צום דריטן יאָרצײַט פֿון חנה קופּער

Remembering Adrienne Cooper

דער פּאָרטרעט פֿון חנה קופּער, געצייכנט פֿון עריק דרוקער (לינקס); דזשעני ראָמיין בעת איר פֿאָרשטעלונג מיטן קאָלעקטיוו „גרויסע קליינע ווערק”
דער פּאָרטרעט פֿון חנה קופּער, געצייכנט פֿון עריק דרוקער (לינקס); דזשעני ראָמיין בעת איר פֿאָרשטעלונג מיטן קאָלעקטיוו „גרויסע קליינע ווערק”

פֿון דזשאָרדין קוציק

Published January 04, 2015, issue of January 23, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

נאָכן ליאַלקע־שפּיל זענען אויפֿגעטראָטן צוויי מאָדערנע טענצערינס, מיטשעלאַ לינד און אַליציאַ גערשטיין, וואָס האָבן געטאַנצט אויף שטאָלצן. זייער טאַנץ, „דאָס דערמאָנען, פֿאַרגעסן, און געפֿינען‟ האָט געדויערט אַרום 20 מינוט און פֿאָרגעשטעלט אַ ריי קינסטלערישע באַוועגונגען, וואָס האָבן אַרויסגעהויבן זייערע אַקראָבאַטישע פֿעיִקייטן. די טענצערינס האָבן ממש געוואָרפֿן איינע די אַנדערע, לאַנדנדיק דערבײַ שטענדיק אויף זייערע שטאָלצן.

נאָכן טאַנץ איז אויפֿגעטראָטן דער באַקאַנטער קאַריקאַטוריסט און צייכענער עריק דרוקער, וואָס צייכנט אָפֿט די הילעס פֿונעם פּרעסטיזשפֿולן זשורנאַל „דער ניו־יאָרקער‟. אַן אויפֿגעוואַקסנער אויפֿן „לאָוער איסט סײַד‟ אין די 1960ער און 1970ער יאָרן, האָט דרוקער אָנגעהויבן זײַן קינסטלערישן וועג דורכן צייכענען פּלאַקאַטן פֿאַר פּאָליטישע גרופּעס און שאַפֿן קאַריקאַטורן פֿאַר לינקע אונטערערדישע אויסגאַבעס. אַ נאָענטער חבֿר פֿונעם פּאָעט אַלען גינזבורג, האָט דרוקער געשאַפֿן צייכענונגען צו באַגלייטן זײַנע לידער און געמאַכט אַן אַנימירטן פֿילם, באַזירט אויף גינזבורגס קאָנטראָווערסיעל ליד Howl (געוווי). האָט דרוקער געוויזן בילדער פֿון זײַן קונסט, געשפּילט באַנדזשאָ און געזונגען פֿאָלקס־לידער. ווי ער האָט דערקלערט, איז ער ראַדיקאַליזירט געוואָרן צוליב די צוזאַמענשטויסן צווישן די אײַנוווינער פֿון זײַן געגנט אין די 1980ער און דער ניו־יאָריקער פּאָליציי.

אין מיטן פֿון זײַן פֿאָרשטעלונג האָט דרוקער געוויזן בילדער פֿון זײַן רײַזע אין עזה, וווּ ער האָט געלערנט קינדער קונסט און געמאַכט וואַנט־צייכענונגען אויף די הײַזער. בשעת דעם, וואָס ער האָט דערקלערט, ווי אַזוי די ישׂראלדיקע אַרמיי האָט שפּעטער צעשטערט די געגנט, און ער ווייסט ניט, וויפֿל פֿון די קינדער אין זײַנע בילדער זענען געבליבן לעבן, האָט עמעצער אין זאַל אים אָפּגעהאַקט, שרײַענדיק, ער זאָל בעסער דערמאָנען די ישׂראלים, וואָס זענען דערהרגעט געוואָרן דורך „כאַמאַס‟. נאָך דעם וואָס דרוקער האָט געזאָגט, אַז ער וועט „מאָרגן‟ ווײַזן בילדער פֿון די אַטאַקן קעגן ישׂראלים, האָט זײַן איבעררײַסער אים געשאָלטן מיט גראָבע קללות.

נאָך דער פּרעזענטאַציע פֿון עריק דרוקער האָט מען געמאַכט אַ הפֿסקה און אַ ריזיקע קאַפּעליע, וואָס איז באַשטאַנען פֿון אַ טוץ קלעזמאָרים, איז אַרויפֿגעקומען אויף דער בינע. בעת דער קאַפּעליע האָט זיך צוגעגרייט, האָט דער עולם נאָך אַלץ אַרומגערעדט די פֿריִערדיקע פּרעזענטאַציעס און אַ ביסל דעבאַטירט אַרום דער קאָנטראָווערסיע איבער דרוקערס רעדע. סוף־כּל־סוף האָט מען אָנגעהויבן שפּילן פֿאַרשידענע לידער פֿון דער „דרײַ־גראָשנס־אָפּערע‟ פֿון בערטאָלד ברעכט אין דער ייִדישער איבערזעצונג פֿון מײַקל וועקס. צווישן די זינגער זײַנען אויפֿגעטראָטן שׂרה גאָרדאָן, די טאָכטער פֿון חנה קופּער, דניאל קאַהן, פּסאָי קאָראָלענקאָ און עלינאָר ריסאַ.

בעת זײַן רעדע באַקומענדיק די אויסצייכענונג, האָט וועקס דערקלערט, אַז בלויז קופּער האָט געהאַלטן פֿון זײַן פּראָיעקט איבערצוזעצן די אָפּערע, און זי האָט אים ניט בלויז דערמוטיקט צו פֿאַרענדיקן די אַרבעט, נאָר זי האָט אײַנגערעדט אַנדערע, זיי זאָלן העלפֿן די פּיעסע אויפֿצופֿירן. „חנה האָט בכלל געהאָלפֿן אַרײַנצוברענגען ייִדישע קולטור דורך דער הינטערשטער טיר, דורכן אַרײַנשמוגלען אַזעלכע ווי איך, וואָס האָבן ניט געהאַט קיין צוטריט צו די בכּבֿודיקע אינסטיטוציעס, און אונדז געבן אַ געלעגנהייט צו שאַפֿן מאָדערנע ייִדישע קונסט‟.

נאָך דער פּראָגראַם האָט מען אָפּגערוקט אַלע בענקלעך און סטיוו ווײַנטרויב האָט אָנגעפֿירט מיט טענץ, בעת אַ קליינע קאַפּעליע האָט געשפּילט. מע האָט געטאַנצט ביז שפּעט בײַ נאַכט, ביז כּמעט 12 אַזייגער. נאָכן לאַנגן אָוונט איז דער עולם אַהיימגעפֿאָרן אַ מידער, אָבער אַ צופֿרידענער.