(די 2 טע זײַט פֿון 3)
צוערשט, האָבן די אויספֿאָרשער געוואָלט שטעלן זייערע עקספּערימענטן אויף מאַלפּעס — חיות, וואָס זענען, לויט זייער אינטעלעקט, נאָענט צום מענטש. האָט זיך אַרויסגעוויזן, אַז די מאַלפּעס קאָסטן אַ סך געלט, און אַז די אָרגאַניזאַציע פֿון „עטישע באַהאַנדלונג פֿון חיות‟, וואָלט די דאָקטוירים דערגאַנגען די יאָרן. וואָס זשע טוט מען?
בײַ איינעם פֿון אונדזערע העלדן איז געווען אַ פּאַציענט, וואָלאָדיע, אַ ייִד, וואָס האָט געשטאַמט פֿון אוקראַיִנע. דער וואָלאָדיע האָט געהאַט אין אַ קיבוץ אַ… חזיר־פֿערמע. האָט דער פּאַציענט פֿאָרגעלייגט די ביידע דאָקטוירים מאַכן די עקספּערימענטן אויף אַ גרופּע חזירים אין אַ באַזונדערער שטאַל. אַגבֿ, די חזירים לויטן אינטעלעקט, זענען צווישן די חיות, אויפֿן צווייטן אָרט נאָך די מאַלפּעס.
אין גיכן האָבן די דאָקטוירים אין אַ באַזונדערער שטאַל־לאַבאָראַטאָריע אָנגעשטעקט אַ 10־12 חזירים מיטן מיקראָב Anti-Semitus. נאָר דאָס איז געווען בלויז אַ טייל פֿון זייערע אויספֿאָרשונגען. דורכצופֿירן פֿילזײַטיק די וויסנשאַפֿטלעכע אַרבעט, האָבן זיי צוגעצויגן וואָלונטירן, ייִדן פֿון פֿאַרשיידענע לענדער. צוערשט, האָט מען גענומען פּראָבעס אויפֿן מיקראָב Anti-Semitus אין די לענדער, וווּ עס וווינען ניט קיין ייִדן, צי זייער צאָל איז דאָרטן גאָר קליין. לויט די רעזולטאַטן פֿון די אַנאַליזן זענען די דאָקטוירים געקומען צום אויספֿיר, אַז די אײַנוווינער פֿון די לענדער, ווי למשל, יאַפּאַן, אַפֿגאַניסטאַן און אַנדערע, וווּ עס וווינען ניט קיין ייִדן, טראָגן סײַ־ווי־סײַ אין זיך דעם מיקראָב Anti-Semitus, נאָר די מיקראָבן זײַנען פּאַסיוו, געפֿינען זיך אין אַ שלאָפֿנדיקן צושטאַנד. זיי, ווײַסינקע לויטן קאָליר, שלאָפֿן ווי זויג־חזירימלעך און זעען ליכטיקע אַנטיסעמיטישע חלומות.
דערווײַל זענען די אָנגעשטעקט חזירים אויף דער פֿערמע געוואָרן אַקטיוו. אויב אין דער שכנותדיקער שטאַל האָבן די מיטברידער זייערע בלויז געגעסן און געשלאָפֿן האָבן די אָנגעשטעקטע חזירים גערוישט און געשריגן און געקוויטשעט, געשטעלט זיך אויף די הינטערשטע פֿיסלעך. וואָסי? — די ייִדן גיבן זיי ניט קיין מאַראַנצן; דאָך, האָבן די חזירים פֿון דער צווייטער שטאַל באַקומען די פֿרוכטן יאָ! (אין ישׂראל ווייסן די חזירים אַ טאָלק אין מאַראַנצן)…
אויפֿן צווייטן עטאַפּ, האָט מען גענומען פּראָבעס בײַ די אײַנוווינער פֿון די לענדער, וווּ עס לעבן ייִדן; דאָך, איז די עקאָנאָמישע און סאָציאַלע לאַגע אינעם לאַנד אַ שוואַכע. די אַנאַליזן האָבן געוויזן, אַז די, אַ ביסל שוואַרץ געוואָרענע Anti-Semitus־מיקראָבן, בײַ אַ סך מענטשן פֿון אַזעלכע לענדער זענען אַקטיוו און פֿאַרמערן זיך גיך אינעם אָרגאַניזם. זיי באַוועגן זיך אַהין־אַהער, אַהין־אַהער, שטעלן זיך אויף די הינטערשטע מיקראָבן־פֿיסלעך, גלײַך ווי זיי וואָלטן געזוכט מאַראַנצן. אין די אויגן בײַ אַזעלכע מענטשן ברענען פּחדימדיקע פֿײַערלעך…
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.