מאָדנע ווײַל לויטן שׂכל-הישר דאַרף נאַפֿט ווערן נאָר טײַערער אין דעם איצטיקן פּאָליטישן און עקאָנאָמישן קלימאַט, אָנגעזעטיקטן מיט כּלערליי קאָנפֿליקטן. וואָס זשע קומט דאָ פֿאָר?
זייער אַ וויכטיקע ראָלע שפּילט אין דעם ענין די וואַקסנדיקע אומאָפּהענגיקייט פֿונעם אַמעריקאַנער מאַרק. אַלץ מער נאַפֿט באַקומט מען אַרויס אין אַמעריקע גופֿא, און דאָס מיינט, פֿאַרשטייט זיך, אַז דער אימפּאָרט פֿון דער דאָזיקער וויכטיקער סחורה פֿאַלט. מע רעדט וועגן דעם, אַז די פֿאַראייניקטע שטאַטן וועט אין קורצן אָניאָגן סאַודיע. דערצו האָט ליביע אויך גענומען פֿאַרקויפֿן איר נאַפֿט. אין איראַק, ניט געקוקט אויף אַלע טרויעריקע נײַעס וואָס קומען אָן פֿון דאָרטן, בלײַבן די נאַפֿט-רײַכע געגנטן אין די הענט פֿון דער רעגירונג צי פֿון די קורדן.
די ווילדע שטיק פֿון פּוטינס רעזשים שרעקן ניט די לײַט, וועלכע באַשעפֿטיקן זיך מיטן מיסחר פֿון נאַפֿט. ניט געקוקט אויף פּוטינס נטיה צו רעכענען זיך ווייניק מיט עקאָנאָמישע פֿאַקטאָרן, איז ער, פֿון דעסטוועגן, ניט אינגאַנצן אַראָפּ פֿון זינען; ער וועל דאָך ניט איבערלאָזן זײַן לאַנד אָן געלט. אַריבער אַ העלפֿט פֿון דעם רוסישן בודזשעט ווערט פֿינאַנצירט אַ דאַנק פֿאַרקויפֿן נאַפֿט און גאַז. נאַפֿט אַליין האָט אין יאָר 2013 געבראַכט אַ דריטל פֿונען רווח, וואָס דאָס לאַנד באַקומט פֿון עקספּאָרט. מאָסקווע קען אַזוי אָדער אַנדערש איבערלעבן כּלערליי סאַנקציעס, אָבער אָן דעם ענערגאָ-מיסחר וועט דאָס לאַנד זיך פּשוט שטיין אין געפֿאַר פֿון אַן עקאָנאָמישער קאַטאַסטראָפֿע. דאָס מאַכט רויִקער, און ממילא ביליקער, דעם מאַרק.
אין רוסלאַנד, אָבער, הערשט ניט קיין רויִקייט. אַפֿילו ניט קיין גרויסער שינוי אין די פּרײַזן, אין גאַנצן אויף עטלעכע פּראָצענט, קען זיך דאָרטן אָפּרופֿן מיט ערנסטע עקאָנאָמישע קאָפּווייטיקן, שאַפֿן לעכער אין דעם בודזשעט, בפֿרט נאָך אויפֿן פֿאָן פֿון אַזוי אויך ניט קיין פֿריילעכן מצבֿ. מע הערט שוין ניט פֿון מאָסקווע די אַמאָלקע רייד וועגן דעם, אַז רוסלאַנד האָט ניט געליטן פֿונעם קריזיס, וועלכער האָט אַרומגעכאַפּט די מערבֿדיקע וועלט. איצט, ווען די מערבֿדיקע וועלט גייט דווקא אַרויס פֿונעם קריזיס, איז רוסלאַנד אַרײַן אין אַן אייגענער רעסעסיע, און ווײַטער, ווען די סאַנקציעס וועלן זיך פֿילן אַלץ שטאַרקער, וועט זײַן נאָך שווערער.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.