(די 2 טע זײַט פֿון 2)
אין משך פֿון צװײ װאָכן טרעפֿט מען זיך מיט חשובֿע אונגערישע פּאָליטיקער, קאָמערסאַנטן און קולטור־טוער. די נסיעה נעמט אױך אַרײַן אַן אַרױספֿאָר אין סערביע אָדער סלאָװאַקײַ, װוּ מע באַקענט זיך מיט אַ חבֿרה יונגע אונגערן, װאָס פּרוּװן אױפֿצוהאַלטן זײער אידענטיטעט, שפּראַך און קולטור אין אַ פֿרעמד לאַנד. די נסיעה קאָסט 1,300 דאָלאַר, און די אַנדערע הוצאָות דעקן פּריװאַטע פּאַטראָנען און די אונגערישע רעגירונג. ס’איז װיכטיק צו דערמאָנען, אַז די גריכישע און אונגערישע פּראָגראַמען נעמען אָן אַפּליקאַציעס פֿון יעדן אײנעם, װאָס זײַנע עלטער־עלטערן האָבן אַ מאָל געלעבט אין גריכנלאַנד אָדער אונגערן. דאָס רובֿ פֿון די באַטײליקטע געהערן צום גריכישן אָדער אונגערישן פֿאָלק, אָבער מע דאַרף נישט זײַן קײן קריסט, כּדי מיטצופֿאָרן מיט די גרופּעס.
צװישן די אַנדערע פּראָגראַמען, װאָס מע האָט בפֿירוש באַזירט אױף „געבורטרעכט־ישׂראל“, איז „געבורטרעכט־אַרמעניע“, װאָס גיט די יונגע אַרמענער (פֿון 20 ביז 32 יאָר אַלט) פֿון צענדליקער לענדער די געלעגנהײט צו פֿאַרברענגען כאָטש פֿיר װאָכן אין דער אַלטער הײם, אַרבעטנדיק װי אַ װאָלונטיר און לערנענדיק זיך די אַרמענישע שפּראַך. נישט געקוקט אױף דעם, װאָס טוריזם איז אַ װיכטיקער קאָמפּאָנענט פֿון דער נסיעה, איז „געבורטרעכט־אַרמעניע“ גיכער אַ פּראָגראַם פֿאַר ציװילדינסט.
אַז מע רעדט װעגן די פּאַראַלעלן צו „געבורטרעכט“, איז כּדאַי צו דערמאָנען, אַז אױך די פּאַלעסטינער־אַמעריקאַנער האָבן די געלעגנהײט צו פֿאַרלאָזן זײער „גלות“ און פֿאָרן „אַהײם“, כאָטש אױף אַ פּאָר װאָכן. די אָנטײל־נעמער אין „Know Thy Heritage“ [באַקען זיך מיט דײַן קולטור־ירושה], װאָס װערט אונטערגעשטיצט פֿון דער „קריסטלעכער עקומענישער פֿונדאַציע אינעם הײליקן לאַנד“, פֿליִען קײן יאָרדאַניע און פֿאַרברענגען כּמעט 3 װאָכן אין בית־לחם, ירושלים, חבֿרון און אַנדערע צענטערס פֿון פּאַלעסטינער לעבן און קולטור.
די באַטײליקטע טרעפֿן זיך מיט פּאָליטיש־, קולטורעל־ און קאָמערציעל־טעטיקע פּאַלעסטינער, װאָס באַקענען זײ מיטן פּאַלעסטינער שטײגער־לעבן און װעלטבאַנעם. די פּראָגראַם נעמט אָן אַפּליקאַנטן פֿון פֿאַרשידענע לענדער, װאָס זענען אַלט 18 ביז 30 יאָר און שטאַמען פֿון אַ פּאַלעסטינער טאַטן אָדער מאַמען. (מוסולמענער און קריסטן װערן אָנגענומען אין אַ מער־װײניקער גלײַכער פּראָפּאָרץ.) װען זײ קערן זיך אום אַהײם, דינען זײ װײַטער װי אַמבאַסאַדאָרן סײַ פֿאַר פּאַלעסטינע, סײַ פֿאַר דער פּראָגראַם. דער פּרײַז איז אַן ערך 1,900 דאָלאַר, װאָס איז כּולל רעגיסטראַציע מיט אַהין־צוריק־בילעטן פֿון װאַשינגטאָן קײן אַמאַן.
אַז מע פֿאַרגלײַכט די דערמאָנטע פּראָגראַמען מיט „געבורטרעכט“, מערקט זיך די גרױסע ראָלע, װאָס די ישׂראלישע פּראָגראַם האָט געשפּילט אין דער אַנטװיקלונג פֿון אירע נישט־ייִדישע נאָכגײערס. כאָטש יונגע ייִדן זענען זיכער נישט די אײנציקע װאָס לײַדן פֿון אַ שטאַרקן װאַנדערלוסט, האָבן זײ, צום מערסטן, מצליח געװען בײַם פֿאַרװאַנדלען זײער „רעטורלוסט“ אין אַ מערקװערדיקער אינסטיטוציע. אין דעם פּרט זענען די ייִדן בלי־ספֿק אַ טוריסטישער אור־לגױים.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.