אַ געפֿאַר אויף די גאַסן

Danger in the Streets

פֿון שבֿע כּהן

Published April 07, 2016, issue of April 29, 2016.

(די 2 טע זײַט פֿון 2)

די וויכטיקע תּל־אַבֿיבֿער גאַס אבן גבירול קען דינען ווי אַ מוסטער פֿון די דורכפֿאַלן פֿון סטעזשקעלעך. בלית־ברירה האָט די שטאָט געבויט די ביציקלעט־סטעזשקעלעך צווישן דעם טראָטואַר פֿאַר פֿוסגייערס און די אויטאָבוס־סטאַנציעס. צוליב דעם זײַנען די ביציקלעטן־סטעזשקעלעך זייער אָפֿט פֿול מיט מענטשן, וואָס וואַרטן אויף אויטאָבוסן, און די ביציקליסטן דאַרפֿן אַ נייג טאָן דעם „דישל‟ און פֿאָרן אַ שטיקל וועג אויפֿן טראָטואַר.

די שרעקלעכע אַקצידענטן ווערן דערציילט אין אַ פֿייסבוק־גרופּע „מחזירים את מדרכות ת״א להולכי רגל‟ אָדער אויף יִידיש: „גיט צוריק די טראָטואַרן פֿון תּל־אָבֿיבֿ צו די פֿוסגייערס‟. די לאָזונג פֿון דער גרופּע, אגבֿ, קומט פֿון שופֿטים כ״א:כ״ה - „בימים ההם אין מלך בישראל איש הישר בעיניו יעשה‟ — אין די טעג איז נישט געווען קיין קעניג אין ישׂראל, האָט יעדער מענטש געטאָן דאָס וואָס איז גלײַך אין זײַנע אויגן. כּמעט יעדן טאָג האָט מען אַ נײַע געשיכטע. נעכטן, למשל, האָט רמי ל. דערציילט, אַז ער איז געשטאַנען אויפֿן ראָג פֿון דיזענגאָף מיט גאָרדאָן, אַ צענטראַל אָרט אין תּל־אַבֿיבֿ מיט זייער אַ סך פֿוסגייערס, און האָט געזען ווי אַן עלעקטרישער ביציקלעט איז אַרײַנגעפֿאָרן אין אַן אַרבעטער מיט אַ וועגעלע און האָט אים פֿאַרוווּנדיקט.

נאָר אַ פּאָר טעג פֿאַר דעם האָט מען געהערט אַן עפּיזאָד פֿון אַ 49־יאָריקער פֿרוי וועלכע איז געפֿאַלן און זיך צעקלאַפּט דעם קאָפּ נאָך דעם וואָס אַ 20־יאָריקער וועלאָסיפּעדיסט האָט זי איבערגעפֿאָרן מיט זײַן עלעקטרישן ביציקלעט.

ביסלעכווײַז זעט מען סימנים, אַז דער מצבֿ גייט זיך פֿאַרבעסערן. אין מערץ האָט די ביוראָ פֿונעם אַדוואָקאַט אילן קענער דערלאַנגט דעם געריכט אַ קאָלעקטיוון אָנקלאָג קעגן דער מדינה צוליב דעם וואָס זי דערלאָזט קלייטן פֿון עלעקטרישע ביציקלעטן צו פֿאַרקויפֿן אַזאַ סחורה אָן אַקצידענט־פֿאַרזיכערונג. דער אָנקלאָג טענהט, אַז די פֿוסגייערס וואָס ווערן פֿאַרוווּנדיקט האָבן נישט קיין מיטל קאָמפּענסירט ווערן נאָך אַן אַקצידענט, אויב זיי זײַנען אונטער 18 יאָר אַלט אָדער אַרבעטער אויפֿן וועג צו דער אַרבעט. דעם ערשטן אַפּריל איז פֿאָרגעלייגט געוואָרן אַ נײַ געזעץ מיטן ציל צו פֿאַרבעסערן די זיכערהײט פֿון די טראָטואַרן. דאָס געזעץ וועט פֿאַרפֿליכטן די שטעט פֿון מדינת־ישׂראל צו קעמפֿן קעגן יענע, וואָס פֿאָרן צו גיך אויף די טראָטואַרן און אויך געבן די שטעט 500 מיליאָן שקל צו בויען ביציקלעט־סטעזשקעלעך.

צום סוף, האַלט איך אַז די איינציקע לייזונג איז צו טאָן ווי מײַן היימשטאָט ניו־יאָרק: פּשוט פֿאַרווערן עלעקטרישע ביציקלעטן. אויב מען וויל פֿאָרן ווי אַ מאָטאָרציקל זאָל מען קריגן אַ דערלויבעניש און פֿאָרן מיט אַ מאָטאָרציקל. אויב מען וויל פֿאָרן אויף אַ געוויינטלעכן ביציקלעט, זאָל מען קויפֿן אַ ביציקלעט און זיך בנוגענען מיט דעם. דער הײַנטיקער דוחק פֿון ישׂראלדיקע געזעצן איבער די עלעקטרישע ביציקלעטן איז פּשוט אַ חרפּה און אַ בושה.