אַ נײַע אַרומפֿאָרנדיקע אױסשטעלונג װעגן דעם משפּחה־לעבן פֿון אַנאַ פֿראַנק האָט זיך געעפֿנט בײַ דער „לאַם משפּחה ייִדישע־ביבליאָטעק‟ אין מעלבורן. מע קען זי באַזוכן במשך פֿון די קומענדיקע זעקס װאָכן. זי איז פֿריִער געװען צו גאַסט אין דער שטאָט לאָנסעסטאָן אין טאַזמאַניע. די אױסשטעלונג באַשטײט פֿון 7 קעמערלעך, װעלכע פֿאַרבינדן די פּערזענלעכע געשיכטעס פֿון די מיטגלידער פֿון אַנאַ פֿראַנקס משפּחה מיט די װעלט־געשעענישן, װעלכע האָבן באַאײַנפֿלוסט זײער לעבן. די אױסשטעלונג איז צוגעגרײט געװאָרן פֿונעם „אַנאַ פֿראַנק הױז אין אַמסטערדאַם.
דער מעלבורנער ישיבֿה־צענטער האָט פֿאַרעפֿנטלעכט אַן אַנאָנס אין דער אױסטראַלישער ייִדישער װאָכנשריפֿט אין װאָס ער מעלדעט זײַן בקשה אַז יחידים און גרופּעס פֿונעם ייִדישן אַרום װעלכע װילן העלפֿן דעם צענטער זאָלן טײלן זיך מיט זײערע פֿירלײגן פֿאַר דער װײַטערדיקער אָנפֿירונג פֿונעם מעלבורנער ישיבֿה־צענטער. ער גיט אױך איבער די נעמען פֿון די מיטגלידער פֿון זײַן נײַעם אױספֿיר־ראַט און זײַן װעבזײַט.
די מיטגליד־אָרגאָניזאַציעס פֿונעם ייִדישן קהילה-ראַט פֿון װיקטאָריע װעלן אָפּשטימען מאָנטיק בײַ נאַכט װעגן דער אַפּליקאַציע פֿון „קשת אױסטראַליע‟ צו װערן אַ מיטגליד פֿונעם ראַט. „קשת‟ איז אַ גרופּע ייִדישע האָמאָסעקסואַליסטן, לעזביאַנקעס, בײַ־סעקסואַליסטן און טראַנס־סעקסואַליסטן. כּדי אָנגענומען צו װערן װי אַ מיטגליד פֿון דער ייִדישער דאַך־אָרגאָניזאַציע דאַרפֿן 2/3 פֿון די מיטגלידער מסכּים זײַן. כאָטש די אָרטאָדאָקסישע שיל אין סט. קילדאַ האָט שױן געמאָלדן אַז זי װעט שטימען פֿאַר „קשת‟, האָט דער ראַט פֿון אָרטאָדאָקסישע שילן אין װיקטאָריע געזאָגט, אַז זײַנע מיטגלידער האָבן נאָך נישט באַשלאָסן װי אַזױ זײ װעלן שטימען. דער פֿאַרבאַנד פֿון ייִדישע סטודענטן אין אױסטראַליע, דער ציוניסטישער ראַט פֿון װיקטאָריע, די גרופּע „שטײט אױף‟, דער ייִדישער אַרבעטער־בונד און נישט־אָרטאָדאָקסישע שילן האָבן שױן געמאָלדן, אַז זײ װעלן אונטערשטיצן „קשתס‟ אַפּליקאַציע.
די אױסטראַלישע „לײבאָר‟־פּאַרטײ האָט אָנגענומען אַ נײַע רעזאָלוציע װעגן דער לאַגע אין מיטעלן מיזרח אױף איר נאַציאָנאַלער קאָנפֿערענץ. דער טעקסט שטיצט אונטער אַ צװײ־שטאַטישע לײזונג צום סיכסוך צװישן מדינת־ישראל און די פּאַלעסטינער, און אַנערקענט ישׂראלס רעכט צו לעבן זיכער און בשלום אינעם מיטעלן מיזרח. ער אַנערקענט אױך די אַספּיראַציעס פֿון די פּאַלעסטינער צו לעבן בשלום אין אַן אײגן לאַנד. דער טעקסט פֿאָדערט, אַז „כאַמאַס‟ זאָל אױפֿהערן שיסן ראָקעטן פֿון עזה און אַז מדינת־ישׂראל זאָל זײַן אײַנגעהאַלטן אין אירע אָפּרופֿן אױף די ראַקעטן.
