הינטער די קוליסן...

Backstage with the Yiddish Theater

אַ סצענע פֿון דער מוזיקאַלישער פֿאָרשטעלונג „אָדעסער געשיכטעס‟, אינעם ייִדישן טעאַטער אויף דאָרע וואַסערמאַנס נאָמען בײַם סעגאַל־צענטער אין מאָנטרעאָל
אַ סצענע פֿון דער מוזיקאַלישער פֿאָרשטעלונג „אָדעסער געשיכטעס‟, אינעם ייִדישן טעאַטער אויף דאָרע וואַסערמאַנס נאָמען בײַם סעגאַל־צענטער אין מאָנטרעאָל

פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published November 07, 2014, issue of November 21, 2014.

(די 3 טע זײַט פֿון 3)

„איר פֿאַרשטייט? די אינטאָנאַציע, דער טאָן, דאָס איז די וויכטיקסטע זאַך אין טעאַטער. דאָס זעלבע קען מען אָנווענדן צו דער דראַמע. איר באַנעמט וואָס איך זאָג?‟

דאָס אַקטריסעלע ציטערט אַזש פֿאַר שרעק: „ניין!‟

„איצט שטעלט זיך פֿאָר אַ פֿאָטאָגראַפֿיע, אַ בילד, אַ פּנים. נאָך אַלעמען, וואָס איז אַ פּנים? גאָרנישט! די וויכטיקע זאַך איז די נשמה. די נשמה פֿאַרמאָגט ליכט און שאָטן. אַ בלינדער אויף איין אויג זעט בלויז איין זײַט, אָדער דאָס ליכט אָדער דעם שאָטן, ווײַל איין אויג טויג נישט. דאָס זעלבע קען מען אויך זאָגן וועגן טעאַטער. דאָ קען מען נישט פּלאַפּלען, בעבען אָדער שטאַמלען. מען מוז זען ביידע זײַטן פֿון דער מטבע, הער זיך צו ווי עס דאַרף קלינגען:

„דאָס לעבן איז נישט מער ווי אַ פֿלינקער שאָטן,
אַ נעבעכדיקער שפּילער וואָס בלאָזט זיך אָן,
שוויצט אָפּ זײַן שעה אויף דער בינע און באַלד נישטאָ.
ס’איז אַ לעגענדע, פֿאַרפֿאַסט פֿון אַ מטורף,
פֿול מיט קלאַנג און צאָרן, וואָס באַצייכנט מיט זיך גאָרנישט!‟

„די צרה מיט אײַך, יונגע פֿרוי, איז וואָס איר קומט נישט אַרויף אויף דער בינע ווי אַ מענטש! איר מוזט דווקא אַרויספֿליִען פֿון אַ קוימען, אַ וואָלקן. איר פּלאַצט אַרויס מיטן גאַנצן פּולווער, וואָס איר פֿאַרמאָגט. איר זײַט נישט קיין אַקטריסע, איר זײַט אַ שטיק האָלץ, נישט מער ווי אַ קלאָץ מיט אויגן!‟

דאָס אַקטריסעלע האָט זיך אָנגעצונדן:

„אַ שטיק האָלץ, זאָגט איר? און וואָס זײַט איר, מיסטער קעסלער? אַ משוגענער הונט מיט אויערן! אַ שטיק פֿלייש מיט אויגן אויף צוויי פֿיס! אַ יאַשטשערקע מיט פֿיש־אויגן! איר רעדט ווי אַ שטיוול פֿול מיט בלאָטע!!!‟

דאָ האָט זיך קעסלער איבערגעוועקט:

„אָט דאָס זוך איך דאָך אין אַן אַקטריסע. גוט! גוט! מיר שפּילן שעקספּירן, וועסט ווערן איינע פֿון אונדז.‟