אַ בריוו פֿון מיזרח־ירושלים

A Letter From East Jerusalem

Getty Images

פֿון נעמי זעוועלאָף (Forward)

Published November 11, 2014, issue of December 05, 2014.

מיט עטלעכע וואָכן צוריק, האָב איך געפּרוּווט אָנשרײַבן אַן אַרטיקל, אָבער מײַנע געדאַנקען זענען כּסדר איבערגעריסן געוואָרן צוליב די קלאַנגען אַרום מיר: אַ מיליטערישער העליקאָפּטער, דאָס וואַרפֿן צינדפֿלעשער, באַטויב־גראַנאַטן, און די סירענעס פֿון אַמבולאַנסן.

פֿון דער דירה איבער מיר האָב איך פּלוצלינג דערהערט דאָס ריטמישע סקריפּען פֿון די בעט־ספּרונזשינעס. מײַן שכן, אַ דײַטשער ראַטיר־אַרבעטער, האָט אַ פּנים געפּרוּווט אַרײַנכאַפּן אַ ביסל סעקס מיט זײַן חבֿרטע.

אָט דאָס איז די רעאַליטעט פֿו אַבו טאָר.

דאָס איז געווען דער טאָג, וואָס די ישׂראלדיקע פּאָליציי האָט דערשאָסן דעם 32־יאָריקער פּאַלעסטינער מאָאַטאַז העדזשאַזי, נאָך זײַן אַטענטאַט אויפֿן רעכט־ליניקן אַקטיוויסט, יהודה גליק.

כ׳האָב זיך אַריבערגעקליבן אַהער פֿון ניו־יאָרק צוליב מײַן ערשטער אויסלענדישער אויפֿגאַבע ווי דער מיטל־מיזרחדיקער קאָרעספּאָנדענט פֿונעם Forward. אַבו טאָר איז אַ געגנט דרום פֿון דער אַלטער שטאָט, וווּ עס וווינען סײַ אַראַבער, סײַ ייִדן. א באַקאַנטע מײַנע, מאַיאַ, האָט מיר נאַרײַעט די דירה.

אינעם טאָג וואָס איך האָב זיך אַרײַנגעצויגן, האָט מאַיאַ מיך באַקענט מיט דער ישׂראלדיקער באַלעבאָסטע פֿונעם הויז. זי איז געזעסן בײַ אַ פּלאַסטיש טישעלע אין גאָרטן, צוזאַמען מיט איר פּאַלעסטינער סטראָזש. זי איז 74 יאָר אַלט, און וווינט איר גאַנץ לעבן אין ירושלים. זי האָט געטראָגן זונברילן און גערייכערט אַ פּאַפּיראָס. „כ׳האָף, אַז דו וועסט דאָ זײַן צופֿרידן,‟ האָט זי געזאָגט.

מאַיאַ האָט מיך געפֿירט צו אַן אָרט לעבן אַ גריכישן מאָנאַסטיר, פֿון וואַנען מע קריגט אַ גוטן אויסבליק איבער דער געגנט: די אַלטע שטאָט אויף צפֿון, דער הר־הבית וואָס האָט געגלאַנצט אויף דער זון, דער בעטאָנענער מויער אין דער ווײַטנס.

מיר האָבן אויך געזען פּאַלעסטינער הײַזער מיט שוואַרצע וואַסער־טאַנקען אויף די דעכער — וואַסער איז אַ זעלטענע זאַך אין די פּאַלעסטינער געגנטן. הגם מאַיאַ און איר מאַן וווינען שוין דרײַ יאָר אין אַבו טאָר, זענען זיי אַהינגעגאַנגען בלויז איין מאָל: צו קויפֿן ברויט פּסח־צײַט.

דער ייִדישער טייל פֿון אַבו טאָר, וווּ איך וווין, באַשטייט פֿון אימפּאָנירנדיקע שטיינענדיקע דירות־הײַזער. אויף יעדן בנין שטייט דער נאָמען פֿונעם אייגנטימער פֿון הויז און דער נומער פֿון הויז אויף אַ דעקאָראַטיוון טאָוול. אויטאָס וואָס געהערן צו דער „יו־ען‟ און דעם „אייראָפּעיִשן פֿאַרבאַנד‟, פֿאָרן איבער די געשלענגלטע געסלעך; קעץ דרייען זיך אַרום, און חסידישע מענער פֿאָרן אויף „סעגווייס‟ (מאָנאָ־ציקלען).