דער נײַער טעקסט פֿאָדערט אױך, אַז אַ פּאַלעסטינישע מלוכה דאַרף זײַן דעמיליטעריזירט. ער רופֿט די ישׂראלדיקע רעגירונג אױפֿצוהערן בױען ייִדישע זידלונגען אױפֿן מערבֿ־ברעג. גלײַכצײַטיק טאַדלט ער יעדן בויקאָט פֿון דער מדינה. ער טאַדלט פּרעמיער מיניסטער נתניהוס אױסשליסן די מעגלעכקײט, אַז אַ פּאַלעסטינישער מלוכה זאָל אײַנגעפֿירט װערן און אױך זײַנע ראַסיסטישע באַמערקונגען. ער שטרײַכט אונטער אַז אַ פּאַלעסטינישע מלוכה װאָלט געדאַרפֿט אַנערקענען מדינת־ישראל און אַז די מדינה װעט מוזן אַנערקענען אַ פּאַלעסטינישע מלוכה מיט דער האָפֿענונג, אַז דאָס װעט דערפֿירן צו שלום און זיכערהײט אין מיטעלן מיזרח.
די רעזאָלוציע חזרט איבער דעם צוגאַנג פֿון דער לעצטער „לײבאָר‟־רעגירונג אין לאַנד, װאָס פֿאָדערט, אַז אַן אָפּמאַך צװישן ישׂראל און די פּאַלעסטינער זאָל זײַן באַזירט אױף די גרענעצן, װעלכע האָבן עקסיסטירט פֿאַר 1967 און אַז עס װעט זײַן נײטיק צו בײַטן זיך מיט געװיסע שטחים.
ייִדישע „לײבאָר‟ פּאַרלאַמענטאַריער האָבן פֿאַרעפֿנטלעכט אַרטיקלען אין דער נאַציאָנאַלער ייִדישער װאָכנשריפֿט װעגן דער רעזאָלוציע. זײ שטרײַכן אונטער, אַז „לײבאָר‟ װעט נאָר אַנערקענען אַ פּאַלעסטינישע מלוכה אױב די פּאַלעסטינער װעלן אַנערקענען אױסטראַליעס פֿאָדערונג, אַז מדינת־ישׂראל זאָל קענען לעבן בשלום און זיכער אינעם מיטעלן מיזרח.
פֿאָרשטײערס פֿון דער ציוניסטישער באַװעגונג אין אױסטראַליע האָבן געטאַדלט די רעזאָלוציע, זאָגנדיק, אַז זי איז אײן־זײַטיק, כאָטש זײ האָבן באַגריסט אַ טײל פֿון אירע פּרטים. דער אױסטראַליע/ישׂראל און ייִדישע ענינים ראַט האָט זיך געזאָרגט, אַז די רעזאָלוציע קען שטערן שמועסן װעגן אײַנפֿירן אַ יושרדיקע צװײ־שטאַטישע לײזונג. דער פּרעזידענט פֿון דער ציוניסטישער פֿעדעראַציע פֿון אױסטראַליע זאָגט אַז די רעזאָלוציע גיט בײדע צדדים אין מיטלען מיזרח אַ „מאָראַלישע עקװיװאַלענץ”. דער פּרעזידענט פֿונעם ציוניסטישן ראַט פֿון װיקטאָריע האָט באַגריסט די עלעמענטן פֿון דער רעזאָלוציע װעלכע שטיצן אונטער מדינת־ישׂראל. דערצו האָט ער געטאַדלט דאָס װאָס ער באַצײכנט װי פּרטים װעלכע „ פֿאַרשטאַרקן דעם מיטאָס אַז בלױז ישׂראל דאַרף ענדערן איר אױפֿפֿירונג כּדי צו שליסן שלום מיט אירע שכנים”. דער פּרעזידענט פֿון דער גרופּע עמינו האָט געעצהט אַז ייִדישע אָרגאָניזאַציעס זאָלן געדענקען אַז דער טעקסט איז אַ פּאָליטישער קאָמפּראָמיז װאָס איז „װײניקער עקסטרעם װי מע האָט אָריגינעל דערװאַרט” און װײַל „ייִדן דאַרפֿן פֿאַרשטאַרקן זײערע אונטערשטיצערס אין דער לײבאָר פּאַרטײ און דורך דעם אַנטדעקן די אין דער לײבאָר פּאַרטײ װעלכע האָבן אַן עלסטרעמע אָבצעסיע מיט קריטיקירן ישׂראל”.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.