וואָס וויל רוסלאַנד, און וואָס וויל ישׂראל פֿון רוסלאַנד?

What do Russia, and Israel, Want?

דער רוסישער פּרעזידענט וולאַדימיר פּוטין באַגריסט דעם ישׂראלדיקער פּרעמיער־מיניסטער בנימין נתניהו בעת אַ זיצונג אין פּוטינס רעזידענץ לעבן מאָסקווע
Getty Images
דער רוסישער פּרעזידענט וולאַדימיר פּוטין באַגריסט דעם ישׂראלדיקער פּרעמיער־מיניסטער בנימין נתניהו בעת אַ זיצונג אין פּוטינס רעזידענץ לעבן מאָסקווע

פֿון עמיל קאַלין

Published September 24, 2015, issue of October 16, 2015.

רוסלאַנד שטייט מיט ביידע פֿיס אויפֿן סירישע באָדן. איצט איז דער פֿאַקט שוין באַוווּסט. די מאַסקעס זענען געפֿאַלן; נישטאָ מער קיין „מיליטערישע כּוחות‟, „רעבעלן‟, און סאָלדאַטן מיט שוואַרצע זאָקן-מאַסקעס און שאר-ירקות. רוסלאַנד, נישט געקוקט אויף אַלערליי רייד און וווּנקן, שטייט נאָך אַלץ הינטער איר לאַנג־יאָריקן אַליִיִרטן — דער אַסאַד־משפּחה.

אַצינד, אַז אַסאַדן גייט גאָר שלעכט און די פֿאַרשיידענע, און פֿאַרשינדאַרטיקע גרופּעס פֿון רעבעלן באַדראָען ערנסט זײַן מאַכט אין דמשׂק, האָט רוסלאַנד באַשלאָסן צוצושיקן אירע כּוחות, כּדי צו סטאַביליזירן דאָרט דעם מצבֿ.

ערשטנס, פֿאַרוואָס, לויט די ישׂראלדיקע קוואַלן, האָט זיך רוסלאַנד אויפֿגעוועקט פּונקט איצט? פּשוט: די רעבעלן באַדראָען די דערפֿער אויף דער מיזרח־זײַט פֿון דמשׂק און דערנענטערן זיך צו דער שטאָט אויך פֿון מערבֿ, נאָכדעם, וואָס זיי האָבן אײַנגענומען כּמעט דעם גאַנצן סירישן גולן. דערצו באַדראָען זיי מיט ראַקעטן דעם שאָסיי נומער פֿינף, וואָס ציט זיך פֿון דמשׂק, גייט אַדורך כאַמאַ און כאָמס און ענדיקט זיך אין כאַלעס. אָט די טראַנספּאָרט־אַרטעריע פֿירט אויך צו די האַפֿנס פֿון לאַטאַקיאַ און טאַרטאָס און דעם אַלאַוויטישן קאַנט.

עס קען גרײַלעך זײַן, אַז פּוטין האָט אַ טראַכט געטאָן און באַנומען: אויב רוסלאַנד וועט זיך נישט צואײַלן און זיך נישט אַרײַנמישן אינעם ראַטעווען דעם צעפֿאַלענעם רעזשים, קען זיך טרעפֿן, אַז עס וועט גאָר אין גיכן נישט בלײַבן וועמען צו ראַטעווען; דערצו קאָן רוסלאַנד פֿאַרלירן איר מיליטערישע באַזע, און צוזאַמען מיט איר — דעם שליסל צום מיטעלן מיזרח.

ווי עס שײַנט אין דעם איצטיקן מאָמענט קאָנצענטרירן זיך די רוסישע כּוחות, איבערהויפּט, אינעם באַשיצן אַסאַדס הימלען. עס איז גאָר נישט קיין געזונטע סיטואַציע, וואָס אין די געוועזענע סירישע הימלען פֿליִען אַזוי פֿיל עראָפּלאַנען פֿון אַזוי פֿיל לענדער: אַמעריקאַנער, פֿראַנצויזישע, בריטישע, טערקישע, אַראַבישע, רוסישע און מסתּמא אויך ישׂראלדיקע — מערסטנס, אויפֿן דרומדיקן שטח.

עס איז דאָ אַ גרויסער ספֿק, צי די די רוסישע מיליטערישע כּוחות וועלן האָבן דערפֿאָלג. צי האָבן זיי טאַקע בדעה אײַנצונעמען גאַנץ סיריע, אָדער איז זייער ציל צו סטאַביליזירן די שוץ־ליניעס אין לאַנד? אײַנצונעמען איז דאָך איין זאַך, און באַשיצן איז אַ צווייטע זאַך; עס וועט קאָסטן רוסלאַנד גענוג טויטע זעלנער צו האַלטן די שוץ־ליניעס, ווי עס קאָסט „כעזבאָלאַ‟ צו האַלטן די גרענעץ צווישן לבֿנון און סיריע, און די שטחים אין קאַלאַמון־בערג.