בײַנאַכט נצחונות – בײַטאָג לוויות

Victory By Day, Funerals By Night

מאָנטיק, דעם 4טן אויגוסט, איז אַ פּאַלעסטינער, פֿירנדיק אַן עקסקאַוואַטאָר, בכּיוון אַרײַנגעפֿאָרן אין אַן אויטאָבוס אין ירושלים, און דערבײַ דערהרגעט איין מענטשן און פֿאַרוווּנדיקט פֿינף אַנדערע. אויפֿן בילד: דער איבערגעקערטער אויטאָבוס.
Getty Images
מאָנטיק, דעם 4טן אויגוסט, איז אַ פּאַלעסטינער, פֿירנדיק אַן עקסקאַוואַטאָר, בכּיוון אַרײַנגעפֿאָרן אין אַן אויטאָבוס אין ירושלים, און דערבײַ דערהרגעט איין מענטשן און פֿאַרוווּנדיקט פֿינף אַנדערע. אויפֿן בילד: דער איבערגעקערטער אויטאָבוס.

פֿון יצחק לודען

Published August 05, 2014, issue of August 29, 2014.

(די 4 טע זײַט פֿון 4)

דאָס אַלץ איז פֿאַרגעסן געװאָרן אין די אָנדערטהאַלבן יאָר ביז צום אויסברוך פֿון דער נײַער „אָפּעראַציע‟ פֿון דעם זעלבן נוסח, מיט דער זעלבער רעטאָריק און אונטער אַן אַנדערן נאָמען און אין אַ פֿיל גרעסערן פֿאַרנעם פֿון דער נאַציאָנאַלער טראַגעדיע.

דער “תג מחיר” פֿון דער געשיכטע

דער דערװײַליקער ביז־איצטיקער „שניט‟, מיטן אויפֿדעקן 80 פּראָצענט פֿון דער נעץ טונעלן אין עזה, איז: 14 פֿון זיי אויפֿגעריסן און פֿאַרניכטעט געוואָרן איבער 600 בנינים פֿון דער באַפֿעלקערונג, אַ סך פֿון זיי מינירטע, פֿולשטענדיק צעשטערט און צעשמעטערט. דער טראַגישער סך-הכּל פֿון מענטשלעכע קרבנות אין דעם 24סטן טאָג פֿון דער „אָפּעראַציע פֿעלדזנפֿעסט‟, איז: 1,440 פּאַלעסטינער הרוגים; פֿון זיי — אַרום 350 באַװאָפֿנטע „כאַמאַס‟־זעלנער. די רעשט צװײ דריטל — ציווילע בירגער, און אַ העלפֿט פֿון זיי זײַנען קינדער; צװישן די 8,000 פֿאַרװוּנדיקטע פּאַלעסטינער באַטרעפֿן אין דער זעלבער פּראָפּאָרץ די צאָל „כאַמאַס‟-טעראָריסטן, די ציװילע בירגער און קינדער. צום פֿולן חשבון און דין-וחשבון איז נאָך װײַט.

און פֿון דער אַנדערער, פֿון אונדזער זײַט: 56 דערהרגעטע זעלנער פֿון צה”ל און קרובֿ 1,450 פֿאַרװוּנדיקטע. צו די אַלע טרוקענע, אָבער גרויזאַמע ציפֿערן קומען צו די איבער 240,000 נײַע פּליטים אין דעם קליינעם פּליטים-לאַנד.

די בילדער אין דער טעלעוויזיע שילדערן אָבער פֿאַר די אויגן די גרוילן פֿון דער מלחמה, און זײ דערציילן מער ווי טויזנט װערטלעכע באַריכטן.

די אַקטיווע מלחמה, די הריגות און די פּאָליטיק שלאָפֿן אָבער נישט אין דער צײַט, װען די קאָרעספּאָנדענטן מוזן אויך „אַרײַנכאַפּן אַ דרימל‟. מיטן אויפֿכאַפּן זיך פֿונעם שלאָף איז צוגעקומען דער באַשלוס פֿון דער רעגירונג צו מאָביליזירן נאָך 16,000 צו די קעמפֿנדיקע 70,000 רעזערװיסטן און דערנאָך דער פּראָקלאַמירטער פֿײַער-איבעררײַס אויף 72 שעה מיט נאָך פֿינף דערהרגעטע צה”ל-קעמפֿער און הונדערטער פּאַלעסטינער קרבנות פֿון דער „פֿעלזנפֿעסטער אָפּעראַציע‟.

דער ערשטער אַקט פֿון דער דראַמע איז נאָך אָבער נישט פֿאַרענדיקט. דער צװײטער אַקט וועט אויפֿגעשפּילט ווערן אין די שוין אָנגעזאָגטע אויספֿאָרש־קאָמיסיעס איבער די טעותן און דורכפֿאַלן, װאָס האָבן גורם געװען די נאַציאָנאַלע טראַגעדיע און אירע קומענדיקע פֿאָלגן. דאָס װעט זײַן דער „תּג מחיר‟ — דער פּרײַז-עפּיטעט פֿון דער געשיכטע. עס בלײַבט נאָר די פֿראַגע: װער װעט דעם פּרײַז באַצאָלן?