אַ טאַבלעטן־שלינגענדיקע געזעלשאַפֿט

A Pill-Swallowing Society

Yehuda Blum

פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published July 10, 2015, issue of August 07, 2015.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

דאָ אין פֿלאָרידע קוקן די דאָקטוירים אַרויס אויפֿן עלטערן דור, וואָס מע קען זיי פֿאַרקויפֿן די „ברוקלין־בריק‟. דער עיקר, עלטערע מענטשן פֿאַרלאָזן זיך אויף זייערע דאָקטוירים, ווי אויף משיחן. משיח לײזט נישט אויס, און דאָס זעלביקע פֿונעם דאָקטער צו הערן.

דאָ אין פֿלאָרידע איז דער עלטערער דור נאַיִוו, באַגלויביק, און פֿון פֿרעגן שאלות איז שוין אָפּגערעדט. זיי געדענקען נאָך פֿון זייערע יונגע יאָרן, ווען מ’האָט זיך אויפֿן דאָקטער געקענט פֿאַרלאָזן. הײַנט טאָר מען זיך נישט פֿאַרלאָזן אויף איין דאָקטער, מען דאַרף נישטערן, וווּ די וועלט האָט אַן עק און געפֿינען אַ צווייטע מיינונג איידער מ’גייט אונטערן מעסער.

זעט אויס, אַז אַמעריטשקע גנבֿ איז אַזוי ווײַט דערגאַנגען, ביז זיי האָבן פֿאָרמירט אַ „פֿאַרמאַסוטיקל לאַבי‟ אין וואַשינגטאָן, און זיך אײַנגעהאַנדלט גרויס מאַכט. זיי לאָזן נישט אַרײַן קיין אַמעריקע בעסערע מעדיקאַמענטן, אַפֿילו, ווען זיי ווייסן גאַנץ גוט, אַז די אייראָפּעיִשע און ישׂראלדיקע פֿאַרמאַצעווטישע פֿירמעס אַרבעטן אויס אַ בעסערן הײל־מיטל. אַ סימן האָט איר: ווען איך האָב געגעבן ייִדיש קורסן אין אָקספֿאָרד אויף דער זומער־פּראָגראַם, האָב איך זיך אַרומגעקוקט, אַז איך האָב פֿאַרגעסן מיט זיך מיטצונעמען מײַן צאָן־פּאַסטע פֿון אַמעריקע. בין איך אַרײַן אין אַ דערבײַיִקער אַפּטייק און געבעטן צאָן־פּאַסטע. זאָגט מיר דער אַפּטייקער:

„מיר האָבן נישט קיין אַמעריקאַנער סחורה, איך קען אײַך בלויז פֿאַרקויפֿן די היגע צאָן־פּאַסטע.‟

„מהיכא־תיתי!‟ — האָב איך זיך דערפֿרייט, און אײַנגעהאַנדלט די סחורה. און וויסן זאָלט איר, אַז אַמאָליקע צײַטן האָב איך שוין יונגערהייט געהאַט אַ לאָך אין איין צאָן, און געמוזט עס פֿאַרריכטן; אויף אַ צווייטן האָט דער דענטיסט געמוזט אַדורכפֿירן אַ „רוט־קאַנאַל‟, דאָס הייסט, אַרײַנגיין צום צאָן דורך די יאַסלעס. אָבער זינט איך האָב זיך אײַנגעהאַנדלט די צאָן־פּאַסטע „עלגידיום‟, וואָס קומט פֿון אייראָפּע, און מ’קען עס באַקומען דורל דער אינטערנעץ, און ס’קאָסט אַ שיבוש, בין איך זעלטן בײַ אַ דענטיסט. איך האָב געראַטעוועט אַלע מײַנע ציין און שטאָלציר מיט זיי.

און פּרובירט, למשל, דאָ אַרײַנגיין אין אַפּטייק און שילדערן, אויף וואָס מען לײַדט און בעטן אַ הילף… וועט אײַך דער אַפּטייקער באַזינגען מיט יום־טובֿדיקע טענער:

„קודם, ברענג מיר אַ דאָקטערס רעצעפּט. צווייטנס, צו וועלכער מעדיצינישער פֿאַרזיכערונג־פֿירמע געהערט איר? און דריטנס, וועט עס אײַך קאָסטן אַ מאַיאָנטעק.‟

צום דענטיסט פֿאָרט מען קיין סאַן־דיעגאָ אָדער קיין מעקסיקע, נאָר אויך אין די לאַטײַן־אַמעריקאַנער לענדער, וווּ עס קאָסט אַ שיבוש. לעבט מען דאָך אָבער אין אַמעריטשקע, וווּ געלט האָט זיך פֿאַרוואַנדלט אין אַן אינדוסטריע, האַקט מען זיך קאָפּ אין וואַנט און מען לויבט דאָס לאַנד ביזן זיבעטן הימל.