(די 2 טע זײַט פֿון 2)
דערווײַל האָט זיך אויף איר אַראָפּגעלאָזט די מחנה מענער פֿון קאָנגרעס, אויך אירע קאָנקורענטן, וואָס זוכן עבֿירות פֿון אונטער דר’ערד אויף צו פֿאַרמיאוסן זי, דערנידעריקן און באַליידיקן זי און וואָס אין קאָרט שטייט.
אָבער הילאַרי איז נישט פֿון די טשיפּע זיבעלעך, זי קען זיך איר שטעטל אַליין באַשטיין. זי, ווי מיר האָבן עס שוין געזען, פֿאַרמאָגט אַמביציע אויף דער צונג און ס’רעשט אויף דער לונג. פּאָליטיק פֿליסט אין איר בלוט־שטראָם, זי אָטעמט פּאָליטיק, זי ווייסט גענוי מיט וועמען זי דאַרף דאָ גיין צום טיש. ס‘איז שוין נישט קיין סוד, אַז זי האָט געהאַט אַ האַנט אין ביל קלינטאָנס, איר מאַנס דערפֿאָלג ווי דער אַמעריקאַנער פּרעזידענט, וועלכער איז געבליבן באַליבט בײַם עולם ביזן הײַנטיקן טאָג.
דערווײַל האָב איך זיך אָנגעשטויסן אין אַ מעשׂה וועגן פֿרויען און דעם אימפּעראַטאָר אַלכּסנדר מוקדון, וועלכער האָט אײַנגענומען אַ וועלט, און דאָס איז פֿאַר אים נישט געווען גענוג. האָט ער צונויפֿגערופֿן זײַנע חכמים, עצה־געבער און שטערן־זעער, און זיי אָנגעזאָגט, אַז ער וויל זיך אַרויסלאָזן אײַננעמען אַפֿריקע. האָבן זיי אים געזאָגט, אַז אַפֿריקע געפֿינט זיך לעבן די הרי־חושך, און אַז ער וועט זיך מוזן אײַנהאַנדלען אײזלען אין לוביען, וועלכע זעען אין דער פֿינצטער, מיטנעמען מיט זיך קנוילן שטריק, און בײַם אומקערן זיך פֿון די הרי־חושך, זאָל ער פֿונאַנדערבינדן די קנוילן שטריק אויף צו וויסן ווי אומצוקערן זיך אַהיים.
איז אַלכּסנדר מוקדון אָנגעקומען קיין קאַרטיגען, אַ מדינה, וווּ עס האָבן געהערשט לויטערע פֿרויען, און געוואָלט מיט זיי פֿירן מלחמה. האָבן זיי אים אויסגעלאַכט:
„ביסט דאָך עפּעס אַ חכם אַלכּסנדר, און דאָ האַלטסטו זיך בײַם באַנאַרישן. ווײַל אויב דו וועסט געווינען, וועט מען אויף דיר זאָגן, אַז דו האָסט בלויז אומגעבראַכט פֿרויען. וועט מען פֿון דיר לאַכן, מ’וועט זאָגן, ׳דו הייבסט זיך אָן מיט פֿרויען? מיט פֿרויען גייסטו פֿאַרפֿירן מלחמה?׳ און דערצו וועט מען זאָגן, אַז דו האָסט די מלחמה קעגן פֿרויען גוט פֿאַרשפּילט…‟
האָט דער אימפּעראַטאָר באַפֿוילן אויפֿצושרײַבן אויף די טויערן פֿון קאַרטיגען:
„איך, אַלכּסנדר מוקדון, בין אַ נאַרישער קעניג. אָט בין איך געקומען קיין קאַרטיגען און די פֿרויען האָבן מיך געלערנט שׂכל!‟
לאָמיך אײַך אויסזאָגן אַ סוד פֿאַר גאַנץ בראָד, אויב פֿרויען וואָלטן געפֿירט די וועלט, וואָלטן מיר נישט אויסגעשטאַנען די געברענטע צרות פֿון די אַלע מלחמות און הריגות, ווײַל מיר, פֿרויען, פֿאַרגיסן בלוט בײַם ברענגען לעבן אויף דער וועלט, ווי קען מען עס אויסלעשן…
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.