(די 3 טע זײַט פֿון 3)
עטלעכע בענדער פֿון זײַנע ווערק האָט זאַכער־מאַזאָך געווידמעט ראָמאַנטישע דערציילונגען וועגן דעם ייִדישן לעבן אין גאַליציע און פּוילן. דער שרײַבער האָט זיך באַצויגן צו ייִדן מיט אַ בפֿירושער וואַרעמער סימפּאַטיע. הגם אַ טייל ייִדישע ווערטער זענען אין זײַנע ווערק היפּש פֿאַרפּלאָנטערט און די מעשׂיות ווערן אויסגעפֿלאָכטן מיט ווילדע פֿאַנטאַזיעס וועגן בייזע ייִדישע פֿרויען, וואָס שמײַסן און פּאַטשן זייערע פֿאַרשקלאַפֿטע מענער, בלײַבן זײַנע דערציילונגען אַ וויכטיקער היסטאָרישער אוצר.
דער דאָזיקער שרײַבער האָט זיך אויך אינטערעסירט מיט דער סתּירותדיקער משיחישער באַוועגונג פֿון יעקבֿ פֿראַנק און אַנדערע אונטערערדישע ייִדישע שטראָמען. אין אַ געוויסן זין, קאָן מען זאָגן, אַז ער איז געווען איינער פֿון די ערשטע דערציילער וועגן די ווילדע „אָפּגעפֿאָרענע‟ ייִדן אין דער געשיכטע פֿון וועלט־ליטעראַטור.
אין זײַנע ווערק, ווײַזט זאַכער־מאַזאָך אַרויס אַ לעבעדיקן אינטערעס צו די חסידים, חסידות און קבלה. אינעם יאָר 1857, האָט ער באַזוכט דעם סאַדיגערער רבין. בעת זײַן נסיעה צו דעם רבינס הויף, איז ער אָבער צום מערסטן אַנטציקט געוואָרן פֿון „דער רביצין, די שנירן, די טעכטער און פּלימעניצעס‟. זײַענדיק אַ גרויסער ראָמאַנטישער ליבהאָבער פֿון גאַליציע, האָט ער געגלייבט, אַז דער חסידישער נוסח פֿון ייִדישקייט איז אַ נאַטירלעכער פּראָדוקט פֿונעם מיסטישן גײַסט, וואָס הערשט אינעם דאָזיקן לאַנד.
מסתּמא, וואָלטן אַ סך מענטשן — סײַ אין די „אָפּגעפֿאָרענע‟, סײַ אין די פֿרומע קרײַזן — פֿאַרחידושט דער פֿאַקט, אַז אויף יעדן קאָנצערט פֿונעם „גאָטישן מעטאַל‟ (Gothic metal) און אַנדערע „פֿינצטערע‟ זשאַנערס פֿון מוזיק, באַאײַנפֿלוסט פֿון זאַכער־מאַזאָכס עסטעטיק, קאָן מען טרעפֿן נישט ווייניק מיידלעך, וואָס קומען אָנגעטאָן דווקא אין כּמו־חסידישע לאַנגע טונקעלע קליידער. אַזאַ סטיל ווערט באַטראַכט ווי סעקסועל־צוציִעוודיק צווישן פֿאַרשיידענע יוגנטלעכע סבֿיבֿות, וואָס זענען נישט צופֿרידן מיט דער הײַנטיקער פּאָפּ־קולטור, וואָס עקספּלואַטירט דעם סטערעאָטיפּישן אימאַזש פֿונעם נאַקעטן און הילפֿלאָזן ווײַבערישן גוף. עס קאָן זײַן, אַז צוליב דער השפּעה פֿונעם לעמבערגער קלאַסיקער, איז אַזאַ סטיל, אין אַ געוויסער מאָס, טאַקע היסטאָריש פֿאַרבונדן מיט די אַמאָליקע „היימישע‟ גאַליציאַנער מאָדעס.
The Yiddish Daily Forward welcomes reader comments in order to promote thoughtful discussion on issues of importance to the Jewish community. In the interest of maintaining a civil forum, The Yiddish Daily Forwardrequires that all commenters be appropriately respectful toward our writers, other commenters and the subjects of the articles. Vigorous debate and reasoned critique are welcome; name-calling and personal invective are not. While we generally do not seek to edit or actively moderate comments, our spam filter prevents most links and certain key words from being posted and The Yiddish Daily Forward reserves the right to remove comments for any reason.