וועט דער „באַבילאָן 5‟ זיך אומקערן אויפֿן עקראַן?

Babylon 5 to Return in Movie Reboot?

דעלען, די אַמבאַסאַדאָרין פֿונעם פּלאַנעט מינבאַר (רעכטס), מיט דער קאָמאַנדירין סוזען איוואַנאָוואַ אויף דער קאָסמאָס־סטאַנציע „באַבילאָן 5‟
דעלען, די אַמבאַסאַדאָרין פֿונעם פּלאַנעט מינבאַר (רעכטס), מיט דער קאָמאַנדירין סוזען איוואַנאָוואַ אויף דער קאָסמאָס־סטאַנציע „באַבילאָן 5‟

פֿון יואל מאַטוועיעוו

Published April 23, 2015, issue of May 15, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 4)

וואָס שייך די ייִדישע אַקטיאָרן, איז אינעם „באַבילאָן 5‟ צום מערסטן באַקאַנט מיראַ פֿורלאַן, אַ ספֿרדישע פֿרוי פֿון זאַגרעב, קראָאַטיע, וועלכע פֿירט אויס איינע פֿון די צעטראַלע שטענדיקע ראָלעס — די אַמבאַסאַדאָרין דעלען פֿונעם פּלאַנעט מינבאַר. פֿורלאַן איז געבוירן געוואָרן אינעם יאָר 1955; אין יענער צײַט, איז זאַגרעב געווען אַ טייל פֿון דער קאָמוניסטישער יוגאָסלאַוויע. צוזאַמען מיט איר מאַן, דער סערבישער רעזשיסאָר גאָראַן גײַיִטש, איז זי אַנטלאָפֿן אינעם יאָר 1991 קיין אַמעריקע, צוליב די אומרוען און בלוטיקע נאַציאָנאַליסטישע מלחמות אין איר זיך־צעפֿאַלנדיקן היימלאַנד. צוליב איר אַקטיווער קענגערשאַפֿט צו דער מלחמה, האָבן די נאַציאָנאַליסטן זי געדראָט אומצוברענגען.

דער שאַפֿער פֿונעם סעריאַל, מײַקל סטראַזשינסקי, איז אַ נישט־ייִדישער אָפּשטאַמלינג פֿון פּוילישע קאַטוילישע אימיגראַנטן. זײַנע באָבע־זיידע האָבן נאָך דער רוסישער רעוואָלוציע פֿאַרלאָזט דעם שטח פֿונעם הײַנטיקן ווײַסרוסלאַנד. הגם דער רעזשיסאָר אַליין איז נישט אַ גלייביקער מענטש, באַציט ער זיך צו רעליגיעזע קולטורן, בפֿרט צו ייִדישקייט, מיט אַ באַזונדערן אינטערעס און דרך־ארץ. אין פֿאַרגלײַך מיטן אַטעיִסטיש געשטימטן „סטאַר־טרעק‟, ווערט אינעם „באַבילאָן 5‟ כּסדר דערמאָנט אַ געוויסע גײַסטיקע פֿילאָסאָפֿיע, לויט וועלכער די מענטשלעכע נשמה איז אַן אַנטפּלעקונג פֿונעם געטלעכן אין־סוף. אַזאַ פֿילאָסאָפֿיע איז באַזונדערס אַנטוויקלט צווישן די תּושבֿים פֿונעם דערמאָנטן פּלאַנעט מינבאַר, און קלינגט צומאָל גאַנץ ענלעך צו קבלה און חסידות; די מינבאַרער גלייבן אויך שטאַרק אין גילגולי־נשמות.

טעאָדאָר ביקעל אין דער ראָלע פֿון הרבֿ יוסף קאָזלאָוו (רעכטס); קלאַודיאַ קריסטשען, אין דער ראָלע פֿון דער קאָמאַנדירין סוזען איוואַנאָוואַ, צינדט אָן חנוכּה־ליכט אויף דער קאָסמאָס־סטאַנציע „באַבילאָן 5‟ (לינקס)
טעאָדאָר ביקעל אין דער ראָלע פֿון הרבֿ יוסף קאָזלאָוו (רעכטס); קלאַודיאַ קריסטשען, אין דער ראָלע פֿון דער קאָמאַנדירין סוזען איוואַנאָוואַ, צינדט אָן חנוכּה־ליכט אויף דער קאָסמאָס־סטאַנציע „באַבילאָן 5‟ (לינקס)

סטראַזשינסקי האָט בפֿירוש געשאַפֿן אַ היפּוך צו דער מאָנאָטאָנישער אַמעריקאַנער העגעמאָניע פֿונעם „סטאַר־טרעק‟. אין זײַן סעריאַל, בליט אויף אונדזער פּלאַנעט אַזאַ געפֿערלעכע קאָרופּציע, אַז די סטאַנציע „באַבילאָן 5‟, געשאַפֿן ווי אַ צווישן־פּלאַנעטישע דיפּלאָמאַטישע און געשעפֿט־מיסיע, אַ מין קאָסמאָס־ווערסיע פֿון דער „יו־ען‟, מוז זיך אָפּטיילן פֿון דער ערד־רעגירונג, און פֿאַראייניקן די פֿרעמד־פּלאַנעטישע ציוויליזאַציעס אין אַ מלחמה קעגן דער ערד.

די ערשטע סעריע איז אַרויס אויפֿן טעלעוויזיע־עקראַן אינעם יאָר 1993. אין דער געשילדערטער צוקונפֿט, האָט די קאַלטע מלחמה זיך נישט פֿאַרענדיקט מיטן נצחון פֿונעם אַמעריקאַנער עקאָנאָמישן מאָדעל. אינעם 23טן יאָרהונדערט קומט אין רוסלאַנד אויף די מעכטיקע נעאָ־קאָמוניסטישע באַוועגונג. פֿון דער צווייטער זײַט, ווערן די אַמעריקאַנער טעלעפּאַטן, וואָס זענען מסוגל צו לייענען די מחשבֿות בײַ אַנדערע מענטשן, זײַענדיק קרבנות פֿון פֿאַשיסטישע רדיפֿות, ווערן אַליין פֿאַרוואַנדלט אין אַ בפֿירוש פֿאַשיסטישן פּאָליטישן כּוח.