(די 3 טע זײַט פֿון 4)
די פּאָליטישע אידעאָלאָגיעס ווערן אינעם סעריאַל נישט געשילדערט מיט שוואַרץ־ווײַסע קאָלירן. די בפֿירושע קעגנערשאַפֿט צו קאָלאָניאַליזם און אומצוטרוי צו אימפּערישע רעגירונגען איז איינער פֿון די הויפּט־מאָטיוון. אַפֿילו די ערגסטע „באַרבאַרן‟ זענען נישט קיין שלעכטע, הגם זיי באַגייען צומאָל טעראָר־אַקטן און אַנדערע עקלדיקע מעשׂים צוליב פֿאַרשטענדלעכע כּוונות. פֿון דער צווייטער זײַט, איז אַפֿילו די סאַמע אַנטוויקלטע סיסטעם נישט אויטאָמאַטיש באַשיצט פֿון גענאָציד און דיקטאַטור.
ס׳איז כּדאַי צוצוגעבן אַ טשיקאַוון אומדערוואַרטן מאָמענט וועגן דעם סעריאַל. די קאָסמאָס־סטאַנציע טראָגט דעם נאָמען „באַבילאָן‟ נאָכן תּנ״כישן מגדל־בבֿל. להיפּוך צו די בויער פֿונעם לעגענדאַרן טורעם, וועלכע זענען צעשפּרייט געוואָרן איבער דער וועלט צוליב זייערע שלעכטע מעשׂים, און האָבן מער נישט געקאָנט זיך צונויפֿרעדן, האָט זיך דעם קאָסמישן „פֿינפֿטן בבֿל‟ אײַנגעגעבן צו פֿאַראייניקן די תּושבֿים פֿון פֿאַרשיידענע וועלטן, וואָס האָבן במשך פֿון הונדערטער יאָר זיך רוצחיש געקריגט.
ס׳איז טשיקאַווע, אַז אין אַ צאָל באַקאַנטע ספֿרים ווערט דער תּנ״כישער מגדל־בבֿל בפֿירוש באַטראַכט ווי אַ קאָסמאָס־שיף. רבי יהונתן אייבעשיץ, דער באַרימטער קלאַסישער תּורה־מפֿרש און מקובל, וועלכער האָט געוווינט אינעם 18טן יאָרהונדערט אין פּראָג און שפּעטער געדינט ווי אַ רבֿ אין דײַטשלאַנד, האָט ערנסט געגלייבט, אַז די בבֿלים האָבן געוואָלט זיך ראַטעווען פֿון אַ נײַעם מעגלעכן מבול אויף דער לבֿנה.
דער הויכער טורעם וואָלט געדינט, ווי אייבעשיץ דערקלערט אין זײַן באַקאַנטן ספֿר „תּפֿראת־יהונתן‟, ווי אַ קאָסמאָדראָם, פֿון וועלכן מע וואָלט געקאָנט זיך דערקלײַבן ביזן הימל אויף אַ ראַקעט. אינעם ספֿר ווערט גענוג רעאַליסטיש באַשריבן אַ קאָסמאָס-אַפּאַראַט; דעם מחברס טעאָריע שטעלט מיט זיך פֿאָר גאָר אַן אינטערעסאַנטן פֿריִיִקן מוסטער פֿון וויסנשאַפֿטלעכער פֿאַנטאַסטיק. די עצם־לעגענדע, לויט וועלכער דער מגדל־בבֿל האָט געקאָנט פֿליִען, און איז געווען באַשטעטיקט מיט כּמו־פֿאַנטאַסטישע כּישוף־טעכנאָלאָגיעס, איז אָבער אַ סך עלטער און טרעפֿט זיך בײַ אַ צאָל מיטל־עלטערלעכע מחברים, אַרײַנגערעכנט הרבֿ מנחם ציוני, אַן איטאַליענישער מקובל פֿונעם 15טן יאָרהונדערט.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.