פּובליציסטיק

אַ לעבן לאַנג אין שול

A Lifetime in School

פֿון איציק בלימאַן

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

נאָך אַ װיכטיקער בײַט, װאָס מערקט זיך אין דער געשיכטע פֿון מײַן דערציִונג, איז געװען מײַן מגולגל װערן אין אַ דערציִער. װי אַ ביזגראַדויִר־סטודענט בין איך געװאָרן אַ פֿרײַװיליקער ייִדיש־לערער אין סטענפֿאָרדער הילל־הױז, װוּ איך האָב געלערנט אײן מאָל אַ װאָך אױף זײער אַן אומפֿאָרמעלן אופֿן. ערשט שפּעטער, װי אַ טײל פֿון מײַן פּראָפֿעסיאָנעלער טרענירונג אין לינגװיסטיק, האָב איך געלײענט אַ קורס אין דער סאָציאָלינגװיסטיק. ס’איז אַ ביסל שװער זיך צוגעװוינען צום סטאַטוס פֿון אַ לערער. צום גליק, האָב איך געהאַט קײן עין־הרע גענוג דערפֿאַרונג מיט הײם־אַרבעט, אַז דאָס שרײַבן נײַע פֿראַגעס און געבן צײכנס איז מיר אָנגעקומען גרינג. ס’איז געװען אַ מחיה צו שטײן פֿאַר אַנדערע און אױספּרוּװן פֿאַרשידענע לערן־מעטאָדן, װאָס איך האָב געירשנט פֿון מײַנע בעסטע לערערס.

נו, איך מוז זיך אױך מודה זײַן, אַז אַ מאָל פֿרעג איך זיך, צי ס’איז געװען דער ריכטיקער באַשלוס זיך צו לערנען אַזױ לאַנג אין אוניװערסיטעט? ס’רובֿ פֿון מײַנע נאָענטסטע חבֿרים זענען שױן נישט קײן סטודענטן, פֿאַר װאָס זשע בין איך געבליבן אין דער אַקאַדעמיע? װי גלײַכט זיך מײַן לעבנס־שטײגער מיט זײערן? איך האָב קײן מאָל נישט געהאַט קײן ערנסטע גאַנצטאָגיקע שטעלע, קײן מאָל נישט געהאַנדלט אױפֿן מאַרק, קײן מאָל נישט געדאַרפֿט פֿאַרקױפֿן סחורה. ס’איז מיר קײן מאָל נישט אײַנגעפֿאַלן, אַז איך זאָל פּשוט אױפֿהערן צו אַרבעטן פֿינף אַ זײגער, װײַל איך האָב צו פֿיל צו דערלײדיקן אין אָװנט. אָבער פֿון דער אַנדערע זײַט, זענען דאָ אָן אַ שיעור מעלות, װאָס מע מוז נעמען אין באַטראַכט. צװאַנציק יאָר אין שול הײסט, צװאַנציק זומער־װאַקאַציעס, װאָס איך האָב טאַקע אױסגעניצט אױף צו זען די װעלט. די בעסטע לערערס און ביבליאָטעקן זענען מיר שטענדיק געװען צוטריטלעך. װי אַ גראַדויִר־סטודענט קען איך אַלײן באַשטימען מײַן צײַטפּלאַן, זיך אױפֿװעקן, װען נאָר איך װיל, און זיך לײגן שלאָפֿן, װען נאָר איך װיל. איך בין אַזאַ מענטש, װאָס האָט ליב צו מאַכן שבת פֿאַר זיך.

אָבער די הױפּט־סיבה, װאָס איך האָב געװאָלט בלײַבן אין דער אַקאַדעמיע, איז געװען מײַן ליבשאַפֿט צו נײַע אינטעלעקטועלע אַנטדעקונגען. איך האָב ליב זיך צו פֿאַרטיפֿן אין מײַנע אײגענע געדאַנקען, פֿאָרמולירן היפּאָטעזן און צוקלערן די עמפּירישע מעטאָדאָלאָגיע, װאָס איך דאַרף, בכדי אױסצופּרוּװן (אין די מערסטע פֿאַלן, אָפּצופֿרעגן) די אײגענע היפּאָטעזן. איך האָב ליב איבערצוגעבן אַנדערע, סײַ פֿאָרשערס, סײַ נישט־ספּעציאַליסטן, די װיכטיקײט פֿון מײַנע אױספֿירן; און איך האָב ליב, װאָס מײַנע אינטערעסן אין ייִדישער לינגװיסטיק, פֿאַרבינדן מיך מיט ברײטערע קהילות — אַ טײל גרעסערע, אַ טײל קלענערע — פֿון איבערגעגעבענע אַקאַדעמיקערס, װאָס אינטערעסירן זיך מיט מײַן אַרבעט, פּונקט װי איך אינטערעסיר זיך מיט זײער אַרבעט. איך װײס נישט, װוּהין די קומעדיקע צװאַנציק יאָר װעלן מיך פֿירן, הלװאַי װײַטער נישט ערגער!