מײַן קעשענעווער בן־עיר אין באר־שבֿע

My Compatriot from Kishenev, Here in B‘er Sheva

פֿון רעכטס: ניסן שעכטמאַן, אַנזשעלאַ פּיכוט, צבֿי ווערשובסקי, סערגאָ בענגעלסדאָרף און יוליאַ גיליטשענסקי
פֿון רעכטס: ניסן שעכטמאַן, אַנזשעלאַ פּיכוט, צבֿי ווערשובסקי, סערגאָ בענגעלסדאָרף און יוליאַ גיליטשענסקי

פֿון סערגאָ בענגעלסדאָרף

Published August 22, 2014, issue of September 12, 2014.

(די 2 טע זײַט פֿון 3)

אין קעשענעוו האָט מען בײַ די פּליטים פֿון רומעניע נישט געפֿאָדערט קיין דיפּלאָם, אַז מ‘האָט פֿאַרענדיקט די גימנאַזיע; ס‘איז גענוג געווען צו ווײַזן אַ דאָקומענט, אַז דו האָסט זיך דאָרט געלערנט. אויפֿן סמך פֿון אַזאַ דאָקומענט, איז דער יונגער ניסן אָנגענומען געוואָרן אין דער קאָנסערוואַטאָריע אויפֿן צוגרייט־אָפּטייל.

דער מאָלדאַווישער מוזיקאַלישער קולטור און דער פּעדאַגאָגישער טעטיקייט האָט שעכטמאַן אָפּגעגעבן פֿערציק יאָר פֿון זײַן לעבן. צו זאָגן, אַז די סאָוועטישע מאַכט האָט אים, איינעם פֿון די פֿירנדיקע מוזיקאָלאָגן אין דער רעפּובליק, באַדאַנקט דערפֿאַר מיט אַ ברייטער האַנט, וואָלט געווען איבערגעטריבן. צוריק גערעדט, וואָלט געווען נישט ריכטיק צו מאָלן זײַן לעבן דאָרט נאָר מיט שוואַרצער פֿאַרב.

ווי עס זאָל נישט זײַן, האָט שעכטמאַן קיין האָניק נישט געלעקט. זײַן פּערזעלכקייט, אינערלעכע פֿרײַהייט, אייראָפּעיִשע דערציִונג, שאַרפֿער שׂכל און צונג, פֿלעגן, אַוודאי, אַרויסרופֿן נישט ווייניק קינאה בײַ זײַנע קאָלעגן, און צומאָל אויך אָפֿענע נישט־פֿאַרגינערישקייט.

ס‘איז מיר נישט איין מאָל אויסגעקומען בײַצוזײַן אויף שעכטמאַנס אינטערעסאַנטע לעקציעס, באַגלייט מיט מוזיקאַלישע בײַשפּילן, ווי, למשל, „אַלע בעטהאָווענס סימפֿאָניעס‟, אָדער „אימפּרעסיאָניזם אין מוזיק און אין מאָלערײַ‟, „טשײַקאָווסקיס סימפֿאָניעס‟ וכדומה. דער זאַל איז געווען שטענדיק איבערגעפֿולט, און די לעקציעס אַליין פֿלעגט מען אויפֿנעמען מיט אַ פֿאַרכאַפּטן אָטעם, ווײַל שעכטמאַן האָט געהאַט די פֿעיִקייט צו פֿירן נאָך זיך דעם עולם; די ערנסטע טעמעס פֿון זײַנע אויפֿטריטן זײַנען שטענדיק באַטעמט געווען מיט הומאָר, וואָס האָט אין לעבן פֿון שעכטמאַן פֿאַרנומען אַ היפּש אָרט.

ס‘האָבן זיך מיר אויך פֿאַרגעדענקט זײַנע אויסגעצייכנטע פּראָגראַמען אויף דעם מאָלדאַווישן ראַדיאָ און טעלעוויזיע, וואָס ס‘איז געווען גאָר נישט פּשוט צו פֿירן אין אַ ליידיקער סטודיע, אָן די צוהערער און זייער רעאַקציע. פֿאַרשטייט זיך, אַז זײַן קולטור־טרעגערישע טעטיקייט, בפֿרט אויף דעם ראַדיאָ און טעלעוויזיע, אין דער מאָלדאַווישער פּרעסע, וווּ ער פֿלעגט דרוקן זײַנע אַרטיקלען אויף רוסיש און מאָלדאַוויש, האָבן געמאַכט שעכטמאַנען סײַ פּאָפּולער בײַ די מוזיק־ליבהאָבער, סײַ אַ פֿירנדיקע פֿיגור אינעם פֿאַראיין פֿון קאָמפּאָזיטאָרן, וווּ ער איז געשטאַנען אין שפּיץ פֿון דער מוזיקאָלאָגישער סעקציע. אַ סך פֿון זײַנע אַרטיקלען, געווידמעט דער מאָלדאַווישער מוזיק, האָט ער געמוזט אונטערשרײַבן מיט אַ פּסעוודאָנים, ווײַל עס האָט נישט געפּאַסט פֿאַר די סאָוועטישע טשינאָווניקעס, אַז אַ ייִד זאָל זײַן אַזאַ גרויסער מומחה אין נאַציאָנאַלער מאָלדאַווישער שאַפֿונג.