(די 3 טע זײַט פֿון 3)
די פֿריזיאַנער קולטור און שפּראַך איז אַ מינאָריטעטן־שפּראַך, ווי ייִדיש, און וואַן־דען־בערג האָט מיטן פֿריזיאַנער שפּראַכצענטער אין לעוּוואַרדען געשלאָגן אַ יד־אַחת, און באַקומען פֿון זיי שטיצע. קודם־כּל, איז דער גאַנצער פֿעסטיוואַל פֿאָרגעקומען אינעם שפּאָגל־נײַעם פֿריזיאַנער שפּראַך־אינסטיטוט „טרעסאָאַ‟ (אוצר); און דער ערשטער קאָנצטערט, מיטן נאָמען, „וואָס איז געבליבן?‟ האָט צונויפֿגעפּאָרט די זינגערין לוסעט וואַן־דען־בערג מיטן פֿריזיאַנער פּאָעט טסעאַד ברויִנדזשאַ.
זי האָט געזונגען אויף ייִדיש, און ער האָט פֿאָרגעלייענט זײַנע פֿריזיאַנער לידער אויף ענלעכע טעמעס. דער אָוונט האָט געמאַכט אַ רושם אויפֿן עולם, וואָס איז באַשטאַנען פֿון סײַ לעוּוואַרדענער, סײַ קלעזמאָרים. אין אַ שמועס מיטן דירעקטאָר פֿון „טרעסאָאָ‟, בערט לופּער, האָבן מיר פֿאַרגליכן דעם מצבֿ פֿון ייִדיש און פֿריזיאַניש. ווי אויף ייִדיש הײַנט, למשל, געפֿינען זיך מער יונגע פֿריזיאַנער פּאָעטן ווי פּראָזע־שרײַבער.
די ביבליאָטעק פֿון „טרעסאָאַ‟ ניצט די מאָדערנסטע טעכנאָלאָגיע, און אַלץ ווערט דיגיטאַליזירט און אַרויפֿגעלייגט אויף דער אינטערנעץ. אין מיטן פֿון די אַלע ביכער אויף פֿריזיאַניש און האָלענדיש, געפֿינט זיך אָבער אַ זעלטענע זאַמלונג פֿון ייִדישע ביכער. ווען דער באַקאַנטער פֿאָרשער פֿון דער אַלטער ייִדישער ליטעראַטור, לעאָ פֿוקס, איז געשטאָרבן אין 1990 אין עלטער פֿון 81 יאָר, האָט ער אין זײַן ירושה געהייסן איבערגעבן זײַן זעלטענע ביבליאָטעק די פֿריזיאַנער, ווי אַ דאַנק, וואָס זיי האָבן אים געראַטעוועט בעת דער צווייטער וועלט־מלחמה. הײַנט האָט זײַן ביבליאָטעק איר אייגענעם צימער, און צו ביסלעך דיגיטאַליזירט מען די ווערק.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.