(די 2 טע זײַט פֿון 2)
געוועזענער רעפֿיוזניק יוסף מענדעלעוויטש דערציילט וועגן די ייִדישע נאַציאָנאַלע באַוועגונגען אין ראַטן־פֿאַרבאַנד צו די אַנדערע נײַעס: דער נײַער מאָסקווער ייִדישער מוזיי און די ייִׅדישע סטודענטישע אָרגאַניזאַציע „הלל‟ האָבן בשותּפֿות דורכגעפֿירט אַ באַגעגעניש מיט יוסף מענדעלעוויטשן, וואָס איז אין די סאָוועטישע צײַטן געווען אַ רעפֿיוזניק און האָט אָנטייל גענומען אינעם אַזוי גערופֿענעם „אַעראָפּלאַן־פּראָצעס‟: אין 1970 האָט ער צוזאַמען מיט עטלעכע צענדליקער אַנדערע ייִדישע אַקטיוויסטן געפּרוּווט גנבֿענען אַ סאָוועטישן אַעראָפּלאַן און אַוועקצופֿליִען קיין ישׂראל. די באַטייליקטע פֿונעם פּראָצעס זענען אַרעסטירט געוואָרן און מע האָט זיי פֿאַרשיקט אין די לאַגערן. יוסף מענדעלעוויטש האָט פֿאַרבראַכט אין לאַגער 11 יאָר, פּרוּוונדיק אָפּצוהיטן רעליגיעזע טראַדיציעס. מענדעלעוויטש האָט דערציילט וועגן דעם פּראָצעס, וועגן די ייִדישע נאַציאָנאַלע באַוועגונגען אין ראַטן־פֿאַרבאַנד און וועגן דער פּאָליטיק פֿון דער סאָוועטישער מלוכה לגבי דער עליה קיין ישׂראל.
אַ ידיעה פֿון מאָסקווער בורגאָ־מײַסטערשאַפֿט: דאָרטן האָט מען אויסגעטיילט אַ שטח אין די אַזוי גערופֿענע „נײַע מאָסקווער‟ טעריטאָריעס אויף דרום־מערבֿ מאָסקווער געגנט וואָס זענען צוגעבונדן געוואָרן צו מאָסקווע — כּדי אויפֿצובויען דאָרטן געבײַדעס פֿון פֿיר רעליגיעס: פּראַוואָסלאַוויע, איסלאַם, בודיזם און יהדות. די מלוכה פּלאַנירט אויך צו בויען 50-40 ק״ם וועגן און אַ גרויסן פּאַרקפּלאַץ. דער פֿאַרטרעטער פֿון דער בורגאָ־מײַסטערשאַפֿט וואָס האָט דערקלערט דער פּרעסע פֿונעם נײַעם פּראָיעקט איז אָבער ניט זיכער אַז ער וועט רעאַליזירט ווערן: ער האָט ספֿקות, צי די ייִדן, מוסולמענער און בודיסטן וועלן מסכּים זײַן אויפֿצובויען אַ שיל, אַ מעטשעט און אַ דאַצאַן דאָרטן וווּ עס זענען ניטאָ קיין ייִדישע, מוסולמענישע און בודיסטישע ייִשובֿים.
און די לעצטע ידיעה אויף הײַנט: אין מאָסקווע איז צום ערשטן מאָל פֿאָרגעקומען אַ צוזאַמענפֿאָר פֿון יונגע אַקטיוויסטן פֿון די חב״ד־קהילות. אַרום 800 אַקטיוויסטן האָבן זיך באַטייליקט אין דער 6־טאָגיקער אונטערנעמונג. אין דער פּראָגראַם זענען פֿאָרגעקומען רעפֿעראַטן וועגן געשעפֿט, פֿאַרוואַלטונג, רעליגיע און וויסנשאַפֿט. מיט די יונגע אַקטיוויסטן האָבן זיך געטראָפֿן די אָנפֿירער פֿונעם רוסלענדישן חב״ד און ייִדישע מעצענאַטן־מיליאַרדערן. אין דער פּראָגראַם זענען אויך געווען קאָנצערטן און עקסקורסיעס, און דער פֿאַרלאַג „קניזשניקי‟ האָט פֿאָרגעשטעלט די דעלעגאַטן די ספֿרים און ביכער וואָס ער האָט אַרויסגעגעבן, בתוכם דעם ערשטן באַנד פֿון דער נײַער אויסגאַבע פֿון תּלמוד אין דער רוסישער איבערזעצונג.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.