אַ מענטש און זײַן שליחות

The Man and His Mission

פֿון מרים שמולעוויטש־האָפֿמאַן

Published January 22, 2016, issue of February 19, 2016.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

טובֿיה שילדערט די בעדויִנער, וועלכע באַוויינען זייער גורל, אָבער אין דער אמתן, לעבן אַ סך פֿון זיי ווי די לאָרדן, אין שיינע הײַזער, עקסקלוסיוו מעבל, ממש פּאַלאַצן, כאָטש דער אַרײַנגאַנג צום הויז זעט אויס ווי אַ חורבֿה, אָפּגעשליסן און אָפּגעריסן. די פֿינאַנציעלע סובסידיעס קומען פֿון דער „יו־ען‟, פֿון דעם אייראָפּעיִשן פֿאַראיין, פֿון דײַטשלאַנד, פֿון דער שווײץ און פֿון אַמעריקע, דער עיקר, פֿונעם ייִדישן גבֿיר דזשאָרדזש סאָראָס. שפּילט מען טעאַטער, מ’שטעלט אָן מדריכים און וועג־ווײַזער צו ווײַזן דער דרויסנדיקער וועלט זייער פֿאַרניכטעטע וועלט מיט די צעבראָכענע געצעלטן, וואָס דערמאָנען אין אָפּגעשלאָגענע הושענות.

טובֿיה כאַפּט אַ שמועס מיטן באַרימטן ישׂראלדיקן שרײַבער עמוס עוז, וועלכער צעקײַט פֿאַר אים די ייִדישע באַפֿעלקערונג אין לאַנד.

„זיי באַשטייען פֿון אַן אַמאַלגאַם־ייִדן. צווישן זיי די פֿרומע און די וועלטלעכע, די רעכט־געשטימטע און די לינקע; ייִדן, וואָס לעכצן נאָך שלום און די קאָלאָניסטן, וואָס האָבן זיך באַזעצט אויף די שטחים. מיר לעבן מיט אַראַבער אין איינעם און ייִדן פֿון אַ גאַנץ יאָר.‟

גדעון לוי, אַ קאָלומניסט אין „האָרץ‟, וועלכער יאָרן לאַנג האָט געווידמעט זײַן רובריק צו די פּאַלעסטינער, און אַטאַקירט די ישׂראלדיקע ממשלה, צה״ל און אויסגעגאָסן זײַן ביטער האַרץ אויף די קאָלאָניסטן, די פֿרומע ייִדן, וואָס האָבן זיך באַזעצט אין די שטחים.

גדעון לוי טענהט, אַז „מיר זײַנען געגליכן צו דרום־אַפֿריקע אין צײַט פֿון דער ׳אַפּאַרטײַד׳.‟ ער טוט זיך מודה זײַן, אַז ער רעדט נישט קיין אַראַביש, ווי זשע קען ער באַשרײַבן די ברוטאַלע באַציִונג צו זיי, ווען ער אַליין איז נישט באַקאַנט מיט זייער שפּראַך און קולטור…

טובֿיה קלערט אים אויף, אַז די אַראַבער זײַנען צוויי שפּראַכיק: איין שפּראַך צווישן זיך און די צווייטע — פֿאַר דער וועלט, פּונקט ווי „אַל דזשעזיראַ‟ — ראַדיאָ און טעלעוויזיע־פּראַגראַמען. פּונקט ווי יאַסיר אַראַפֿאַט פֿלעגט טאָן. ווען מע שטעלט צו גדעונען צו דער וואַנט מיט דער אַראַבישער ברוטאַליטעט קעגן אייגענע, דרייט ער זיך אַרויס מיטן אויסרייד, אַז וואָס זיי טוען צווישן זיך גייט אים נישט אָן, בעת ער גיט צו, אַז ער האָט נישט קיין איין פֿרײַנד פֿון צווישן די פּאַלעסטינעזער. ער קלערט אויף, אַז די ייִדן אין תּל־אָבֿיבֿ גלייבן נישט אין גאָט, זיי גלייבן אָבער, אַז גאָט האָט זיי צוגעזאָגט דאָס לאַנד.

מיר ייִדן זײַנען, אַ פּנים, אַן אויסנאַם פֿון אַ פֿאָלק. אונדזער מוח אַרבעט איבער־שעהן; מיר האָבן אַ שעפּ־לעפֿל אין די פּאָליטישע טעפּ פֿון דער וועלט און פֿאַרזוכן פֿון אַלעמען; מעגלעך דעריבער פֿאַרלירן מיר דעם צוטרוי צו אַהבֿת־ישׂראל און לאָזן זיך פֿאַרפֿירן פֿון שׂינאת־ישׂראל. דער עיקר, טובֿיה איז אָנגעזאַפּט מיט אַהבֿת־ישׂראל און וויל דערגיין צום וואָרצל פֿון דער וועלטס שׂינאה צו אונדז. דאָס איז זײַן שליחות.