פּובליציסטיק

אַן אַנדער מין „קרייצצוג‟

Another Sort of Crusade

פֿון חיים בירטיג

אַן אַנומלטיקער אַרטיקל פֿון דזשאָרדין קוציק מיטן קעפּל „אַ קרייצצוג אין מאַנהעטן‟ האָט באַהאַנדלט אַ פּערזענלעכע איבערלעבעניש, וואָס דער מחבר האָט געהאַט. אין איינעם פֿון די ערשטע פֿרילינג־טעג פֿונעם יאָר, ווען אַלץ אין מאַנהעטן האָט געשפּרודלט מיט לעבן, זיסקייט און פֿרישקייט, האָט ער זיך אָנגעשטויסן אין אַ מיסיאָנערישער גרופּע מיטן נאָמען „קרייצצוג‟, וועלכע איז געווען צוזאַמענגעשטעלט פֿון יונגע בחורים און מיידלעך, סטודענטן פֿון קאָרעע, וואָס האָבן זיך אַריבערגעכאַפּט קיין אַמעריקע, כּדי אויסצולייזן היגע נשמות, און זיי גרייט מאַכן צו ווערן אָנגענומען אין דעם הימלישן קעניגרײַך, ווען עס וועט קומען דער סוף פֿון טעג. די גרופּע האָט אַרויסגערופֿן האַרץ־עסעניש בײַם מחבר צוליב פֿאַרשיידענע סיבות, אָבער איך וואָלט געוואָלט פֿון אים בעטן רשות צו זײַן זייער פֿאַרטיידיקער.

איר קענט אפֿשר פֿרעגן, ווי קום איך, אַ פֿרומער ייִד, צו פֿאַרטיידיקן אַ מיסיאָנערישע גרופּע, דערצו נאָך אַזעלכע, וואָס רופֿן זיך מיט אַזאַ מין נאָמען ווי „קרייצצוג‟. במחילה אָבער, לאָמיך פֿרעגן דעם מחבר מיט אויפֿריכטיקייט: איז ער טאַקע אויסן צו זען אין אַלע קריסטן די פֿאַרקערפּערונג פֿון די קרייצציגלער פֿונעם מיטל־עלטער? אַז ער האָט דערזען אין אַ פֿרילינגטאָג אַ גרופּע יונגע סטודענטן פֿון אַ קאָרעער קירך, צי האָט ער נישט געדאַרפֿט גיכער שמייכלען צו זיי און האַרציק באַגריסן, ווי עס פּאַסט פֿאַר אַ וווילן אַמעריקאַנער?

איך האָב מיט אַ צײַט צוריק געהאַט אַ פֿאַל, ווען כ׳האָב געכאַפּט אַ שמועס מיט אַ יונגן קריסטלעכן פּיאַניסט, וואָס האָט מיר דערציילט, אַז ער שפּילט אין דער יוגנט־גרופּע בײַ זיי אין דער קירך. דער בחור, אַ ביסל אַ טונקל־הויטיקער, פֿון אַ שפּאַנישן אָפּשטאַם לויטן אויסזען, האָט בײַ מיר נושׂא־חן געווען מיט זײַן אָפֿנהאַרציקייט; שמועסנדיק, האָט ער זיך פֿאַר מיר אויסגערעדט, אַז בײַ זיי אין דער שול איז ערשט לעצטנס געווען אַ פֿאָרשטעלונג פֿון „יודאַ איסקאַריאָט‟ (יהודה איש־קריות) און די אַקטיאָרן, מסתּמא אומגלייביקע, האָבן אַרײַנגעמישט אַ סך לצנות אין דער פֿאָרשטעלונג. „ס׳האָט מיר וויי געטאָן — האָט דער בחור געזאָגט — וואָס די אַקטיאָרן האָבן נישט אַרויסגעוויזן גענוג דרך־ארץ פֿאַר דער ערנסטקייט פֿון דער סצענע‟.

פֿאַרשטייט זיך, אַז איך האָב יענעם אַרויסגעוויזן מיטגעפֿיל. צוריקטראַכטנדיק האָט מיר די סיטואַציע זייער אַ גוט געפֿיל געגעבן, נעמענדיק אין באַטראַכט, אַז אַ קריסט האָט אין מיר, אַ ייִד, געפֿונען אַן אָפֿן האַרץ זיך אויסצורעדן איבער זײַנע אינערלעכע רעליגיעזע פּראָבלעמען. וואָס אַ שטייגער האָט אים געמאַכט טראַכטן, אַז איך וועל אים פֿאַרשטיין? אויב ער האָט נאָר געפֿילט, אַז מיר האָבן עפּעס געמיינזאַמס, איז עס פֿאַר מיר שוין געווען אַ קאָמפּלימענט.

דער מחבר פֿונעם דערמאָנטן אַרטיקל איז אַ טײַערער מענטש און איך בין אים נישט חושד אין שׂינאת־חינם, אָבער מיר דאַכט זיך, אַז ער האָט קיין מאָל נישט פּראָבירט צו כאַפּן אַ שמועס מיט יונגע קריסטן. די קריסטן אין ניו־יאָרק פֿילן זיך וואָס אַ טאָג אַלץ מער אָפּגערוקט צום עק פֿון דער געזעלשאַפֿט, און עס קומט זיי נישט אָן לײַכט צו עקזיסטירן אין דער פֿײַנטלעכער סבֿיבֿה אַרום זיי. די מעדיאַ זוכט תּמיד ווי מע קען נאָר אויסראָטן אַ פּינטעלע קריסטנטום פֿונעם אַמעריקאַנער באָדן, נישט געקוקט, וואָס דאָס איז געווען די דאָמינירנדיקע רעליגיע פֿונעם לאַנד זינט דער גרינדונג. דער תּנ״ך טאָר מער נישט דערמאָנט ווערן אין די אַלגעמיינע שולן, און די אומבאַגרענעצטע סעקסואַליטעט פֿון דער הײַנטיקער סבֿיבֿה זעט אינעם קריסטנטום דעם שׂונא נומער איינס. די יונגע סטודענטן פֿון קאָרעע האָבן זיכער נישט דערוואַרט צו הערן פֿון אַ מאָדערנעם ראַציאָנעלן ייִד, אַז ער זעט אין זייער נאָמען אַן אָפּקלאַנג פֿון די מענטשן, וואָס האָבן געהרגעט זײַנע זיידעס.